Núi Long Ðầu, Quảng Ngãi
Thực ra, đây chỉ là ngọn đồi như một dấu chấm hết của một dãy đồi núi kéo dài từ làng Tham Hội (Sâm Hội) huyện Bình Sơn chạy theo hướng đông bắc - tây nam đến giáp sông Trà Khúc.
"Long đầu hý thủy" (đầu rồng rỡn nước), là một trong mười cảnh đẹp của tỉnh Quảng Ngãi, từng được Nguyễn Cư Trinh, một thi sĩ nổi tiếng giữa thế kỷ 18 ngâm vịnh :
Non sông đâu cũng có non sông
Có cảnh Long Ðầu hý thủy không ?
Ngó lại cây xanh năm rẻ rực
Phun ra nước chảy một dòng trong
Sách Ðại Nam nhất thống chí (đời Nguyễn), chép:
"Núi Ðầu Rồng, tức Long Ðầu, cách huyện Bình Sơn 31 dặm về phía nam, hình thế khuất khúc, sống núi từ núi Sâm Hội chạy về nam, đến vực sông Trà Khúc thì dừng, hình như rồng thần hút nước, nên gọi tên thế.
Trên núi có miếu cổ thờ Long Vận tướng quân, sườn núi có ba đường đi đều sâu như giếng.
Trong tập "Mười cảnh Quảng Ngãi" có một chủ đề là "Long Ðầu hý thủy" tức là núi này.
Long Ðầu là ngọn đồi nằm gần đường Thiên lý bắc nam xưa kia (sau là quốc lộ 1) ở bờ tả sông Trà Khúc, giữa thị trấn Sơn Tịnh và thành phố Quảng Ngãi ngày nay.
Thực ra, đây chỉ là ngọn đồi như một dấu chấm hết của một dãy đồi núi kéo dài từ làng Tham Hội (Sâm Hội) huyện Bình Sơn chạy theo hướng đông bắc - tây nam đến giáp sông Trà Khúc. Hình núi chạy dài khuất giữa đồng ruộng phẳng lỳ, chân núi choải ra với nhiều lùm cây và làng mạc rậm rạp, lưng núi uốn lượn như mình rồng, đến giáp sông Trà Khúc núi đột ngột nhô cao như đầu rồng. Con sông Trà Khúc uốn khúc đến đây xoáy sâu thành vực. Chân núi ngâm trong vực sông, đất đỏ ngấm ra đỏ ối. Nước sông vỗ vào chân núi, cuộn réo như tiếng rồng đang giỡn nước.
Thuở xưa nơi đây còn có dựng đặt xe nước trong hệ thống xe nước đồ sộ dọc sông Trà Khúc ngày đêm róc rách reo vui.
Trải thời gian, chỗ "đầu rồng" đã có phần suy suyển, do nằm trên nút giao thông là trục chính nối thị trấn Sơn Tịnh với TP. Quảng Ngãi và ngã ba xuất phát của quốc lộ 24B dẫn về cửa Sa Kỳ. Một số nhà cửa đã mọc lên ở đây bên cạnh tòa khách sạn Mỹ Trà.
Du khách ngày nay vẫn có thể cảm nhận về hình thế khuất khúc của núi khi lên núi Thiên Ấn - đệ nhất thắng cảnh Quảng Ngãi, mà mường tượng cảnh sắc Long Ðầu danh tiếng ngày xưa. Ðầu rồng nay còn lại cây đa cổ thụ, với kè đá rêu phong.
