Lâu nay, đánh giá sự phát triển về DL, nhiều người thường đề cập đến số lượng du khách gia tăng, ít chú ý đánh giá đến chất lượng nguồn khách và tăng chất lượng dịch vụ - yếu tố quan trọng nhất giúp ngành DL phát triển bền vững và đạt được doanh thu cao. Thực tế cho thấy, chất lượng dịch vụ và đi kèm với nó là chất lượng nguồn khách có yếu tố quan trọng trong việc đánh giá sự phát triển ngành DL của một địa phương, bởi suy cho cùng, nếu lượng khách nhiều nhưng lợi nhuận thấp thì cũng không bằng ít khách nhưng thu được lợi nhuận cao.

* Khách cao cấp ngày càng nhiều

Những năm gần đây, Khánh Hòa đã khuyến khích phát triển các sản phẩm DL cao cấp, tăng mức chi tiêu cho khách. Với định hướng đó, DLKH đã có những bước phát triển khá vững chắc. Bên cạnh sự tăng trưởng về số lượng khách, số lượng buồng phòng…, DLKH cũng có sự biến đổi về chất lượng theo hướng tăng cao tỷ trọng phòng 3-5 sao trong số buồng phòng; lượng khách đến từ các nước có mức chi tiêu cao ngày càng tăng. Theo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL), đến thời điểm hiện tại, Khánh Hòa có gần 13.000 phòng lưu trú, trong đó có hơn 3.800 phòng từ 3 sao trở lên. Sự ra đời của các khách sạn, resort cao cấp đã góp phần tăng chất lượng dịch vụ DL, đa dạng hóa sản phẩm DL, góp phần tăng doanh thu cho ngành DL. Bà Phan Thanh Trúc, Trưởng phòng Quy hoạch - Phát triển tài nguyên DL (thuộc Sở VH-TT-DL) nhận định: “Với nhiều khách sạn, khu nghỉ mát cao cấp đang được xây dựng và sẽ khai trương trong năm 2012, thời gian tới, cơ cấu buồng phòng của DLKH sẽ còn có nhiều thay đổi. Về lâu dài, DLKH sẽ hạn chế việc phát triển các khách sạn hạng thấp, tập trung vào nhóm khách có mức chi tiêu cao…”.

Cùng với sự phát triển về cơ sở hạ tầng, chất lượng dịch vụ, lượng khách quốc tế đến Khánh Hòa ngày càng tăng cao và có sự thay đổi về chất lượng. Bà Phan Thanh Trúc cho biết: “Thống kê quốc tịch khách hàng năm của Sở VH-TT-DL cho thấy, cơ cấu khách DL quốc tế đã có nhiều thay đổi. Lượng khách đến từ các nước có mức sống cao như: Mỹ, Úc, Đức, Nga… tăng cao, trong khi khách ở các nước có thu nhập trung bình bị sụt giảm. Đơn cử, cách đây vài năm, khách DL Trung Quốc nằm trong top 10 thị trường khách quốc tế đến Khánh Hòa thì đến năm 2010 đã không còn lọt vào danh sách này. Điều này cho thấy, chất lượng khách quốc tế đến Khánh Hòa đang tăng lên”. Có thể thấy rõ sự dịch chuyển này qua sự phát triển của khách DL Nga. Năm 2009, Khánh Hòa đón gần 20.000 lượt khách Nga; đến năm 2010, đón hơn 29.600 khách Nga; và 10 tháng năm 2011, Khánh Hòa đã đón khoảng 27.000 lượt khách Nga. Trong mùa DL Đông năm nay, Hãng lữ hành Pegas Touristik tiếp tục đưa hàng chục ngàn khách DL Nga đến nghỉ Đông ở Khánh Hòa (từ ngày 31-10-2011 đến hết tháng 4-2012, với tần suất 1 chuyến bay/ngày). Điều đáng nói, khách DL Nga do Pegas Touristik đưa đến Khánh Hòa đều ở rất dài ngày (10 ngày đến 2 tuần) và sẽ lưu trú ở các khách sạn, resort từ 3 đến 5 sao.

Bên cạnh khách DL quốc tế, lượng khách Việt đến ở các resort, khách sạn quốc tế cao cấp ngày một tăng lên. Theo Trung tâm Thông tin xúc tiến DLKH, tỷ lệ khách Việt đến các khách sạn cao cấp ngày càng nhiều, 40% khách ở các khách sạn 3 - 5 sao là người Việt. Ngay cả Khu nghỉ mát Evason Ana Mandara - một khu nghỉ mát cao cấp và đắt đỏ - cũng đã có nhiều người Việt tìm đến. Chị Lê Thị Thanh Vân - nhân viên PR của Evason Ana Mandara cho biết, năm nay, lượng khách người Việt nghỉ dưỡng ở Khu nghỉ mát Evason Ana Mandara đã đạt khoảng 12%; trong khi đó những năm trước, lượng khách Việt chỉ đạt 4 - 5%. Cá biệt, Khu Du lịch và giải trí Vinpearl có lượng khách Việt chiếm đến 70%. “Lượng khách Việt đến sử dụng dịch vụ DL chất lượng cao đã cho thấy đời sống của người Việt ngày một khá lên, đồng thời chất lượng dịch vụ của DL Nha Trang - Khánh Hòa đã được khẳng định. Nếu đơn thuần chỉ là nghỉ dưỡng, thay vì đi nghỉ ở nước ngoài, nhiều người Việt giàu có đã chọn Nha Trang làm điểm đến” - bà Trúc lý giải.

* Những hạn chế cần khắc phục

Sự dịch chuyển về chất lượng khách đến Khánh Hòa là một tín hiệu đáng mừng, cho thấy chất lượng dịch vụ DL ở Khánh Hòa đang được nâng cao, Nha Trang - Khánh Hòa đã được du khách quốc tế biết đến nhiều hơn. Tuy nhiên, nói như vậy không phải là DLKH đã ổn; bởi xét một cách kỹ càng, sự phát triển của DLKH vẫn tiềm ẩn những dấu hiệu bất ổn. Hiện nay, DLKH đang có sự mất cân đối trong việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ DL. Trong đó, dễ dàng nhận thấy nhất là Khánh Hòa có nhiều dự án đầu tư về khách sạn, khu nghỉ dưỡng nhưng lại thiếu các khu mua sắm, vui chơi giải trí. Chính vì vậy, du khách đến Khánh Hòa vẫn có mức chi tiêu chưa cao bởi thiếu các dịch vụ buộc họ phải tiêu tiền, khách ở lâu ngày dễ dẫn đến cảm giác nhàm chán. Đề cập đến vấn đề này, ông Trương Đăng Tuyến, Giám đốc Sở VH-TT-DL cho biết: “Định hướng của tỉnh là phát triển, đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ, DL có chất lượng, thu hút khách DL chất lượng cao để hướng tới sự phát triển bền vững. Những kết quả về lượng khách, số phòng lưu trú, doanh thu… cho thấy ngành DLKH đã phần nào thực hiện được điều này. Tuy nhiên, DL vẫn còn có những điểm yếu cần khắc phục”. Ông Tuyến thẳng thắn nhìn nhận: Hiện nay, việc đầu tư cho vui chơi giải trí, mua sắm vẫn chưa tương xứng với nhu cầu của du khách, cũng chưa cân xứng so với việc phát triển các khu nghỉ dưỡng. UBND tỉnh đã nỗ lực kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này nhưng vẫn rất ít người mặn mà. Bên cạnh đó, thực tế cho thấy, thương hiệu DL Nha Trang - Khánh Hòa vẫn chưa thực sự mạnh ở các thị trường quốc tế…

Theo ông Tuyến, để khắc phục điều này, tỉnh cần có những đột phá mới, căn cơ hơn về chính sách để thu hút các nhà đầu tư DL nhằm làm đa dạng sản phẩm DL của xứ Trầm Hương, ưu tiên phát triển các trung tâm mua sắm, trung tâm vui chơi giải trí. Để đảm bảo mục tiêu tăng dần tỷ trọng khách cao cấp, tỉnh cần có chiến lược đẩy mạnh việc xúc tiến DL ở các thị trường có lượng khách lớn, những thị trường khách có mức chi tiêu cao như: Úc, Nga, Anh, Đức, Mỹ và một số nước châu Âu khác. “Về lâu dài, chúng ta cần đặt ra mục tiêu phục vụ 1 khách hạng sang còn hơn phục vụ 3 khách bình dân để rồi phải đối mặt với áp lực về cơ sở hạ tầng, cạn kiệt về tài nguyên DL, ô nhiễm môi trường” - ông Tuyến bày tỏ./.