Du lịch xanh “khát” nhân lực chất lượng cao

Để du lịch xanh phát triển, rất cần nguồn nhân lực chất lượng cao. Ảnh: Hạ Lan.

Chứng nhận xanh, tiêu chí để khách du lịch lựa chọn

Về vai trò của việc phát triển du lịch xanh, đại diện tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) nhấn mạnh, du lịch xanh không chỉ đơn giản là du lịch gắn với thiên nhiên, mà còn là cách tiếp cận toàn diện nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường, phát huy vai trò cộng đồng và hướng tới sự phát triển bền vững. Đây là hướng đi mà nhiều thành phố trên thế giới đã và đang lựa chọn để tăng sức cạnh tranh, thu hút du khách quốc tế.

Trong khi đó, theo số liệu báo cáo về Du lịch và Phát triển bền vững năm 2025 của Booking.com, có tới 99% du khách Việt Nam được khảo sát cho biết, muốn đưa ra nhiều lựa chọn du lịch bền vững hơn. Điều này không chỉ khẳng định nhu cầu thực sự về du lịch xanh, du lịch bền vững của thị trường trong nước, quốc tế, mà còn cho thấy các chứng nhận xanh, bền vững đang trở thành tiêu chí để khách du lịch lựa chọn điểm đến, hành trình, dịch vụ.

Nhận định về xu hướng du lịch xanh, du lịch bền vững, ông Đặng Hồng Đức, chuyên viên tư vấn tuân thủ ESG tại Quần thể du lịch quốc tế Furama-Ariyana Đà Nẵng cho hay, các chứng nhận bền vững như VITA Green, ASEAN Tourism Awards, EarthCheck, TUU Eco Stay Awards... đang góp phần tạo nên hệ tiêu chuẩn chung cho ngành du lịch. Mỗi chứng nhận đưa ra những bộ tiêu chí khác nhau, nhưng cùng tập trung vào 3 trụ cột chính: môi trường - xã hội - quản trị.

Đại diện nhiều doanh nghiệp (DN) lữ hành cũng chia sẻ, du khách nội địa, đặc biệt là du khách trẻ cũng rất thích tham gia những trải nghiệm cứu trợ động vật, trồng cây xanh… Còn du khách quốc tế cũng rất chú trọng đến trách nhiệm môi trường, giảm dấu chân carbon. Trải nghiệm xanh như sản phẩm không rác nhựa, ẩm thực hữu cơ, làng nghề, du lịch chậm gắn với văn hóa địa phương… được đề cao.

Nhiều doanh nghiệp vẫn còn ngần ngại

Theo TS Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế du lịch (ITE), bên cạnh khung chính sách và mô hình điểm đến, nguồn nhân lực chính là chìa khóa để du lịch xanh phát triển. Song, thực tế cho thấy nhiều hướng dẫn viên, nhân viên khách sạn và cả cộng đồng địa phương vẫn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về môi trường, quản lý chất thải hay kỹ năng truyền thông xanh.

Ông Tuấn cho biết thêm, các chương trình tập huấn, đào tạo cần lồng ghép nội dung về bảo vệ môi trường, ứng xử văn minh với tài nguyên, đồng thời giúp người lao động có khả năng kể chuyện, dẫn dắt trải nghiệm gắn với văn hóa và thiên nhiên. Ngoài ra, việc hình thành những việc làm xanh, từ quản lý rác thải, vận hành năng lượng tái tạo cho đến sản xuất hàng lưu niệm thân thiện môi trường, sẽ tạo ra một thế hệ lao động mới gắn chặt sinh kế với phát triển bền vững. “Nếu không chuẩn bị nguồn nhân lực bài bản, du lịch xanh dễ chỉ dừng ở khẩu hiệu. Bởi thực tế khảo sát về tuyển dụng nhân lực du lịch sau khi tốt nghiệp đáp ứng yêu cầu công việc thì tỷ lệ này hiện tại chưa cao. Đa số các công ty du lịch, lữ hành đều phải đào tạo lại lao động trước khi sử dụng. Nguyên nhân do các chương trình đào tạo còn thiên nhiều về lý luận, chưa bắt kịp với yêu cầu thực tiễn” - ông Tuấn nói.

TS Vũ Thanh Long (Trường Đại học Văn Hiến) cho rằng, DN vừa và nhỏ trong ngành du lịch gặp khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực để đầu tư vào các sáng kiến xanh. Do đó, tại các trường đại học, nơi đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho ngành du lịch, việc đổi mới chương trình và phương pháp giảng dạy được xem là yêu cầu cấp thiết. Và các chương trình đào tạo phải được thiết kế phù hợp với các tiêu chuẩn khu vực và quốc tế, mang tính liên thông giữa các bậc đào tạo cũng như liên thông giữa các cơ sở đào tạo trong nước với khu vực và quốc tế.

Minh Quân