Khám phá đặc sắc nghề truyền thống của Philippines tại Việt Nam
Philippines là quốc gia Đông Nam Á đa sắc màu văn hóa, chịu ảnh hưởng chính từ hai nền văn hóa Tây Ban Nha và Mỹ. Ngoài ra còn có sự giao thoa với các nền văn hóa khác như Ấn Độ, Trung Quốc, Hồi giáo… Vì vậy Philippines mang đến cho du khách rất nhiều điều thú vị về văn hóa, phong tục tập quán nơi đây.
Triển lãm “Truyền thống và đương đại: Các tác phẩm từ tập quán của Phillippines” giới thiệu 05 nghề truyền thống của Philippines.
Nghề làm thảm có nhiều đổi mới tinh tế về cường độ thuốc nhuộm và phối màu, nó có thể được thể hiện trong các sản phẩm thảm mới đây nhưng những thay đổi này không chỉ giới hạn trong các sản phẩm đó. Một số trường dạy nghề truyền thống tham gia dệt thảm đã xóa bỏ quy định giới tính và các hàng rào tôn giáo.
Nghề đan thúng gắn liền với nông nghiệp tại Philippines. Nghề này chủ yếu tồn tại ở những nơi mà cây trồng truyền thống vẫn còn phát triển mạnh mẽ.
Chế tác hạt thường chỉ được phụ nữ thời cổ đại thực hiện. Tại một số trường dạy nghề truyền thống ngày nay, vai trò giới đã được nới lỏng và những người đàn ông đã bắt đầu sáng tạo các sản phẩm của mình tại các trường dạy nghề truyền thống ở Malaybalay Bukidnon.
Nghề dệt vải là một nghề truyền thống đã có từ lâu đời của Philippines. Tất cả người Phillipines đều nhận thức được giá trị nghệ thuật của các tác phẩm phức tạp rất tốn công sức. Do đó, họ rất cần cù trong nghề dệt vải trên khung cửi. Từ nguồn nguyên liệu sẵn có trong thiên nhiên, với kỹ thuật tạo hoa văn phong phú, qua bàn tay tài khéo của thợ dệt Philippines ở mỗi miền đảo khác nhau, đã tạo nên sản phẩm dệt mang chiều sâu văn hóa và tính thẩm mỹ độc đáo. Hoa văn trang trí trên đồ dệt truyền thống Philippines hé mở những câu chuyện, phản ánh thế giới quan, niềm tin tín ngưỡng và khát vọng của người dân thông qua hình ảnh các vị thánh, thần, những nhân vật trong sử thi và môi trường sống xung quanh họ. Dù nghề dệt Philippines có từ lâu đời và được trao truyền qua các thế hệ với sự bảo tồn kỹ thuật truyền thống nhưng đến nay vẫn có phát triển trong đời sống đương đại và đang hội nhập vào môi trường toàn cầu.
Nghề may mặc được xem là một công việc quan trọng, nhất là việc sản xuất trang phục nghi lễ của cộng đồng. Các trường dạy nghề truyền thống đã tập trung vào việc may các trang phục biểu diễn truyền thống, vũ kịch, tụng kinh và nghi lễ. Với đất nước Philippines, trang phục truyền thống còn đóng vai trò làm chiếc cầu nối biểu đạt cho sự sống, sự hòa hợp tinh tế trong tình yêu giữa các dân tộc ở xứ vạn đảo.
Từ “truyền thống” đề cập đến những sản phẩm được sản xuất, thực hiện hoặc sử dụng theo các cách thức lâu đời. “Đương đại” diễn ra tại thời điểm hiện nay và được thể hiện bằng những đặc điểm của giai đoạn hiện nay. Hai khái niệm này ít được sử dụng cùng nhau để miêu tả cùng một sự vật. Tuy nhiên phương pháp và phương tiện để truyền đạt tập quán truyền thống hiện vẫn đang tồn tại ở cả truyền thống và đương đại. Triển lãm Các tác phẩm từ tập quán của Phillippines đã tạo cơ hội để khán giả Việt Nam hiểu sâu hơn về nền văn hóa Phillipines. Các hiện vật trưng bày tại triển lãm lần này giúp công chúng thấy được nhiều tập quán truyền thống của Phillipines từ bao thế hệ vẫn được lưu truyền và gìn giữ cho đến ngày nay.
Mỗi quốc gia, mỗi vùng lãnh thổ, mỗi khu vực trên thế giới đều có những bản sắc văn hóa riêng biệt và truyền thống đa dạng, nhưng tựu chung lại bất cứ nền văn hóa nào cũng sẽ tiềm ẩn nét đẹp đặc trưng cho lối sống, con người ở đó. Như bạn bè quốc tế biết đến đất nước Philippines là một quốc gia có tay nghề thủ công khéo léo tồn tại qua bao thế kỷ, được ví như linh hồn nghệ thuật, văn hóa đầy sức sống trong trái tim của những người nghệ nhân và người dân./.
