Những câu chuyện làm du lịch

Cách đây 20 năm, ngành "công nghiệp không khói" này vẫn được coi là ngành kinh tế non trẻ. Với một tỉnh vùng cao biên giới, nhiều dân tộc thiểu số sinh sống như Lào Cai thì chuyện làm kinh tế từ du lịch tưởng như xa vời, nhưng đến Lào Cai hôm nay, du khách sẽ được nghe và thấy rất nhiều cách làm giàu từ du lịch của người dân nơi đây…

Nằm bên khu phố sầm uất và sôi động trên đường Nguyễn Huệ, giáp Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai, Công ty Cổ phần Du lịch quốc tế Lào Cai đang bận rộn với những chương trình chuẩn bị đón khách du lịch dịp 1/10. Anh Hoàng Văn Tuyên, Giám đốc Công ty cho biết: Đây là thời gian nghỉ lễ nhân kỷ niệm Quốc khánh của người dân Trung Quốc, nên khả năng sẽ có nhiều tua du lịch sang Việt Nam. Là đơn vị nhiều năm có kinh nghiệm đón khách Trung Quốc, Công ty đang phấn đấu đón khoảng 2.000 khách trong dịp này".

Có lẽ ít người biết, Giám đốc Tuyên là một trong những người đầu tiên làm việc trong lĩnh vực du lịch ngay từ những ngày đầu tái lập tỉnh. Thấy được tầm quan trọng của kinh tế du lịch, năm 1998, Công ty Du lịch được thành lập và là đơn vị duy nhất (thời điểm đó) kinh doanh du lịch và đón các đoàn khách đến Lào Cai và Sa Pa. Anh Tuyên là một trong những người tâm huyết, vất vả gây dựng hoạt động kinh doanh của công ty từ buổi sơ khai. Công ty Cổ phần Du lịch quốc tế Lào Cai hiện có đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản, dưới sự điều hành của người quản lý giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch, đây là một trong những đơn vị kinh doanh khá hiệu quả trên địa bàn. Con đường đến với kinh doanh du lịch của anh Hoàng Văn Tuyên xuất phát từ chủ trương, cơ chế của một doanh nghiệp Nhà nước, hay nói đúng hơn là "con đường chính thống".

Nhân vật thứ hai tôi muốn kể trong bài viết này là về một người con của vùng cao Sa Pa. Anh đến với du lịch chính bằng thực tiễn cuộc sống của mình. Cha mất sớm khi mới 17 tuổi, là con cả, anh đã phải bỏ học để lao động kiếm tiền cùng mẹ nuôi 6 em nhỏ. Lúc phải làm phu hồ, làm xe ôm, rồi bảo vệ mà đồng lương chẳng đáng là bao. Những tháng ngày vất vả vật lộn với miếng cơm manh áo, anh đã tìm được hướng đi - đó là làm du lịch. Rất may, anh được sinh ra và lớn lên trên vùng đất có nhiều tiềm năng du lịch. Ban đầu đi học tiếng Anh buổi tối, mặc dù không học được cao, nhưng trời phú cho năng khiếu và sự chăm chỉ, nên học được chữ nào, anh áp dụng được chữ đó để dẫn khách du lịch. Sau những chuyến đi, anh biết khách du lịch, đặc biệt là khách quốc tế đến Lào Cai cần gì, cần đến nơi nào. Những năm tháng tuổi thơ nhọc nhằn với những buổi đi rừng, đi nương, gặp gỡ nhiều người dân bản địa đã giúp anh thông thạo từng bản, làng, dân tộc ở Sa Pa. Đây chính là cơ sở và điều kiện thuận lợi để người hướng dẫn viên này mạnh dạn đi sâu phát triển kinh tế du lịch. Thế là, sau 4 năm làm hướng dẫn viên tự do, anh quyết định thành lập Công ty Du lịch - Vận tải Sa Pa xanh (Green Sa Pa tour). Hiện tại, đây là một trong những doanh nghiệp khai thác hiệu quả loại hình du lịch cộng đồng ở Sa Pa và có mối quan hệ hợp tác tốt với nhiều hãng lữ hành trong toàn quốc. Nhân vật mà tôi nhắc đến trong câu chuyện chính là Giám đốc Công ty Green Sa Pa tour - Đào Đức Phong. Doanh nghiệp của giám đốc trẻ này đang cung cấp các sản phẩm và dịch vụ như: Tour mạo hiểm, du lịch trải nghiệm thực tế, homestay chất lượng dịch vụ cao, nhà hàng Sa Pa Home & Highland, dịch vụ vận chuyển… Đến năm 2011 này,  Green Sa Pa tour doanh thu trên 4 tỷ đồng/năm, có trên 40 nhân viên với mức lương đạt trên 4 triệu đồng/người/tháng. Số khách du lịch đến với công ty đạt trên 4.000 lượt, trong đó 80% là khách nước ngoài.

Hai câu chuyện nghề khác nhau, nhưng đó là những điển hình tiêu biểu trong kinh tế du lịch ở Lào Cai trong những năm vừa qua. Mặc dù gặp không ít khó khăn, nhưng bằng những chiến lược đúng, các doanh nghiệp đã nỗ lực vượt khó để đạt hiệu quả kinh doanh, góp phần vào sự phát triển của ngành du lịch địa phương.

Những con số biết nói

Đánh giá về chặng đường phát triển của du lịch Lào Cai, ông Nguyễn Đình Dũng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch cho biết: Cách đây 20 năm, đến Lào Cai tìm không có chỗ nghỉ, ngoài nhà khách cấp 4 của UBND tỉnh, nhà nghỉ Công đoàn Sa Pa, nhà nghỉ của Công ty Apatít Việt Nam… Nhờ tập trung đầu tư có trọng điểm, giờ đây, du lịch Lào Cai đã có những bước đột phá. Các trung tâm du lịch hình thành rõ nét như: thành phố Lào Cai, Sa Pa, Bắc Hà... Năm đầu tiên ngành du lịch được thành lập - Lào Cai mới chỉ đón được 8.000 lượt khách, doanh thu đạt 1,3 tỷ đồng, đến năm 2010, toàn tỉnh đã đón trên 800.000 lượt khách. Lào Cai đã có 410 cơ sở lưu trú, tập trung tại Sa Pa, Bắc Hà và thành phố Lào Cai, trong đó có 44 khách sạn từ 1- 4 sao. Ngoài ra, còn hơn 90 nhà nghỉ lưu trú tại gia ở các thôn, bản phát triển du lịch cộng đồng. Một số dự án đầu tư xây dựng cơ sở lưu trú mới, chất lượng cao đang được thực hiện đáp ứng nhu cầu phục vụ khách du lịch. Bên cạnh đó, toàn tỉnh hiện có 17 doanh nghiệp kinh doanh lữ hành quốc tế và 20 doanh nghiệp kinh doanh lữ hành nội địa; 1 công ty liên doanh kinh doanh lưu trú và vui chơi có thưởng; 1 doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài kinh doanh dịch vụ lưu trú. Nguồn nhân lực du lịch đã có bước phát triển đáng kể với tổng số lao động du lịch trên địa bàn tỉnh là 6.100 người, trong đó có khoảng 2.500 lao động trực tiếp; số lao động được đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ du lịch chiếm gần 40%. Hiện nay, địa phương đang khai thác 6 loại hình du lịch chủ yếu là: Du lịch tham quan nghỉ dưỡng; trekking tour - du lịch cộng đồng; du lịch sinh thái, mạo hiểm; du lịch văn hóa, nghiên cứu; du lịch cuối tuần; du lịch hội nghị, hội thảo... Trong đó, loại hình du lịch cộng đồng hiện phát triển mạnh nhất khai thác nét đẹp văn hóa bản địa của 25 dân tộc anh em. Những con số biết nói trên cho thấy, du lịch Lào Cai đang phát triển cả về lượng và chất.

Ông Dũng cũng chia sẻ thêm: Hướng chiến lược phát triển du lịch của Lào Cai là giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc, bảo đảm môi trường sinh thái để tập trung khai thác du lịch văn hóa, sinh thái và cộng đồng, nhanh chóng tạo ra nhiều vùng, tuyến, điểm du lịch trọng điểm hấp dẫn khách. Hình thành từng bước các tuyến, điểm du lịch quốc tế nhằm thu hút được nhiều khách từ thị trường Tây Nam (Trung Quốc), đặc biệt là các tuyến du lịch Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Bên cạnh đó, tập trung nguồn vốn đầu tư từ chương trình hành động quốc gia về du lịch và của tỉnh để xây dựng các khu du lịch trọng điểm Sa Pa, Bắc Hà, thành phố Lào Cai và một số huyện khác; phát triển nhanh nguồn nhân lực và xây dựng vật chất kỹ thuật hiện đại, giữ được cảnh quan môi trường, bản sắc văn hóa dân tộc, từng bước đưa Lào Cai trở thành một trung tâm thương mại - du lịch ở khu vực Tây Bắc.

Hai mươi năm - thời gian không phải là dài, nhưng cũng đủ để ngành kinh tế du lịch vùng biên cương Tổ quốc tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển mới.