Nằm trong địa phận tỉnh Ninh Bình, miền Bắc Việt Nam, ở rìa nam châu thổ sông Hồng, cách Hà Nội 90km về phía tây nam, quần thể danh thắng Tràng An là di sản hỗn hợp văn hóa và tự nhiên, bao gồm các khu vực bảo vệ chính là Cố đô Hoa Lư, khu danh thắng Tràng An - Tam Cốc - Bích Động và khu Rừng đặc dụng Hoa Lư.

Khu di sản có diện tích 6.172ha nằm trong khu vực sơn khối đá vôi Tràng An, bao quanh khu di sản là vùng đệm với diện tích hơn 6.000 ha, chủ yếu là các cánh đồng lúa. Đặc biệt, có khoảng 14.000 người sống trong khu di sản, nhưng phần lớn, khu di sản không có người sinh sống, trong trạng thái tự nhiên, do vậy, không có tác động của con người gây hại lên các giá trị văn hóa, tự nhiên nơi đây.

Tràng An mang giá trị nổi bật toàn cầu về văn hóa, một minh chứng có một không hai trong khu vực về mối quan hệ phổ biến gắn văn hóa với môi trường, con người với đất đai; một bản ghi chép trật tự thời gian độc đáo về truyền thống sử dụng đất và sự tương tác của con người với môi trường trước những thay đổi không thể đảo ngược với những bằng chứng được bảo tồn vô cùng tốt và được chứng minh bằng khoa học tại nơi đây. Tất cả cho thấy một trật tự niên đại văn hóa ấn tượng trải dài ít nhất 30.000 năm.

Cùng giá trị toàn cầu về văn hóa, Tràng An nổi bật với giá trị toàn cầu về tự nhiên. Nơi đây được đánh giá là một trong những nơi có cảnh quan tháp karst đẹp và quyến rũ nhất trên thế giới. Phủ lên cảnh quan là thảm rừng và các tháp dạng nón hùng vĩ cao 200m, với các hố trũng hẹp khép kín, bao quanh bởi các sống núi nối liền nhau, các đầm lầy thông nhau qua hệ thống suối chảy quanh co qua các lối ngầm có chiều dài 1km. Như giáo sư Paul Williams, chuyên gia chính của Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên quốc tế IUNC đã mô tả nơi đây là “một di sản địa chất tuyệt vời “ và nổi bật trên phạm vi toàn cầu.

Vẻ hài hòa của đá, sông nước, rừng cây và bầu trời ở Tràng An tạo nên một thế giới tự nhiên đầy sống động, đầy quyến rũ mà không nơi nào sánh kịp. Cánh đồng lúa viền theo sông suối, hòa với cánh rừng tạo nên một thảm đầy màu sắc của tự nhiên, một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ.

Trên hành trình xuôi dòng khám phá Tràng An, du khách sẽ được trải nghiệm, khám phá 12 động xuyên thuỷ nối với nhau bở các thung như hang Si, hang Sính, hang Ba Giọt, hang Quy Hậu, hang Nấu Rượu... Không chỉ mang trong mình một vẻ đẹp riêng, mỗi hang lại gắn liền với một truyền thuyết. Câu chuyện được biết đến nhiều nhất có lẽ là hang Nấu Rượu. Tương truyền, do phát hiện trong hang có giếng nước ngon nên người xưa đã vào đây lấy nước nấu rượu tiến vua. Tên gọi hang Nấu Rượu cũng ra đời từ đó. 

Tô điểm cho bức tranh thiên nhiên đó là hình ảnh những người nông dân và ngư dân mặng lẽ mưu sinh theo cách truyền thống.

Thuyền là phương tiện chính đưa du khách vào thăm khu di sản. Bên cạnh nhận thức tốt hơn về bảo tồn, những người dân nơi đây cũng chính là những người bảo vệ cho khu di sản.

Ngồi trên các con thuyền nhỏ do người dân địa phương chèo lái, ngắm nhìn thung lũng đầy sắc màu, vượt qua những hang tối bí ẩn, du khách sẽ cảm nhận được mối liên hệ gần gũi với môi trường thiên nhiên, một cảm giác thanh bình, bí ẩn khác hẳn cuộc sống thường ngày, một điểm đến văn hóa, du lịch  hấp dẫn của tỉnh Ninh Bình./.