Tuyên Quang: Hội thi trâu kéo gỗ và chọi trâu
Theo những người cao tuổi ở thị xã Tuyên Quang kể lại, thì hội thi trâu khoẻ, trâu đẹp, trâu kéo gỗ được tổ chức ở thị xã vào những năm 50 của thế kỷ trước, khi đất nước ta bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược. Hồi đó, trong bao nhiêu loại phương tiện vận tải, có những đoàn xe trâu vận chuyển hàng hoá chi viện cho chiến trường Điện Biên Phủ. Với đặc điểm là một tỉnh miền núi, nông lâm nghiệp phát triển, nhu cầu về sức kéo được đặt lên hàng đầu, việc phát triển đàn trâu lấy sức kéo là rất quan trọng. Để khuyến khích bà con nhân dân phát triển đàn trâu, hàng năm cứ vào dịp nông nhàn, các lâm trường đã tổ chức hội thi trâu khoẻ, trâu đẹp, trâu kéo gỗ. Xuất phát từ chính những nhu cầu hình thành trong lao động sản xuất, qua năm tháng mà hội thi này đã trở thành một nét sinh hoạt văn hoá không thể thiếu của người dân thị xã Tuyên Quang.
Năm nay, cùng với việc tổ chức đón nhận Bằng Di tích lịch sử văn hoá đền Kiếp Bạc, nơi thờ phụng Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn, người anh hùng dân tộc chống quân Nguyên Mông xâm lược vào nửa cuối thế kỷ XIII, thị xã Tuyên Quang tổ chức Hội thi trâu kéo gỗ và chọi trâu trong phần hội, để nhớ lại những năm tháng chiến đấu hào hùng của dân tộc, cũng là dịp để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.
Anh Trương Đức Tiến, Trưởng phòng Văn hoá - Thông tin - Thể thao thị xã Tuyên Quang cho biết: Hội thi trâu kéo gỗ và chọi trâu thị xã năm nay có 7 đơn vị tham gia, gồm các phường: Tân Quang, Phan Thiết, Minh Xuân; các xã: Nông Tiến, Ỷ La, Tràng Đà và Lâm trường Tuyên Bình. Hội thi có màn trống, chiêng, cờ hội của 100 diễn viên tham gia tái hiện lại hào khí Đông A, tinh thần của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông vào nửa cuối thế kỷ XIII.
Hiện 7 đơn vị đã cơ bản chọn được đội hình trâu dự thi. Theo một số người có trâu kéo gỗ và chọi trâu, thì những con trâu đủ tiêu chuẩn đi thi trước hết phải là trâu đực từ 8 đến 12 tuổi, nặng trên 500kg, vòng ngực rộng trên 2m, từ sừng đến đuôi dài trên 2m trở lên. Theo kinh nghiệm dân gian, về ngoại hình, trâu phải có “ức rộng, háng to, cổ cò, đuôi trai, đít nhót, lưng tôm bà, sừng cánh cung”. Những con trâu có hơi thở khẽ, trầm hơi, thì đó mới là trâu trường sức. Để có được một con trâu đạt tiêu chuẩn để đi thi đấu, rất nhiều người ở thị xã đã phải chọn mua những con trâu (chủ yếu ở Hàm Yên, Chiêm Hóa) đạt yêu cầu về ngoại hình về chăm sóc và tổ chức tập luyện. Thức ăn cho trâu bao gồm quả tươi, nõn ngô, mía, cám, khẩu phần ăn phải tăng dần, càng gần đến ngày thi đấu, những chú trâu càng được chăm sóc kỹ càng hơn, để trâu có sức khoẻ tốt nhất trước khi vào hội.
