Thưởng thức đặc sản ếch hương Mẫu Sơn – Lạng Sơn
Tất cả đã tạo ra những sản vật nổi tiếng và quý hiếm từ xưa đến nay. Theo sách Vân Đài Loại Ngữ của Lê Quý Đôn, “ở các vùng đất phương nam, thổ ngơi có nhiều gừng và khoai, sông và ao thì có nhiều cá và ếch, những người nghèo nhờ đó mà khỏi lo đói rét". Như vậy cho thấy từ xa xưa cha ông ta đã biết sử dụng thịt ếch. Thế nhưng coi nó là sản vật thì phải kể đến một loài ếch quý hiếm, có giá trị ẩm thực và kinh tế cao đó là ếch hương Mẫu Sơn.
Gọi là ếch hương vì thịt của có mùi thơm đặc trưng, không tanh như ếch đồng, có thế chế biến thành nhiều món khác nhau. Ếch hương Mẫu Sơn chỉ sống ở trên các hang hốc, vách đá khe suối nước lạnh quanh năm thuộc vùng núi Công Mẫu Sơn ở độ cao trên 1000m. Núi Mẫu Sơn dựng sừng sững là nơi cao nhất khu vực Đông Bắc nước ta, quanh năm mây phủ, nhiệt độ trung bình chỉ 15,50C, thỉnh thoảng có tuyết rơi vào mùa đông. Ếch hương là giống ưa lạnh, nhiệt độ của vùng núi có khi xuống tới âm độ ếch hương vẫn sống. Giống ếch này có bề ngoài khá đặc biệt, cặp đùi béo mập lớn hơn hẳn ếch đồng. Nếu ếch đồng chỉ nặng độ trên dưới 100g/con, thì ếch hương có con nặng tới gần 500g/con, đùi to như đùi gà ri. Chúng có khả năng biến đổi màu sắc để trốn tránh kẻ thù và theo sự biến đổi của thời tiết, môi trường sống. Chân và ngực loại ếch này còn có “gai” để bám vào vách đá khi leo trèo, khi chạm nhẹ tay vào lớp “gai” này, ếch sẽ tự khoanh tay lại.
Mùa sinh sản của ếch hương vào tháng 2,3 âm lịch, khi những cơn mưa đầu tiên rơi xuống. Mỗi lần sinh sản khoảng 2500-3000 trứng nên ếch hương là loài có khả năng gây đàn tương đối nhanh. Đến mùa thu khoảng tháng 7- 8 âm lịch là thời điểm ếch hương đạt được trọng lượng và chất lượng cao nhất.
Thịt của giống ếch này rất chắc, thơm ngon, đặc biệt không hề có mùi vị tanh. Bà con thường chế biến ếch hương thành các món như: ếch hương chiên giòn, ếch hương nấu măng chua, lẩu ếch hương, ếch hương tẩm bột rán, xào sả ớt, nấu cháo, ếch hương hầm thuốc bắc, hấp cách thủy… món nào cũng có hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng rất cao. Cách chế biến kết hợp với các loại gia vị để cân bằng âm dương trong quy tắc ẩm thực đã nâng tầm món ăn dân dã có từ xa xưa thành món đặc sản thơm ngon bổ dưỡng.
Ngày nay, du khách đến Mẫu Sơn sẽ được thưởng thức món ếch hương nóng hổi, thơm lừng, nhâm nhi với chén rượu Mẫu Sơn trong tiết trời se lạnh, sương mù phảng phất, tận hưởng hương vị đặc sản của vùng cao./.