Đặc sản gà đồi Thanh Chương – Nghệ An

Sở dĩ nói là gà đồi vì huyện Thanh Chương (Nghệ An) có nhiều đồi núi, nhân dân có thói quen nuôi gà thả rông, ban ngày đào bới tìm kiếm côn trùng, tối về bay lên cây ngủ. Trước đây có người gọi là gà ri, nhưng với người Thanh Chương gà ri là gà rừng sống hoang dã trong rừng núi, không thuộc quyền sở hữu của ai cả, bây giờ cũng vẫn còn nhưng rất hiếm. Còn gà đồi là gà được chăn thả, có quản lý và thuộc quyền sở hữu, sử dụng của các gia đình, nó thuộc dòng gà cỏ, mắn đẻ, dễ nuôi, trọng lượng bình quân khoảng 1,2 đến 1,5 kg. Thịt thơm và béo. Người khéo tay có thể chế biến thành hàng chục món: Gà rang muối, gà rang sả, gà nấu xáo, gà luộc, gà xé phay, gà quay, gà bọc lá sen nướng, gà om sả, gà om gừng, gà tần thuốc bắc, gà xào sả ớt… và sau khi đã thưởng thức các món gà rượu, các cụ xưa đã dạy: “trời đất hương hoa, người ta gà rượu” làm một bát cháo gà nữa thì cứ gọi là tuyệt cú, có nhịn cả ngày người vẫn cứ khoẻ như thường. Dẫu làm kiểu gì, kể cả không cho gia vị thì hễ có nhà nào nấu thịt gà thì cả xóm đều biết vì mùi thơm nưng nức, ngạt ngào đặc trưng của nó. Về công thức chế biến thì có nhiều, gia vị phải tuỳ theo từng món mà gia giảm, ngoài ra còn tuỳ thuộc khẩu vị từng người nữa.

Ngoài món gà luộc, có món gà rang và gà om gừng là món thông dụng, dễ làm, ngon miệng, dễ ăn và nhất là trong những ngày tết, khi mà trong bụng cứ ngang ngang nhìn vào món gì cũng ngán thì đây là món ăn hấp dẫn nhất. Xin giới thiệu cách chế biến hai món đó như sau: Món gà rang: Chọn gà non tơ cỡ từ 1,2 đến 1,5kg, lông mềm mượt, lỗ chân lông nhỏ, da vàng óng (nếu lông không mượt, chân xù xì là gà đã già), làm sạch lông, mổ lấy lòng ruột ra rửa sạch, chặt thành từng miếng quân cờ, nêm tí nước mắm cho thơm (có người dùng muối), hạt tiêu, có thể cho thêm tí đường vào đảo đều ướp khoảng 30 phút. Bắc chảo lên bếp cho dầu, hành tăm vào cho dậy mùi, tiếp theo cho thịt gà đã ướp vào đảo đều, đậy kín vung khoảng 30 phút, để thịt chín vàng, nếu nhạt cho thêm tí muối, thêm tí nước sôi, đậy vung đun tiếp 5 phút, bắc ra rắc lá chanh thái chỉ, ăn nóng. Món này rất thích hợp với những người kém ăn, suy nhược cơ thể, phụ nữ sau khi sinh. Món gà om gừng, sả: Cách chọn gà cũng như trên, sau khi đã chặt thành miếng vừa ăn, cho gừng, sả đã giã nát vào, cho thêm gia vị vừa ăn như ớt tiêu, vài thìa nước mắm, 1 thìa đường và nửa chén rượu trắng cho thịt mau mềm, đảo thật đều úp kín vung ướp khoảng 30 phút cho ngấm gia vị, sau đó bắc lên bếp đun khoảng 30 phút là được, (xin lưu ý, trong quá trình đun nấu không được mở vung), sau đó nhắc xuống múc ra bát, ăn với cơm nóng. Món này rất thích hợp với nhiều người, nhất là những người mới ốm dậy. Với mùi thơm của thịt, cay của gia vị sẽ đem đến cho chúng ta một cảm giác ngon miệng đến ngây ngất, ăn vào người nóng ấm, đổ mồ hôi, ăn với cơm chỉ có no chứ không bao giờ ngán. Nhân dịp Tết đến Xuân về, xin giới thiệu vài món đặc sản quê hương dễ làm để quý vị đãi khách./.