Đền Đô (Bắc Ninh) - Một lần đến nhớ mãi
Đi giữa không gian tĩnh lặng, trầm lắng của hàng cây lưu niệm có gắn biển ghi dấu những vị khách đã tới thăm dưới những mái ngói màu nâu không rêu phong cổ kính nhưng vẫn đậm truyền thống, du khách sẽ bị cuốn trở lại những bài học lịch sử về triều đại nhà Lý với quốc hiệu Đại Việt. Nơi đây thờ 8 vị vua nhà Lý (còn gọi là Đền Lý Bát Đế) và ghi dấu tương đối đầy đủ chiều dài lịch sử 216 năm (1009 – 1225) của triều đại này.
Đền Đô được xây dựng từ thế kỷ XI trên đất làng Đình Bảng (Từ Sơn) – nơi phát tích nhà Lý. Đền Đô có trên 20 hạng mục công trình, trung tâm là Điện thờ - nơi đặt bài vị và tượng 8 vị vua. Xung quanh có nhà Tiền Tế, nhà Chuyển Bồng, nhà Bia, cửa Rồng, Thuỷ Đình, Văn Chỉ, Võ Chỉ…tất cả đều được xây đắp, chạm khắc tinh xảo nên dù được tái hiện lắp ghép lối kiến trúc cũ theo trí nhớ của nhân dân thì Đền Đô ngày nay vẫn là một công trình xứng đáng là nơi tưởng niệm và thờ phụng của toàn dân đối với công đức của các vị vua nhà Lý. Lễ hội Đền Đô được tổ chức từ ngày 15 đến ngày 17-3 (âm lịch).
Bạn sẽ ấn tượng với rất nhiều điều ở Đền Đô. Đầu tiên là hồ nước trong xanh hình bán nguyệt thông với ao cả trên và ao cả dưới ở 2 đầu làng và thông với dòng Tiêu Tương thơ mộng. Vào sâu trong Điện thờ tôi bị hấp dẫn bởi rất nhiều con số 8: 8 bức tượng của 8 vị tiên đế biểu hiện 8 vẻ mặt khác nhau; 8 con ngựa: 4 ngựa hồng xen với 4 ngựa bạch đứng vững chãi và 8 chiếc kiệu xếp thong dong thẳng hàng. Tiếp đến là lối kiến trúc đối xứng đặc trưng của người phương Đông. Và điều đặc biệt nhất là tấm ảnh “Lý Bát Đế Điện Linh” của tác giả AHLĐ NGND Nguyễn Đức Thìn chụp 8 dải mây trắng xuất hiện trên nền trời mái đền vào ngày 26-8-1998 (5-7 năm Mậu Dần-ngày giỗ vua Lý Anh Tông). Một điều ấn tượng khác nữa là đội ngũ “hướng dẫn viên” ở đây lại chính là các thành viên trong ban Quản lý Đền.
Du khách đến thăm Đền Đô ngoài các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước, khách nước ngoài còn phải kể đến một bộ phận rất lớn là các bạn học sinh, sinh viên từ mọi miền đất nước về ôn lại truyền thống lịch sử của cha ông thời kỳ dựng nước. Gặp một du khách đang trầm ngâm ngắm tượng của các vị đế vương, được biết bạn là một học sinh cuối cấp, đến thăm Đền như để ôn lại kiến thức môn lịch sử Việt Nam một cách thực tế và sinh động.
Trong mùi thơm vấn vít của hương Ngọc Lan, du khách như bị chìm đắm vào không gian tĩnh tại nơi đây, miên man dòng suy tưởng về cội nguồn dân tộc và tự nhủ đây sẽ không phải là lần duy nhất về thăm Đền Đô.
