Nằm cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ khoảng 130km về phía Đông Bắc, hang động Pê Răng Ky thuộc thôn Pê Răng Ky, xã Huổi Só, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên.

Nằm ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, Hang động Pê Răng Ky được hình thành từ những kiến tạo địa chất trong hàng triệu năm, qua thời gian, do địa hình núi đá vôi chia cắt cùng với hiện tượng phong hóa đặc trưng của những miền núi đá vôi bị nước chảy xói mòn đã hình thành các nhũ đá, măng đá, sông suối ngầm… tạo nên vẻ đẹp hoang sơ, kỳ bí mê hoặc lòng người. 

Với chiều dài trên 800m, nằm ẩn mình dưới chân vách đá, giữa một vùng núi non hùng vĩ, tạo nên bức tranh phong cảnh hữu tình với những dải núi trùng điệp tầng tầng, lớp lớp như hàng vạn con voi nằm phủ phục. Pê Răng Ky gồm 3 khoang (vòm) với các cửa lớn, nhỏ khác nhau, mỗi khoang đều có một vẻ đẹp kì bí riêng. 

Qua cửa hang động tới khoang thứ nhất dài hơn 100m, rộng 7-10m, cao 8-10m, nền hang động là những cột đá to đường kính 1,2 m, cao 10m màu vàng nhạt giống cột đèn hải đăng hoặc hình cây nấm khổng lồ. Hai bên vách hang động là những dải nhũ đá màu xám, bám vào nhau tạo thành những con ốc xoáy ở đuôi hay giống hình công cụ sản xuất như: cày, bừa, cuốc; một số nhũ giống hình  các con vật …Đặc biệt trần hang động, nhũ đá mang nhiều hình thù kỳ lạ, đẹp mắt hiện lên như một kỳ quan bí ẩn, hùng vĩ, thách thức niềm đam mê khám phá của du khách.

Tới khoang thứ hai nằm ở vị trí cao hơn khoang thứ nhất khoảng 02m, có chiều dài 320m, rộng 10-15m, vòm cao 10-17m. Nền hang động là những khối nhũ đá lớn màu trắng, xanh xám giống hình giống cây nấm, cây thông cao chừng 15m và những hình thù đa dạng, phong phú như: san hô, viên cuội trắng ngà, tượng phật, chiếc ô, cỏ cây hoa lá xen nhau tựa như bức tranh phong cảnh được dát ánh vàng, bạc, làm cho không gian thêm phần lung linh, huyền ảo. Hai bên vách hang động là những gườm đá dài, khi gõ vào có âm thanh khác nhau, những đám nhũ đá tựa những đèn chùm to nhỏ khác nhau, như có sự bài trí của con người tạo nên khung cảnh nguy nga và lộng lẫy.

Khác hẳn so với hai khoang trước, khoang thứ ba có cấu trúc như một quần thể kiến trúc cổ xưa, với vẻ đẹp hoang sơ, cổ kính tĩnh mịch bởi nhiều cột đá, trụ đá, măng đá to, cao vút như muốn vươn tới tận trời xanh. Khoang thứ ba có chiều dài  hơn 400m, cao 20 - 25m, rộng 15 - 20m. Trên vòm hang động là những chiếc đèn chùm lớn như được “trang trí” cầu kỳ, công phu, ánh sáng lấp lánh. Càng vào sâu vòm hang động càng rộng và cao, có những chiếc cột nhũ đá thạch anh hình chóp cao khoảng chục mét. Nền hang động là những tảng đá lớn, gồ ghề hình ô vuông lớn, những đường chéo tựa như chiếc bàn cờ  có đường nét rõ ràng. Vách hang động là những dải nhũ lớn tựa bức tranh của thiên nhiên kỳ thú, bầu không khí trong lành sẽ làm cho chúng ta như đang sống trong khung cảnh thần tiên. Đặc biệt cuối khoang, du khách sẽ thực sự bất ngờ trước vẻ đẹp lộng lẫy và kì vĩ của rừng thạch nhũ đua nhau khoe sắc vây quanh hồ nước nhỏ rộng khoảng 8m, nước mát trong veo. Khối thì giống cây nấm khổng lồ, khối thì cứng cáp, sắc nhọn như gươm đao, khối lại êm dịu, hiền lành tựa áng mây... chảy dài óng ánh, tất cả đều hòa chung, tạo nên cảnh sắc của bức tranh hoành tráng mà thiên nhiên ban tặng, tạo nên sự bí ẩn, kích thích trí tò mò của người xem.

Pê Răng Ky là một thắng cảnh đẹp giữa một vùng núi non hùng vĩ. Với những giá trị to lớn về mặt cảnh quan thiên nhiên, ngày 29/12/2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 5378/QĐ-BVHTTDL xếp hạng Danh lam thắng cảnh Hang động Pê Răng Ky là di tích cấp quốc gia. Đây được xem là tiền đề để huyện Tủa Chùa nói riêng, tỉnh Điện Biên nói chung phát triển du lịch, thu hút du khách trong nước, quốc tế đến tham quan du lịch.

Vẻ đẹp hoang sơ, kỳ bí, mê hoặc lòng người của hang động Pê Răng Ky như lời mời gọi du khách hãy một lần lên với Cao nguyên đá Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên để được thỏa niềm đam mê khám phá. Khi đặt chân tới mảnh đất này, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của hang động mà còn được khám phá cảnh đẹp hữu tình của cao nguyên núi đá Tả Phìn, trải nghiệm những thửa ruộng bậc thang quanh co uốn lượn, những dãy núi hùng vĩ, được tham gia phiên chợ Xá Nhè, Tả Sìn Thàng nổi tiếng, được thưởng thức những đặc sản như rượu Mông Pê, dê núi đá, cá sông Đà, gà xương đen và hòa mình trong những điệu khèn, tiếng sáo du dương của đồng bào dân tộc Mông trên miền cao nguyên đá. Tất cả sẽ tạo cho cho bạn một chuyến đi vô cùng thú vị và ấn tượng với những cảm xúc thật tuyệt vời về một miền đất tuy khắc nghiệt, khô cằn sỏi đá nhưng vẫn đầy cuốn hút lạ kỳ bởi vẻ đẹp hoang sơ mà thơ mộng./.