Hà Tiên (Kiên Giang): Mảnh đất đầu ngọn gió
Điểm đến đầu tiên của chuyến hành hương về miền đất Hà Tiên là chùa Sắc Tứ Tam Bảo. Đây là ngôi chùa do Khai trấn Cửu Lộc Hầu Mạc Cửu cho xây dựng để mẹ ngài tu hành. Chùa Tam Bảo từng được ca ngợi qua bài vịnh Tiêu tự thần chung của Mạc Thiên Tích. Ngày nay, chùa tuy không còn giữ được lối kiến trúc ban đầu, nhưng vẫn mang dáng vẻ thanh u, tĩnh mịch của chốn tu hành.
Đã đến Hà Tiên không thể nào không ghé thăm từ đường của dòng họ Mạc. Nằm trên đường Mạc Cửu dưới chân núi Bình San, khu di tích lăng Mạc Cửu thờ dòng họ Mạc mà khởi đầu là Mạc Cửu, người đã có công khai phá mảnh đất Hà Tiên hơn 300 năm trước. Con đường dẫn vào khu di tích có hai hồ chứa nước ngọt có cách đây trên 200 năm. Xưa, hồ là nguồn nước dự trữ cho sinh hoạt của người dân Hà Tiên trong mùa khô hạn, nay hồ trồng đầy sen. Bên trong cổng là một khoảng sân rộng, tạo cho không gian lăng mộ lúc nào cũng yên tĩnh và trầm mặc. Từ đây, phóng tầm mắt ra xa là mặt hồ đầy sen. Khung cảnh thật yên bình, tĩnh lặng. Đối diện cổng là đền thờ Mạc Cửu, cột vuông, có hoành phi và liễn đối...
Hà Tiên còn có Thạch Động (còn gọi là Vân Sơn). Chẳng biết tự bao giờ mà người dân Hà Tiên tự hào: Thạch Động chính là nơi khởi nguồn của câu chuyện cổ tích Thạch Sanh chém chằn trong ký ức tuổi thơ. Bước lên những bậc đá rêu phong đã nhuốm màu thời gian vào trong động, du khách gặp một ngôi chùa nằm trong lòng núi, bên trong có nhiều tượng Phật lớn nhỏ. Trong hang, lồng lộng gió mát lạnh. Thạch Động còn có những thạch nhũ hình thù lạ mắt như con chằn, một phụ nữ tóc dài mà dân gian quen gọi là Phật Bà Quan Âm... Ra phía sau động, du khách sẽ choáng ngợp với cảnh vách đá cheo leo và toàn cảnh thôn Vân, xa xa là mũi Nai. Từ đây, đi bộ thêm vài bước chân là tới cửa khẩu Xà Xía, bên kia là đất nước Chùa Tháp.
Dọc theo biển, xuôi về hướng nam, du khách sẽ đến một cụm thắng cảnh nổi tiếng của Hà Tiên là Hòn Chông. Điểm nhấn ở Hòn Chông là hòn Phụ Tử ngày đêm sóng vỗ với những huyền thoại thắm đượm tính nhân văn của người dân Việt: hai cha con đã tiêu diệt thủy quái; người cha cứ mỗi chiều dẫn đứa con bé bỏng ra trước biển ngóng về miền quê xa với nỗi nhớ khôn nguôi... Ngày này, do sự khắc nghiệt của tạo hóa, hòn “cha” đã biến mất trong làn nước biển, chỉ còn lại hòn “con”. Người dân lại có dịp tưởng tượng thêu dệt nên huyền thoại về người con chờ cha đi biển mãi không về nên hóa đá...
Theo truyền thuyết, Hà Tiên đã là nơi hội tụ của các nàng tiên. Thực tế, Hà Tiên còn là vùng du lịch sinh thái biển "đệ nhất miền Tây" vì nó đã hội đủ 3 điều kiện: sinh thái tự nhiên, nền kinh tế đặc thù và tính nhân văn đa dạng. Trải qua bao thăng trầm của lịch sự, Hà Tiên vẫn nằm đó, lặng lẽ và trầm kính.
“Dù cho đi khắp trăm miền
Vẫn thương vẫn nhớ Hà Tiên ruột rà”.
Nếu có thời gian, hãy dành một buổi chiều, ở biển Hòn Chông, ngồi trên những tảng đá với hình thù kỳ dị, ngâm chân mình trong sóng biển. Nhìn những đợt sóng biển, cuốn vào chân rồi tan ra bất tận, ta thấy lòng mình bình yên lạ...