Những kỵ sĩ “chân đất” người K’Ho đua tài trên lưng những chú ngựa không yên

Giải đua ngựa không yên lần thứ I là một trong những hoạt động huyện Lạc Dương hưởng ứng Festival Hoa Đà Lạt lần thứ IX - năm 2022. Những chú ngựa vốn gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng ngày của đồng bào dân tộc bản địa dưới chân núi Lang Biang cùng nhau tranh tài trong trường đua chuyên nghiệp bởi sự điều khiển của những kỵ sĩ “chân đất” người K’Ho.

 Đây không phải lần đầu tiên huyện Lạc Dương tổ chức giải đua ngựa không yên, tuy nhiên lần đầu tổ chức tại trường đua ngựa được xây dựng quy mô, bài bản, cũng là cơ sở để huyện duy trì môn thể thao đầy kỳ thú này, hướng đến sự đa dạng trong hoạt động du lịch của địa phương và tiến tới trở thành di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

 Trường đua ngựa mang tính chuyên nghiệp được Công ty SXHQ Đà Lạt xây dựng tại công viên Kiwuki - Khu du lịch sinh thái SXHQ, Tiểu khu 120, xã Đạ Nhim. Với cung đường dài 1,4 km uốn lượn theo hồ thủy điện Đạ Khai có những đoạn quanh co dọc triền núi như thử thách đối với những tay nài ngựa người K’Ho trong độ tuổi thanh thiếu niên cùng những chú ngựa đua được nuôi dưỡng ngay tại mảnh đất dưới chân núi Lang Biang.

Vốn có nguồn gốc từ giống ngựa hoang nên chúng rất hiếu chiến, các nài ngựa cũng phải huấn luyện khá vất vả để hướng chúng vào giải đua chuyên nghiệp. Vỗ nhẹ vào lưng chú ngựa vừa trải qua vòng thi bán kết để chuẩn bị bước vào vòng chung kết, Kra Jãn Công Quân - 16 tuổi vừa thì thầm vào tai khiến chú ngựa đang vùng vằng quay vòng vòng nghe lời đứng im. Chú ngựa của Kra Jãn Công Quân cũng là ngựa đua về nhất trong giải đua năm nay, đây cũng là kỵ sĩ “chân đất” nhỏ tuổi nhất tham gia giải đua.

Các nài ngựa chăm sóc ngựa để chuẩn bị bước vào vòng chung kết

 “Em thích cưỡi ngựa từ nhỏ, bọn trẻ trong làng cũng thường rủ nhau phi ngựa dạo quanh triền núi và hứng chí lên thì đua với nhau. Em tham gia giải đua ngựa do huyện tổ chức từ lần đầu tiên nhưng giải đua năm nay được diễn ra tại trường đua quy mô khiến em rất hào hứng. Em tham gia vừa để thỏa đam mê cưỡi ngựa, vừa để thử sức ở giải đua mang tính chuyên nghiệp. Tuy vốn quen với chú ngựa của gia đình nhưng khi tham gia giải em cũng nhờ cậu dạy thêm cách điều khiển ngựa sao cho chạy nhanh mà không nguy hiểm trên cung đường dốc quanh co, em thường tranh thủ tập luyện sau giờ học. Và khi chú ngựa của em về nhất em rất vui”, Kra Jãn Công Quân chia sẻ.

Ông Trần Ngọc Tùng - Chủ tịch Công ty cổ phần SXHQ Đà Lạt cho biết: “Công ty xây dựng trường đua ngựa bài bản, quy mô với mong muốn sẽ tạo ra một sản phẩm du lịch mới, hứa hẹn là một trong những điểm đến hấp dẫn của địa phương. Giải đua ngựa không yên năm nay được tổ chức lần đầu tiên tại đây công ty tài trợ toàn bộ cơ sở vật chất cũng như giải thưởng lên đến 110 triệu đồng, cũng là dịp để đưa trường đua chuyên nghiệp đi vào hoạt động nhằm phục vụ du khách khi đến với Lạc Dương, Lâm Đồng”.

 Hào hứng dõi theo những chú ngựa tung vó với các tay nài ngựa người K’Ho khoác trên mình bộ đồ thổ cẩm dân tộc, anh Vũ Ngọc Anh - Du khách đến từ tỉnh Khánh Hòa cổ vũ hết mình khi những chú ngựa phi nước đại như cơn lốc về đích. Anh Ngọc Anh cho hay: “Đây là lần đầu tiên tôi xem đua ngựa không yên kỳ thú thế này. Nhìn những kỵ sĩ ngồi trên lưng ngựa không có yên, không có bàn đạp, chỉ một chiếc dây cương bằng thừng mà các tay đua vẫn điều khiển ngựa chạy nhanh theo con đường quanh co đồi dốc, cảm giác vừa thích thú vừa hồi hộp vì nếu không cẩn thận sẽ rất dễ té từ trên lưng ngựa xuống. Nhưng các tay đua thật cừ, trình diễn cho khán giả những vòng đua gay cấn. Có dịp tôi sẽ tiếp tục cùng gia đình, bạn bè đến để xem đua ngựa không yên hấp dẫn này”.

 “Với những cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp cùng bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc bản địa, huyện Lạc Dương luôn xác định việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa, phát triển kinh tế du lịch là những chương trình trọng tâm, xuyên suốt, dài hạn và bước đầu đã phát huy hiệu quả tích cực. Sau đại dịch Covid-19, ngành du lịch địa phương trong năm 2022 đã bứt phá ngoạn mục, với lượng khách đạt 2,4 triệu lượt, doanh thu chỉ tính riêng vé dịch vụ cơ bản đạt hơn 215 tỷ đồng. Bên cạnh di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, huyện Lạc Dương hướng tới xây dựng môn thể thao đua ngựa không yên của người đồng bào dân tộc K’Ho trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và là một sản phẩm du lịch mới. Qua đó, địa phương mong muốn tiếp tục quảng bá mạnh mẽ hình ảnh, giới thiệu tiềm năng phát triển kinh tế du lịch của huyện Lạc Dương, của tỉnh Lâm Đồng, gắn với thương hiệu “Đà Lạt - kết tinh kỳ diệu từ đất lành”; đồng thời, khẳng định Lạc Dương là địa phương giàu tài nguyên du lịch, là một trong những điểm đến hấp dẫn của tỉnh Lâm Đồng. Từ đó đẩy mạnh thu hút đầu tư, hợp tác, liên kết phát triển kinh tế trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, nông nghiệp bền vững giữa huyện Lạc Dương với các địa phương, doanh nghiệp có tiềm lực trong nước và quốc tế”, ông Cil Póh - Phó Chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban tổ chức hoạt động lễ hội năm 2022 huyện Lạc Dương khẳng định.

 Ngày 11/12, UBND huyện Lạc Dương, Ban tổ chức hoạt động lễ hội năm 2022 huyện Lạc Dương đã tổ chức khai mạc Giải đua ngựa không yên lần thứ I. Giải có sự tham dự của 16 con ngựa được lựa chọn từ 32 con ngựa thuộc 12 đội thi đã tham gia vòng loại. Trải qua các vòng đua tứ kết, bán kết và chung kết, Ban Tổ chức đã trao giải nhất, nhì, ba, khuyến khích cho 4 con ngựa và nài ngựa xuất sắc nhất.

Cũng trong lễ khai mạc đã diễn ra chương trình nghệ thuật Hào khí non sông với các tiết mục văn nghệ đặc sắc. UBND huyện Lạc Dương đã trao giấy phép cho Trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao huyện là đơn vị tổ chức các giải đua ngựa không yên để phục vụ du khách trong và ngoài nước. Dịp này, Ban Tổ chức hoạt động lễ hội năm 2022 huyện Lạc Dương cũng đã trao giải cuộc thi ảnh online Cỏ hồng trao duyên cho các tác giả có bức ảnh đẹp về cỏ hồng.

Tuấn Hương