Một trong những địa danh nổi tiếng về danh lam thắng cảnh và trầm tích lịch sử lâu đời nhất giữa núi rừng Tây Bắc, phải kể đến Hồ Ba Bể. Giữa rừng núi nguyên sinh, giữa trời và đất, Hồ Ba Bể như chiếc gương khổng lồ soi địa - thế - thiên - nhân. Người dân bản xứ coi Hồ Ba Bể là niềm tự hào và lợi thế phát triển kinh tế du lịch; còn với khách thập phương, nếu ai đã một lần đặt chân lên Bắc Kạn, không được ngồi trên thuyền độc mộc lướt nhẹ trên mặt hồ trong tuyết sương mù se lạnh, coi như chỉ đến Bắc Kạn một nửa.

Hồ Ba Bể thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, là hồ lớn nhất miền Bắc. Người dân địa phương gọi Ba Bể là Slam Pé, nghĩa là “ba hồ”. Tên gọi này xuất phát từ việc hồ là nơi tụ lưu của 3 nhánh sông: Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng. Tuy chỉ cách Hà Nội 230km, nhưng đây là địa danh có khí hậu đặc biệt ôn hòa, se lạnh quanh năm với nhiều danh lam thắng cảnh độc đáo và linh thiêng, trở thành một trong 16 hồ đẹp nhất thế giới.

Nhiều người từng ví “Hồ Ba Bể như cô sơn nữ ngủ yên giữa núi rừng Tây Bắc”, nhưng giờ đây “cô thiếu nữ” đã choàng tỉnh dậy và tươi đẹp từng ngày trở thành điểm du lịch sinh thái lý tưởng giữa lòng núi rừng Tây Bắc.

Du ngoạn Bắc Kạn trong những ngày hè oi bức, cái nắng gay gắt không làm chúng ta cảm thấy mệt mỏi, nản lòng mà khiến người lữ khách càng nôn nao ngắm nhìn những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp ở chốn núi rừng hoang sơ này. Để giải nhiệt cơn nóng mùa hè, đến hồ Ba Bể, nơi có sự hoà quyện giữa núi rừng với sông nước nên thời tiết mát mẻ quanh năm và mùa hè là thời điểm lý tưởng để tận hưởng điều đó.

Cách hồ khoảng 6km, động Hua Mạ là một khối đá nhũ thạch khổng lồ, vừa huyền ảo, vừa bí hiểm linh thiêng. Muốn lên động, du khách phải leo khoảng 300m theo các bậc cầu thang trên sườn núi dốc thoai thoải. Đứng triền núi dốc vào mùa đông, có thể vớt được mây trời. Đến nơi đây, không thể không thăm “Ao tiên” để trầm lắng nghe câu chuyện cổ tích xưa kia những nàng tiên từ thiên đình xuống hạ giới ngâm mình trong làn nước xanh biếc.

Trên bờ hồ, rất nhiều khách phương xa thong thả ngắm cả một không gian bao la, rộng lớn tuyệt đẹp của hồ Ba Bể. Bất chợt, không biết từ đâu, cả đàn bướm trắng bay lượn rợp trời, khi quây quanh du khách lúc lại sà xuống những vũng nước nhỏ hay chỗ cỏ ẩm ướt bên bờ hồ khiến mọi người vô cùng thích thú, cứ mãi ngắm nhìn, không quên lấy máy ảnh ghi lại khoảnh khắc đẹp mắt nhất bên đàn bướm trắng.

Đến Hồ Ba Bể cũng đừng quên đến Phya Khao, Kim Hỷ, động Nàng Tiên, thác Nà Đăng, bản Pác Ngòi, suối Thác Giềng và thưởng thức tiếng đàn tính của bà con dân tộc Tày; hoặc thưởng thức món cá suối, tôm nuôi từ hồ Ba Bể, gà đồi, rau rừng, lợn sữa, nếp nương, măng trúc do người dân bản địa chế biến./.