Độc đáo đuông dừa phương Nam
Đuông là ấu trùng dạng sâu của bọ kiến dương, thường sinh sống ở phần mềm bên trong ngọn cây loại cổ hủ. Nếu đuông chà là, đuông cau, đuông mía,… mỗi cây chỉ có vài ba con thì đuông dừa làm ổ hàng trăm con. Cho nên, cây dừa nào có đuông kí sinh nhiều cũng sẽ đến lúc đọt thối, ngã ngang. Người dân phải hạ đốn cây, bổ thân dừa ra, mỗi con nằm một lỗ và một cây có hàng trăm con đuông to, ú mập, béo tròn bằng ngón tay.
Từ xưa, người dân xứ dừa đã biết dùng đuông để làm thành nhiều món ăn hấp dẫn và bổ dưỡng. Theo kinh nghiệm dân gian, đuông trị các chứng đau đầu, suy nhược, có công dụng thanh nhiệt tức phong, trấn an thần kinh,….
Thường người ta chọn những con đuông to tròn, mập mạp rồi dùng trúc, chẻ vừa miếng làm nẹp, kẹp nguyên con vào giữa, để lên lửa than nướng liu riu, trở qua xoay lại. Món này không tẩm ướp nên nó còn nguyên hương vị của đuông, một phần nhờ nướng vàng lớp da bên ngoài mà khi ăn cũng bớt cảm giác ngán.
Dân sành nhậu không thể bỏ qua món đuông tẩm nước mắm. Những con đuông non, ứ sữa được cho vào chén nước mắm với vài lát ớt cay nồng. Khi đuông “tắm” trong nước mắm sẽ giúp cho đuông có vị mặn mà đồng thời vừa để thải chất dơ ra ngoài. Thực khách chỉ cần gắp những con đuông còn sống cho vào miệng, nhai cái bụp, vỏ đuông vỡ ra, hương vị ngọt ngọt, bùi bùi lập tức lan tỏa trên đầu lưỡi. Món này thu hút nhiều người vì mang lại cảm giác “nguyên chất” khi thưởng thức.
Ngoài ra, nhờ chứa nhiều chất dinh dưỡng, đuông còn được dùng bỏ vào nồi cháo hành nóng giúp hỗ trợ nhiều cho trẻ con bị suy dinh dưỡng hoặc người lớn mắc bệnh lâu ngày bị gầy yếu.
Nhưng có lẽ phổ biến và hấp dẫn nhất là đuông chiên giòn. Bắt chảo, phi dầu cùng hành tỏi thơm phưng phức rồi đổ đuông vào. Vài phút sau, nêm một ít nước mắm, tiêu bột, chảo đuông chiên bây giờ bốc khói làm nức cả mũi, nhanh tay đảo đều, nhắc xuống. Nếu muốn cầu kỳ hơn chút xíu, thì pha một tô bột (loại dùng để chiên tôm), nhúng từng con rồi thả vào chảo dầu đang sôi, chờ bột vàng rụm là vớt ra .
Đuông nhai kỹ có vị ngọt bùi, béo đậm đà nhờ chúng có nhiều chất đạm, ăn mãi không chán. Ăn đuông mà có các loại rau húng, quế, ngò… và đi kèm rượu chát thì tuyệt. Từ lâu đuông đã là một trong những món ăn quý của dân sành ẩm thực vùng đất Nam bộ và Nam Trung bộ.