Gốm Delft Blue, niềm tự hào của người Hà Lan

Gốm Delft được lấy từ tên một thành phố phía Nam Hà Lan, nơi sản sinh ra sản phẩm đất nung truyền thống cách đây khoảng năm trăm năm. Gốm Delft Hà Lan, còn có tên “Delftware”, là những tác phẩm tinh xảo được sản xuất từ chất liệu gốm cổ. Chúng được làm hoàn toàn thủ công từ công đoạn tạo hình, nung đến trang trí. Khoảng thời gian phồn thịnh nhất của dòng gốm đặc biệt này là từ thế kỷ XVII đến cuối thế kỷ XVIII.

Thời đó, diện tích khiêm tốn vỏn vẹn có 24km2 của thành phố Delft đã chứa tới 32 xưởng thủ công, hội tụ rất nhiều nghệ nhân lão luyện làm ra những sản phẩm đất nung pha thiếc đặc trưng. Sản phẩm sản xuất ra được cung cấp cho mọi miền đất nước, có mặt trong từng gia đình Hà Lan. Gốm vùng Delft chủ yếu là gốm màu xanh dương (Delft Blue). Ngoài ra, người ta còn sản xuất gốm sứ nhiều màu (Delft Polychrome). Delft Blue rất phong phú về chủng loại, bao gồm bình, lọ, bát, đĩa, tranh với đủ loại kích cỡ. Họa tiết được trau chuốt tỷ mỷ trên từng sản phẩm tạo nên những bức tranh đa dạng, từ những hình ảnh cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, con người, muông thú đến hình trang trí tượng trưng sinh động.

Tuy nhiên, cũng giống những sản phẩm thủ công khác, đến khoảng đầu thế kỷ XIX, công nghiệp phát triển, máy móc hiện đại ra đời cộng thêm sự có mặt của những sản phẩm gốm sứ nhập khẩu, gốm  Delft không còn được ưa chuộng như trước. Delft Blue dần dần “bước” ra khỏi gia đình người Hà Lan và nhường chỗ cho những sản phẩm giá rẻ. Do đó, trong số 32 nhà xưởng sản xuất, chỉ duy nhất xưởng De Porceleyne Fles còn trụ lại.

Mãi đến năm 1876, dòng sản phẩm Delft Blue mới được hồi sinh nhờ công một kỹ sư có tên Joost Thooft. Mang trong mình niềm đam mê gốm truyền thống, ông đã quyết định mua lại xưởng De Porceleyne Fles và nỗ lực vực lại Delftware bằng cách cho ra đời những sản phẩm gốm mới và bền hơn. Dòng sản phẩm mới đã nhanh chóng lấy lại được sự quan tâm của người tiêu dùng. Năm 1919 đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ và khẳng định chất lượng của Delftware khi Nữ hoàng của Hà Lan cho phép De Porceleyne Fles sử dụng danh hiệu danh dự  “Koninklijke” (một từ tiếng Hà Lan sử dụng cho “Hoàng Gia”) cho sản phẩm gốm cao cấp này. Từ đó, tất cả các sản phẩm “Royal Delft đều được ghi ký tự “JT” cũng với từ “Delft.”

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, gốm Delft Blue vẫn giữ được những bản sắc truyền thống bởi chúng được các nghệ nhân dồn hết niềm đam mê vào từng nét vẽ màu xanh trên nền gốm trắng. Nhờ vậy, Delft Blue chính thống ngày càng trở nên quý giá và nổi tiếng trên thế giới.