Màn mời rượu độc đáo mang “thương hiệu” Thái tộc quán.

Trong lúc đợi nhân viên sắp mâm cơm, anh Hà Trung (chủ quán) giới thiệu với chúng tôi về “đứa con tinh thần” của mình. “Tôi và em gái là người Thái đen, gốc Than Uyên, tỉnh Lai Châu, nhưng sinh sống và làm việc tại Lào Cai đã 20 năm. Sống xa quê hương nên chúng tôi nhớ da diết những món ăn quê nhà. Chính điều đó đã thôi thúc hai anh em quyết định mở Thái tộc quán với mong muốn mang văn hóa ẩm thực của dân tộc mình đến với người Lào Cai”.

Các món ăn nổi tiếng của người Thái được chế biến chủ yếu từ cá sông, cá suối, các loại rau rừng và măng, kết hợp với gia vị đặc trưng, tạo nên sự cuốn hút khó quên. Đặc biệt, phương pháp chế biến món ăn của người Thái hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm từ ngàn xưa để lại và được lưu giữ từ đời này qua đời khác chứ không có trường lớp nào truyền dạy. Chính điều này đã khiến những món ăn của người Thái không thể lẫn với bất kỳ dân tộc nào khác. Anh Trung may mắn có mẹ rất am hiểu về nghệ thuật ẩm thực dân tộc Thái và cũng nắm nhiều bí quyết chế biến các món ăn. Chính bà là người đã tư vấn và hướng dẫn đầu bếp làm các món ăn sao cho “chuẩn vị” Thái. Hơn 30 món ăn của nhà hàng đều do bà lên thực đơn và sau này cũng chính bà là người tìm kiếm nguồn thực phẩm cho nhà hàng từ những con cá suối, cây măng, mắc khén… đến những loại rau rừng mà không phải ở đâu cũng mua được.

Mâm cơm ngày hôm nay anh Trung mời chúng tôi chung vui được bày trên chiếc bàn mây, khách ngồi trên những chiếc đệm bông lau thêu thổ cẩm sặc sỡ. Món nào cũng được đặt trên lá chuối xanh, hương vị của món ăn kết hợp mùi lá chuối vô cùng hấp dẫn. Món ăn nổi tiếng của người Thái Tây Bắc mà hầu hết khách đến quán lựa chọn là pa pỉnh tộp (cá nướng gập). Đây là món ăn truyền thống và được sử dụng trong những dịp quan trọng của người Thái. Cá được chế biến là cá chép, cá trôi hoặc cá trắm, sau khi mổ, làm sạch vảy sẽ được tẩm ướp với nhiều loại gia vị đặc biệt, trong đó có mắc khén, hay còn gọi là hạt tiêu rừng. Cá được nướng trên lửa than đều và nhỏ để chín đều, không bị khô, thịt giữ được độ ngọt, thơm và đậm đà. Cá còn được nhà hàng sử dụng ăn kèm lá mẻn lý (một loại rau rừng mọc ven suối, có vị chua nhẹ, chát, khi ăn cùng sẽ giảm độ tanh của cá). Tiếp đó là món thịt pho, thoạt nhìn giống món trứng rán thịt băm của người Kinh, nhưng công đoạn chế biến phức tạp hơn. Thịt ba chỉ sau khi băm nhỏ được trộn với nhiều gia vị, trong đó có mắc khén. Thịt được bọc lá dong và nướng trên than. Khi ăn chấm cùng chẳm chéo và ớt xanh nướng giã nhỏ. Cá mẳm (cá chua) cũng là món ăn độc đáo của người Thái. Đây là món cá sống được ướp với lá sả băm nhỏ đã rang vàng, sau đó được xử lý cùng nhiều nguyên liệu khác, cá được cho vào hũ, ủ lên men. Món ăn có vị chua, mặn và thơm đặc trưng. Các món ăn sẽ thêm phần hấp dẫn khi thưởng thức cùng rượu đựng trong những ống tre. Rượu của người Thái là rượu gạo, được chưng cất, pha chế bằng những nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên. Những hũ rượu được ủ bằng thứ men lá của vùng cao Tây Bắc sẽ cho ra loại rượu êm, dịu và có thể làm say lòng bất cứ ai khi thưởng thức.

Không gian của Thái tộc quán mang đậm màu sắc văn hóa dân tộc với màu xanh lá cây tượng trưng cho màu rừng, núi cũng chính là màu của chiếc thắt lưng trong trang phục của những cô gái Thái. Màu trắng là màu của những cành hoa ban nở rộ trên những cánh rừng. Nhân viên của nhà hàng từ đầu bếp đến nhân viên phục vụ đều là người dân tộc Thái, mặc trang phục Thái. Nhà hàng có những góc trưng bày độc đáo, từ những chiếc váy Thái, chiếc khăn piêu của cô gái Thái đến những vò rượu, chiếc ống đựng nước, những nông cụ quen thuộc khiến thực khách tò mò, thích thú. Vì là người làm việc trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật nên anh Hà Trung đã khéo léo mang văn hóa nghệ thuật Thái vào phục vụ thực khách. Đến với Thái tộc quán, khách hàng vô cùng thích thú khi được thưởng thức những điệu hát mời rượu, thổi sáo bầu dân ca Thái, sau đó có thể hòa mình vào những điệu múa xòe (xòe khăn piêu, múa nón Thái, xòe quả nhạc) mang đậm nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Thái.

Thưởng thức một bữa cơm tại Thái tộc quán mới thấy hết cái tài, cái khéo của đầu bếp. Mỗi món trên mâm mang một hương vị riêng, đem lại cho người thưởng thức đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Giữa lòng thành phố Lào Cai, Thái tộc quán (ở phường Bắc Cường) không chỉ mang đến sự khác biệt, mà còn làm hài lòng bất cứ thực khách nào./.