Hà Nam không thể mãi là người đi sau

Từ một vùng đất cửa ngõ phía Nam Thủ đô, Hà Nam đang dần chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới trở thành điểm đến du lịch văn hóa-nghỉ dưỡng hàng đầu miền Bắc, thu hút dòng khách có khả năng chi tiêu cao và lưu trú dài ngày. Với tầm nhìn chiến lược, địa phương này đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Toàn tỉnh hiện có hơn 200 cơ sở lưu trú cùng nhiều điểm đến giải trí nghỉ dưỡng quy mô lớn do các tập đoàn hàng đầu đầu tư như Sun World Hà Nam, khu phố đi bộ, sân golf tiêu chuẩn quốc tế... Đặc biệt, Khu du lịch Tam Chúc-địa điểm tổ chức Đại lễ Vesak Liên hợp quốc-cơ bản đã đáp ứng các tiêu chí của một khu du lịch quốc gia với hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, sản phẩm du lịch chất lượng cao.

 Sự kiện Ngày Quốc tế yoga năm 2025 diễn ra tại Tam Chúc. Ảnh: Mai Kiên

Năm 2024, Hà Nam đón khoảng 4,7 triệu lượt khách, thu về gần 3.700 tỷ đồng. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, con số này đã tăng gần gấp rưỡi, với gần 6 triệu lượt khách và doanh thu hơn 4.500 tỷ đồng. Đặc biệt, Hà Nam đã ghi dấu ấn trên bản đồ du lịch quốc tế khi được vinh danh là “Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới” và “Điểm đến du lịch mới nổi hàng đầu châu Á” tại Giải thưởng Du lịch thế giới (World Travel Awards).

PGS, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nhận định: “Hà Nam đang nổi lên như một điểm đến tiêu biểu, thể hiện rõ khát vọng phát triển du lịch dựa trên nền tảng văn hóa, con người, hạ tầng”.

Chính quyền tỉnh đặt mục tiêu xây dựng hệ sinh thái du lịch đẳng cấp, kết hợp hài hòa giữa yếu tố văn hóa, con người, công nghệ và chính sách ưu đãi. Đồng chí Trương Quốc Huy, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam khẳng định: “Chúng tôi xác định yếu tố khác biệt là chìa khóa thu hút du khách. Hà Nam không thể mãi là người đi sau”.

Nhiều sự kiện văn hóa, thể thao tầm cỡ đã được tổ chức trong năm qua như giải chạy, đua xe, lễ trao giải nghệ thuật... Song song với phát triển sản phẩm du lịch, tỉnh Hà Nam cũng mạnh dạn trong việc tạo lập môi trường đầu tư hấp dẫn, tạo cơ chế “luồng xanh” dành riêng cho nhà đầu tư lớn, đơn giản hóa thủ tục hành chính, xúc tiến xây dựng sân bay và cảng biển quốc tế nhằm mở rộng khả năng kết nối. Hà Nam chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, xem đây là yếu tố cốt lõi cho phát triển du lịch bền vững. Tỉnh đã và đang hợp tác với nhiều trường đại học và doanh nghiệp du lịch lớn để tạo môi trường học tập cho sinh viên. “Hà Nam tính đến cả việc cấp học bổng cho sinh viên quốc tế đến học tiếng Việt, văn hóa Việt Nam, qua đó tạo ra lực lượng “đại sứ văn hóa” giúp quảng bá hình ảnh Hà Nam ra thế giới”, đồng chí Trương Quốc Huy nói.

Hướng tới một không gian du lịch vùng mới

Từ ngày 1-7, Hà Nam, Ninh Bình và Nam Định sẽ trở thành một tỉnh mới. Liên kết vùng này đang được nhìn nhận không chỉ như một bước sắp xếp lại địa giới hành chính, mà hơn thế, là cơ hội vàng để “viết lại bản đồ du lịch” khu vực bằng một tư duy phát triển mới: Tư duy mang tính vùng, xuyên suốt, có chiều sâu và hướng đến phát triển bền vững.

Nhiều năm qua, 3 tỉnh Hà Nam, Ninh Bình và Nam Định đều có tiềm năng du lịch riêng biệt. Tuy nhiên, Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch VietSens Nguyễn Văn Tài cho rằng: “Trước đây, tiềm năng bị cắt khúc. Khi địa giới được mở rộng và tư duy được thống nhất theo hướng liên vùng thì bức tranh tài nguyên du lịch hoàn toàn thay đổi. Ninh Bình mới có rừng, có núi, có biển, có văn hóa tâm linh và cả hệ thống di sản”. Theo đồng chí Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, 3 tỉnh hiện tạo thành một “tam giác vàng” du lịch, với tài nguyên đa dạng. Năm 2024, khu vực này đã đón gần 15 triệu lượt khách, tổng doanh thu hơn 13.400 tỷ đồng, một con số thể hiện tiềm năng cực lớn nếu có sự phối hợp chiến lược.

Do đó, mục tiêu lớn của liên kết vùng là hình thành một không gian Ninh Bình mới. Ở đó, các tuyến giao thông không đơn thuần là con đường, mà chính là sản phẩm du lịch, là cảnh quan kiến trúc, là văn hóa và di sản sống động. “Chúng tôi muốn biến những tuyến đường nối Phủ Lý với Hoa Lư, từ Hà Nam đến Tràng An thành hành trình trải nghiệm chứ không chỉ là kết nối hạ tầng. Đó là cách du lịch hiện đại cần đi: Tạo ra cảm xúc và giá trị", đồng chí Trương Quốc Huy nhấn mạnh.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hiện nay khu vực này vẫn chưa có hạ tầng liên vùng hoàn chỉnh, sản phẩm du lịch trùng lặp, thiếu dịch vụ cao cấp và nguồn nhân lực chưa đáp ứng được nhu cầu. Hà Nam dù có Tam Chúc vẫn thiếu hệ sinh thái dịch vụ tương xứng; Nam Định thiếu cơ sở lưu trú cao cấp; Ninh Bình thì đang chịu áp lực quá tải du khách. Vì thế, cần thay đổi cách xây dựng sản phẩm, đầu tư hạ tầng và hình thành thương hiệu du lịch vùng.

Đồng chí Bùi Văn Mạnh đề xuất phát triển sản phẩm theo trục chủ đề như: “Con đường di sản: Hương Sơn-Tam Chúc-Tràng An”, “Hành trình tâm linh”, “Du lịch nông nghiệp xanh”; nghiên cứu xây dựng hồ sơ đề cử cụm di sản Vân Long-Kim Bảng-Tam Chúc-chùa Hương là di sản thiên nhiên thế giới.

Minh Viễn