Độc đáo ẩm thực Cát Bà - Hải Phòng

1.Sam 7 món

Món ăn đặc trưng hương vị biển vừa ngon, vừa độc đáo, có nguồn gốc tự nhiên, luôn đảm bảo độ tươi sống. Sam biển chế biến rất nhiều món ăn khác nhau như: tiết canh, gỏi, chân sam sào chua ngọt, sam sào xả ớt, trứng sam chiên giòn hoặc sào lá lốt, sam hấp, sam bao bột rán, sụn sam nướng, sam sào miến… Các món ăn từ thịt sam thơm ngon và độc đáo. Sam là món ăn thuộc loại hàn tính nên khi ăn phải ăn cùng các gia vị nóng như: giềng, sả, ớt… cùng với tài nghệ khéo léo và kinh nghiệm lâu năm của người đầu bếp, chúng ta sẽ có những món ăn đặc sắc chế biển từ sam biển với những hương vị rất riêng.

Khách sành ăn thường khoái món sam trứng nướng. Đốt bếp than miếng gáo dừa, đặt ngửa sam rồi trở đều tới khi chin vàng. Bạn có thể thưởng thức cùng bưởi chua, củ cải ngâm dấm, rau thơm, đậu phộng, hành phi, nước mắm chanh tỏi ớt… Lật ngửa con sam nóng hổi tách yếm bỏ ruột, dung dao rạch bụng sẽ thấy trứng đầy ắp, vàng ươm bắt mắt, phần thịt sống lưng và sát đuôi dai và ngọt. trứng sam béo, thơm, nhiều đạm và rất bổ dưỡng. Thịt sam ngon, vỏ sam rất hữu dụng có thể khắc hàn, cảm lạnh và kỵ sái cho người và vật nuôi. Ngoài ra vỏ sam còn được dùng để chế tác đồ lưu niệm có độ tinh xảo, hấp dẫn khách du lịch.

2.Tu Hài

Tu Hài là loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ sống trong môi trường nước mặn. Tu Hài là hải sản quý hiếm, có giá trị dinh dưỡng cao và hương vị đặc biệt. Ngoài ra, Tu Hài có tác dụng rất tốt đối với các quý ông. Có lẽ ít người biết đến một loại hải sản mang tên Tu hài. Nó không quen thuộc và có nhiều như: ngao, sò, ốc… nhưng nếu ai đã một lần thưởng thức, chắc hẳn sẽ không thể quên hương vị rất đặc trưng của loại hải sản này.

Tu Hài chế biến được nhiều món ăn như: nướng, gỏi, nấu cháo… cách chế biến như sau: ngâm tu hài từ 2 đến 3 phút trong chậu nước nóng khoảng 80-90 độ, sau đó rửa sạch vỏ bên ngoài, rồi dung dao rạch nhẹ dọc theo chiều của chiếc vòi. Thịt tại những chiếc vòi Tu hài rất ngon, dai dai, mềm và ngọt. Món Tu hài muốn ngon còn phụ thuộc vào rất nhiều gia vị như tỏi, hành khô được băm nhỏ, sau đó cho dầu lên chiên, hành hoa thái nhỏ trộn đều, sau đó ngâm nước mắm, mỳ chính, hạt tiêu…

Đặc biệt phải kể đến món Tu hài hấp. Sau khi hấp khoảng 15 phút, cho Tu hài ra đĩa, mùi thơm tu hài quyện với mùi gia vị thật quyến rũ. Hãy trang trí khéo léo để có món Tu hài khai vị bắt mắt và hấp dẫn hơn. Món Tu hài hấp ăn vừa mát vừa thanh, có dư vị ngọt rất riêng. Thịt Tu hài hấp giòn, quyện với mùi gia vị thơm nức.

3.Cá Song

Cá song là loại cá thuộc vùng nước ấm, vùng Thái bình Dương có tới 37 loài. Ở nước ta có khoảng 30 loài trong đó nhiều loài có giá trị kinh tế cao. Ở Cát Bà có 3 loại là cá song mỡ, song đen và song cáo. Cá song là loại cá dữ ăn mồi động vật và cho giá trị dinh dưỡng cao. Từ cá song người ta chế biến nhiều món ăn hấp dẫn, bổ dưỡng như: gỏi, cháo, lẩu, hấp, sốt, nướng… 

4.Tôm hùm  (còn gọi là tôm rồng)

Tôm hùm được tôn vinh là vua của các loại hải sản giá trị dinh dưỡng cao. Thịt tôm hùm chắc, dai, ngọt ăn một lần không thể nào quên. Nhưng tập trung sự tinh túy nhất ở con tôm hùm không phải bởi hai càng vươn cao ngạo nghễ mà là gạch san đúng nơi đầu tôm và chạy thành dải vàng dọc sống lưng. Gạch tôm hùm béo, thơm, nhiều đạm. Người dân trên đảo có thói quen dùng rượu uống tại chỗ, sau đó mới đem hấp bia hoặc nướng.

Tôm hùm được con người chế biến rất nhiều món ăn ngon như: Tôm hùm luộc, cháo, gỏi, rang muối, hấp, nướng. Ngoài ra, tôm hùm được biến tấu thành những món ăn luôn được xếp vào loại Topten của ẩm thực như: Tôm hùm hầm nấm đông cô, tôm hùm cuồn rong biển, tôm hùm đút lò sốt trứng, tôm hùm chần rượu vang. Đây thực sự là một hải sản quý mà thiên nhiên đã ban tặng cho vùng biển của huyện đảo Cát Hải.

5.Rắn biển – phương thuốc quý từ biển khơi

Rắn biển có thân nhỏ, thon dài 1- 2m có vảy, dẹt phía sau như mái chèo. Đầu nhỏ phủ các phiến sừng, răng có nọc độc nằm ở hàm trên. Theo kinh nghiệm dân gian, rắn biển có giá trị sử dụng cao trong thực phẩm và y dược.

Rắn bắt về rửa cho sạch, buộc đuôi rồi treo lên cao hoặc ghim vào một tấm ván, cầm đuôi kéo căng mình rắn, lấy dao sắc rạch một đường cong từ cổ họng xuống tận đuôi. Bỏ phủ tạng, chỉ giữ lại mật và lớp mỡ. Rửa sạch máu ở mình rắn bằng cồn 90 độ C (không rửa bằng nước) rồi phơi hoặc sấy khô. Nếu muốn lấy tiết thì trước khi buộc hoặc ghim rắn, cầm đầu rắn cưa đứt động mạch cổ cho máu chảy ra hứng lấy để riêng. Thịt rắn biển chứa protit và nhiều axit amin như: agimin, cystin, cytein… Người Việt Nam và người châu Á rất thích ăn rắn biển vì rất ngon và bổ dưỡng.

Rắn biển có tên thuốc là hải xà nhục, có vị mặn, mùi tanh, tính ẩm, có tác dụng tăng trọng và chống viêm rõ rệt, đặc trị viêm đa khớp dạng thấp, thoái hóa và đau cột sống, viêm thần kinh tọa. Ngoài ra, mật rắn biển có tác dụng giảm đau, an thần gây ngủ. Tiết rắn biển mới hứng được pha với rượu và chất thơm uống chữa nhiều máu, chóng mặt, đau lưng, nhức xương, mỡ rắn có tác dụng chữa bỏng…

6.Cá Hồng và cá Giò

Biển cả đã hào phóng ban tặng cho biển đảo Cát Hải hai loại cá giàu giá trị dinh dưỡng và kinh tế này. Từ hai loại cá này người ta đã chế biến ra rất nhiều món ăn như; gỏi, lẩu, hấp, sốt, nướng. Đến với Cát Hải, du khách sẽ được thưởng thức các món ăn từ cá Hồng và cá Giò mang đặc trưng hương vị của biển. Ngoài ra còn có gà Liên Minh và dê núi đá Trân Châu. Gà và dê ở đây đều được nuôi theo cách rất gần gùi với thiên nhiên. Bên cạnh đó Cát Bà còn rất nổi tiếng với đặc sản mật ong rừng với thương hiệu mật ong hoa rừng. Mật ong được khai thác theo phương pháp vắt lấy mật chứ không theo phương pháp quay lấy mật để đảm bảo chất lượng của mật.

7.Đặc sản Bún tôm Cát Bà

Từ lâu món bún tôm của miền biển này đã trở thành một đặc sản, hấp dẫn thực khách không chỉ bởi hương vị mà còn ở nguyên liệu và bí quyết độc đáo riêng.

Nguyên liệu chính làm nên sức hấp dẫn cho món ăn này chính là những con tôm biển còn tươi nguyên được đưa lên từ Hải Phòng. Sau đó, chúng được bóc bỏ vỏ, xào cùng một chút hành khô cho thật săn. Cùng với tôm là những miếng chả cá vàng ươm, vài miếng chả lá lốt, thêm ít dọc mùng, thì là, rắc thêm một chút hành răm thái nhỏ và mấy lát cà chua. Bát bún tôm càng thêm đậm đà bởi vị ngọt, ngậy đặc trưng của nước dùng hàng bún, cùng với vị thơm của tôm, của rau và các loại gia vị. Thực khách yêu thích món bún tôm Hải Phòng đã ăn một lần là nhớ mãi đến hương vị ngọt lừ của món ăn độc đáo ấy.

Từng sợi bún trắng mềm hoà quyện vào màu đỏ của tôm, cà chua, màu xanh của hành, của dọc mùng và màu vàng của chả cá tạo nên một bức tranh sống động nhiều màu sắc. Trong khi ăn, thực khách sẽ cảm nhận được vị ngậy của nước dùng, vị thơm của tôm, của chả cá và đặc biệt là mùi hăng hăng không thể thiếu của vài miếng chả lá lốt. Nhưng đặc biệt hơn cả là hương vị của nước me chua thay thế hoàn toàn cho dấm và chanh vốn là những gia vị mà chúng ta đã quá quen thuộc. Món bún ăn kèm với một ít rau sống và thêm vào vài miếng ớt khi ăn. Tất cả làm nên một tô bún tôm thật đặc biệt và hấp dẫn./.