Hoạt động của ngành

Phong vị Bình Định trong không gian bài chòi

Cập nhật: 14/07/2009 13:45:44
Số lần đọc: 2012
Đêm 15/7/2008, lần đầu tiên, đêm hội bài chòi được tổ chức tại nhà hàng Anh Nhật Gia Viên (số 1087 Trần Hưng Đạo, Quy Nhơn). Trong bối cảnh “chợ chiều” của các loại hình nghệ thuật truyền thống, nhiều người cứ tưởng đây chỉ là cách “giải cơn khát” bài chòi của ông chủ Nguyễn Văn Sinh, rồi chẳng mấy bữa là tàn. Ấy vậy mà từ đó đến nay, đêm hội bài chòi vẫn đều đặn diễn ra...

Khôi phục trò chơi dân gian

Trong một lần ra Hội An, nhân dịp phố cổ đang tổ chức lễ hội, anh Sinh thấy họ tổ chức trò chơi “đánh bài chòi” sao hay quá. Anh nghĩ: “Bình Định là cái nôi của trò chơi dân gian này, mình là dân “Nẫu” chính cống, sao không khôi phục trò chơi lý thú ấy, ít nhất là mang vào “chơi” ngay trong nhà hàng mình?”. Sẵn máu mê bài chòi, nghĩ là làm, anh Sinh bắt tay vào tìm hiểu, cách thức chơi bài bản của trò chơi này cũng như về câu hát, làn điệu… Anh mời các diễn viên của Đoàn Ca kịch Bài chòi Bình Định đảm nhận vai trò anh hiệu, chị hiệu.

Người hô với chức năng quản trò, được gọi là “hiệu”. Tại Anh Nhật Gia Viên, anh hiệu Thanh Hải và hai chị hiệu Thùy Dung, Hồng Diễm luân phiên hô các con bài. Sân khấu là một lối đi dài ở giữa khu vực nhà hàng; khán giả và anh (chị) hiệu rất gần nhau. Sau khi mỗi người chơi được phát một con bài cái, trò chơi được bắt đầu bằng việc rút thăm que tre có ghi tên một quân cờ. Sau đó, anh hiệu sẽ là người dẫn dắt cuộc chơi bằng việc hô lên câu hát có liên quan đến tên quân cờ ghi trên thăm vừa rút. Nếu thấy tên quân cờ của mình được nhắc đến trong câu hát, người chơi sẽ hô lên và trình thẻ gỗ để được phát một lá cờ, tương đương với một phần quà lưu niệm hay món tiền thưởng nhỏ. Người nào có chiếc thẻ gỗ ghi tên 3 quân cờ được nêu liên tục sẽ đoạt được phần thưởng lớn nhất của cuộc chơi và ván cờ kết thúc tại đó khi đã tìm ra người thắng cuộc.

 Giao duyên ẩm thực dân dã và bài chòi

Anh Nhật Gia Viên là một nhà hàng mang phong cách xưa, chỉ phục vụ thực khách các món ăn mộc mạc như bánh xèo, bánh bèo, bánh canh... Ông chủ nhà hàng nhất định không phục vụ bia, rượu trong những đêm bài chòi, ông e ngại “rượu vào lời ra” làm mất không gian thi vị của đêm bài chòi. Thực khách đồng thời là khán giả không ngồi yên thưởng thức bài chòi như trong các đêm diễn ở sân khấu, nhà hát. Bởi họ mới chính là chủ nhân tạo ra sự sôi động của cuộc chơi, của những đêm bài chòi vừa tươi vui vừa trữ tình kia. Xen giữa độ sâu lắng khi thưởng thức từng câu hát, chốc chốc, một ai đó lại reo lên sảng khoái với chiếc thẻ gỗ trên tay, để rồi hớn hở đón nhận những chiếc cờ vàng mang phần thưởng.

Gần tròn một năm kể từ đêm đầu tiên trò chơi đánh bài chòi được khôi phục, tổ chức, nhà hàng này đã có một lượng thực khách thân thiết. Khán giả trung niên như anh Nguyễn Văn Phùng (phường Thị Nại), trẻ thì có anh Nguyên- một kiến trúc sư, chị Trinh- nhân viên ngân hàng…

Chị Trinh nói: “Một lần chơi, hòa theo không khí vui tươi của thực khách ở quán, nghe những câu bài chòi ngồ ngộ song rất thâm thúy, tôi thực sự thấy thú vị. Ngoài ra, sự bài trí, trang trí cho không gian nhà hàng một cách có chủ ý hướng về đồng quê cũng là lý do thu hút tôi. Nhà hàng trông như một khu vườn quê, có dây trầu quấn quýt bên hàng cau, hàng hoa dâm bụt, bụi tre, giếng nước, cả những chiếc vó, đơm cũ kỹ treo trên tường mọc cỏ dại… Một chi tiết nhỏ như chiếc ghim để cắm bánh bèo ăn được làm bằng tre vót nhọn chứ không phải bằng nĩa inox. Một nhà hàng chỉ phục vụ món ăn dân dã, việc góp mặt của “món” bài chòi như một cuộc “hôn phối” đẹp và đầy thú vị”.

Theo anh Sinh, trước đây lịch tổ chức định kỳ vào 19 giờ 30 phút ngày 14 âm lịch hàng tháng, nay đổi sang vào tối thứ Bảy tuần đầu tiên của tháng, bắt đầu sớm hơn nửa giờ. Lý do phải đổi lịch chơi “vì một lượng thực khách kêu rằng tối 14 họ… ăn chay, nếu đã đến nghe, chơi bài chòi mà không được nếm hương vị thơm thảo thôn quê của các món bánh bèo, xèo, gói, ú… thì rất tiếc. Nghe góp ý có lý nên nhà hàng quyết định đổi, để một bộ phận khách được một công đôi việc”- anh Sinh vui vẻ nói.

 

 

Nguồn: Website báo Bình Định

Cùng chuyên mục