Nghề chạm khắc đá ở Ninh Vân (Ninh Bình)

Sản phẩm được tạo nên bằng đá từ nơi đây, nếu nhìn ở góc độ văn hoá, chính là sự hoá thân của thiên nhiên trong môi trường sinh hoạt văn hoá của con người. Qua các sản phẩm chạm khắc đá trong những công trình kiến trúc đền, chùa, nhà thờ ở khắp nơi, đều dễ nhận thấy là thiên nhiên và văn hoá cổ truyền hoà quyện chặt chẽ, khó có thể tách rời được.

 Đến thăm làng nghề chạm khắc đá Xuân Vũ du khách sẽ liên hệ tới những tác phẩm tạc rồng bằng đá, hay những phù điêu, hoa văn bằng đá sinh động, công phu ở đền  thờ vua Đinh, vua Lê, đền Thái Vi... Những người thợ đá Xuân Vũ xưa chắc đã góp công sức đáng kể để tạo nên bức tranh  long sàng (ở đền vua Đinh) thật sự tài hoa theo quan niệm triết lý nhân sinh, hồn nhiên mà sâu sắc. Đặc biệt ở đền Thái Vi có những tác phẩm bằng đá “chạm bong” tinh xảo như chạm gỗ, thể hiện tài nghệ và sự khéo léo của người xưa.

 Các sản phẩm chạm khắc đá ở Xuân Vũ ngày nay vẫn khá phong phú như chậu cảnh, bể cảnh, tượng nghệ thuật, tượng tôn giáo, các bức phù điêu... Sự hoá thân của đá thành các sản phẩm có giá trị trường tồn ở làng nghề Xuân Vũ đã và đang dần dần hoà nhập với nhịp đập chuyển vận kinh tế thị trường và chắc chắn những sản phẩm chạm khắc đá tài hoa, tinh xảo đó, thể hiện sắc thái văn hoá dân tộc vẫn không thể mất đi giá trị vốn có của nó trong thời kỳ hiện đại.