Thành phố Hoa Lư - Đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố toàn cầu
Đền vua Đinh. Ảnh: Vũ Đức Phương
Sở hữu vị trí đắc địa hiếm có
Nằm trên đường cao tốc Bắc - Nam, đường sắt cao tốc Bắc - Nam, nối các tỉnh miền Nam, miền Trung với Thủ đô Hà Nội; đồng thời, nằm trên hành lang Đông - Tây kết nối vùng Tây Bắc với duyên hải vịnh Bắc Bộ, thành phố Hoa Lư là điểm đầu kết nối đường cao tốc Bắc - Nam với đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng.
Thành phố Hoa Lư còn nằm ở vị trí trung lộ của 3 tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình khi di chuyển đến các địa bàn xa nhất, thuận lợi cho quản trị địa phương và liên kết vùng, kết nối các đô thị.
Bên cạnh đó, khoảng cách thành phố Hoa Lư - Thủ đô Hà Nội không xa, chỉ khoảng 100 km (tương đương Thủ đô Hà Nội - TP. Hải Phòng) nên rất thuận lợi để xây dựng và phát triển thành đô thị đối ngẫu trong xu thế đô thị hóa tương lai gần nhằm bổ sung, bù đắp thiếu hụt của siêu đô thị Hà Nội, nhất là các lĩnh vực hậu cần sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí gắn với xây dựng đô thị di sản, đô thị sinh thái, đô thị cảnh quan văn hóa.
Do vậy, có thể nói thành phố Hoa Lư đã sở hữu một vị trí đắc địa hiếm có, thuận lợi cho giao thương, tổ chức lãnh thổ, quản trị liên kết vùng, thu hút đầu tư, thực hiện đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đô thị hóa, kết nối liên vùng và quản trị vùng.
Là đô thị di sản thiên niên kỷ
Thành phố Hoa Lư là đô thị di sản thiên niên kỷ, nằm trọn trong Kinh thành Hoa Lư xưa, nơi hội tụ khí thiêng trời đất, với thế tựa sơn, cận giang, hướng bể, chứa đựng di sản đồ sộ mang đậm bản sắc Việt, trong đó có Di sản vị thế đô thị Cố đô. Nơi đây được Đinh Bộ Lĩnh chọn làm Kinh đô của nước Đại Cồ Việt sau khi đánh dẹp và thu phục 12 sứ quân, mở xưng hoàng đế, lập nên nhà nước quân chủ trung ương tập quyền đầu tiên trong lịch sử dân tộc, tái lập quốc gia dân tộc với chủ quyền đầy đủ, thống nhất giang sơn, nâng tầm vị thế đất nước sau nghìn năm Bắc thuộc, tạo nền tảng cho định đô Thăng Long - Hà Nội, mở ra nền văn minh Đại Việt.
Thành phố Hoa Lư sở hữu tài nguyên di sản đồ sộ, phong phú, đặc sắc, cùng với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, làm nên tiềm năng khác biệt, giá trị độc đáo, lợi thế cạnh tranh trong quá trình phát triển. Điều đó giúp thành phố Hoa Lư dựa vào tài nguyên di sản, nguồn lực văn hóa, điều kiện cảnh quan thiên nhiên, thuận lợi cho xây dựng một đô thị di sản cảnh quan văn hóa, đô thị sinh thái - mô hình đô thị vừa mang tính hiện đại, vừa mang đậm bản sắc riêng có, hài hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội.
Tài nguyên di sản, cảnh sắc thiên nhiên, nguồn lực văn hóa chính là tiền đề cho xây dựng thành phố Hoa Lư trở thành trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, kinh tế di sản, tổ chức sự kiện của vùng, quốc gia và hội nhập quốc tế. Đó cũng chính là nền tảng kinh tế xanh, kinh tế sáng tạo cho xây dựng đô thị di sản thiên niên kỷ.
Vươn mình khẳng định một thành phố toàn cầu
Là đô thị di sản thiên niên kỷ sở hữu danh hiệu UNESCO, thành phố Hoa Lư trở thành một hình mẫu tiêu biểu phát triển xanh, hài hòa, bền vững, dựa trên tài nguyên di sản, nguồn lực văn hóa, giá trị cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, giải quyết tốt mối quan hệ giữa bảo tồn di sản và phát triển kinh tế xanh.
Vì là thành phố toàn cầu nên quy hoạch phát triển thành phố Hoa Lư cũng theo các chuẩn mực đô thị văn minh, hiện đại, xanh, giàu bản sắc địa phương. Đó là mô hình đô thị di sản, đô thị cảnh quan văn hóa bảo đảm tính hài hòa giữa kiến trúc nhân tạo với môi trường thiên nhiên, không chấp nhận mô hình đô thị hóa thôn tính di sản, xâm hại môi trường. Đó là một đô thị dung nạp được bản sắc địa phương, tinh hoa Cố đô Hoa Lư và thiết kế, kiến trúc, văn hóa và lối sống đô thị di sản. Đó còn là đô thị có sự hiện diện của các thương hiệu quốc tế nổi tiếng tham gia trên các lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch như Marriott, Pullman, Wyndham, Big C, Outlet…
Hàng năm, thành phố Hoa Lư đón khoảng 1,5 triệu lượt khách quốc tế, trong tổng số 9 triệu du khách. Các tiêu chí phát triển được đặt ra một cách ngặt nghèo theo đặc trưng đô thị di sản thiên niên kỷ. Bản sắc địa phương, thương hiệu đô thị di sản thiên niên kỷ của Hoa Lư có ảnh hưởng lớn trong mạng lưới đô thị di sản sở hữu danh hiệu UNESCO, góp phần gia tăng sức mạnh mềm của đất nước trong hội nhập quốc tế.
Vượt lên một đô thị của địa phương, của vùng, thành phố Hoa Lư đang vươn mình khẳng định một thành phố toàn cầu.
Lễ hội Hoa Lư. Ảnh: Vũ Đức Phương
Thành phố toàn cầu mang đậm bản sắc Việt
Hiện nay, mạng lưới giao thông bắt đầu từ Hoa Lư tỏa đi các tỉnh xung quanh, với các đô thị lớn cơ bản hình thành đồng bộ, hiện đại, cho phép liên kết vùng như đường cao tốc Bắc - Nam, hành lang Đông - Tây, cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đường ven biển.
Thành phố Hoa Lư cũng đã định hình các công trình văn hóa tâm linh có quy mô đồ sộ đứng đầu đất nước thể hiện tầm vóc đô thị di sản Cố đô, nơi lắng đọng hồn thiêng sông núi như: Đàn Kính Thiên, chùa Bái Đính, các công trình tín ngưỡng, tôn giáo; các thiết chế văn hóa biểu tượng của đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố toàn cầu như Quảng trường Đinh Tiên Hoàng, Nhà hát Phạm Thị Trân, Công viên văn hóa Tràng An, Trung tâm tổ chức sự kiện, tượng đài các danh nhân, cầu sông Vân… Cùng với đó, tiếp tục quy hoạch, đầu tư và đang tiến hành xây dựng những công trình xứng tầm đô thị Cố đô như Bảo tàng Tổng hợp, Cung triển lãm, Hội chợ, Trung tâm nghệ thuật đương đại, Tháp thiên niên kỷ, Công viên thắp sáng Dục Thúy Sơn.
Tỉnh Ninh Bình đang chuẩn bị kế hoạch đầu tư cho phục dựng, tái hiện Hoàng thành Hoa Lư, nhất là các công trình thuộc quân thành như Cung điện, Lâu đài, Phủ đệ, Trường thành… tạo nên điểm nhấn của đô thị di sản thiên niên kỷ. Ngoài ra, tỉnh cũng đầu tư cho hạ tầng dịch vụ đáp ứng yêu cầu phát triển một trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, giải trí, đổi mới sáng tạo của vùng, đất nước và hội nhập quốc tế như Trường Đại học Hoa Lư, Trường Chính trị tỉnh, Bệnh viện đa khoa tỉnh, Trung tâm Thể thao, các Khách sạn 5 sao tiêu chuẩn quốc tế…; đồng thời, đang quy hoạch, thu hút đầu tư xây dựng Phim trường, Học viện bóng đá quốc tế, các định chế tài chính ngân hàng, trung tâm thương mại - mua sắm mang thương hiệu quốc tế.
Có thể thấy, là thành phố toàn cầu mang đậm bản sắc Việt, thành phố Hoa Lư được quy hoạch phát triển bảo đảm kết nối không gian và phát triển, xây dựng các thiết chế biểu tượng xứng tầm vùng đất Cố đô Hoa Lư.
Sức mạnh cộng hưởng và khả năng bứt phá
Thành phố Hoa Lư được cộng hưởng bởi sức mạnh, khả năng bứt phá của tỉnh Ninh Bình trong nhiều năm qua.
Từ một tỉnh nghèo của vùng đồng bằng sông Hồng, Ninh Bình đã vươn lên trở thành tỉnh tự cân đối ngân sách và có điều tiết về trung ương. Tỉnh Ninh Bình đã xác lập trên thực tế một trung tâm của vùng và quốc gia về du lịch, công nghiệp cơ khí ô tô, chế biến rau quả, tổ chức sự kiện, đang phấn đấu vươn lên trên các lĩnh vực công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, đổi mới sáng tạo.
Thành phố Hoa Lư trở thành đô thị hạt nhân cho thành phố trực thuộc Trung ương trong tương lai, các khu vực xung quanh trở thành địa bàn chuyển tiếp, không gian “giải nén” cho đô thị trung tâm, thành phố di sản toàn cầu.
Thành phố Hoa Lư đang vững bước tiến vào kỷ nguyên mới bằng tâm thế của đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố toàn cầu, trung tâm chuyên ngành về du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, đổi mới sáng tạo của vùng, quốc gia và vươn tầm quốc tế.
Khí thiêng của sông núi, nền tảng giá trị lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư được phát huy bằng tinh thần kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc sẽ tạo thế và lực cho thành phố Hoa Lư phát triển mạnh mẽ, bứt phá.
Trung tâm Thông tin du lịch
