Cô Tô có tên cổ là Chàng Sơn (núi Chàng), từ lâu đã là nơi trú ngụ của thuyền bè ngư dân vùng Đông Bắc, song chưa thành nơi định cư vì luôn bị những toán cướp biển quấy phá. Năm 1832, Nguyễn Công Trứ với cương vị Tổng đốc Hải An (Hải Dương - An Quảng) đã xin triều đình cho thành lập làng xã, cắt cử người cai quản. Làng đầu tiên ở đây được Nguyễn Công Trứ đặt là làng Hướng Hoá. Ít lâu sau, nhà Nguyễn cho thu thuế và lập đồn Hướng Hoá canh phòng giặc biển.

Ấn tượng đầu tiên với những người đặt chân lên đảo là mùi cá biển, mùi mực, tôm mặn mòi xen lẫn mùi nước biển, mùi của nắng hòa trong gió. Những chàng trai với nước da ngăm đen, cơ thể rắn rỏi, vững chãi lai dắt những con tàu vào cảng. Đặc biệt là những cơn gió, những vạt rừng chạy dọc hai bên đường đi trên đảo khiến bất cứ ai ở đất liền đều cảm thấy đang lạc vào một thế giới khác.

Đó là thế giới của những bãi cát vàng, của nước biển xanh với những con sóng dồn dập nối đuôi nhau tràn vào bờ như muốn cuốn đi những mệt mỏi lo âu. Và, đặc biệt, du khách được đến với một thế giới thu nhỏ mà ở đó, con người sống với nhau bằng sự hồn hậu, chân chất, thật thà. 

Có lẽ cách đây vài năm, nói đến Cô Tô, người ta nghĩ ngay đến một hòn đảo thiếu thốn điện, nước ngọt. Tuy nhiên, hiện nay ở Cô Tô, mọi thứ đã được cải thiện đáng kể.

Từ năm 2012, huyện đã  đầu tư nâng cấp hệ thống máy phát, tăng giờ phát điện từ 12 tiếng lên 23 tiếng mỗi ngày. Dự án đưa lưới điện quốc gia ra huyện đảo hoàn thành vào cuối năm nay sẽ giúp cho người dân và việc phát triển kinh tế xã hội ở Cô Tô tiến thêm những bước mới. Đảo Cô Tô là nơi duy nhất được Bác Hồ cho phép dựng tượng của mình, khi Người còn sống. Tượng Bác Hồ khánh thành năm 1967, lưu lại hình ảnh Người đang tươi cười vẫy chào nhân dân khi ra thăm Cô Tô vào ngày 9/5/1961.

Toàn bộ huyện đảo có khoảng 6.000 nhân khẩu, với thị trấn Cô Tô, xã Đồng Tiến và xã Thanh Lân, nhưng các công trình dân sinh trên đảo khá hoàn thiện. 

Khách du lịch đến với đảo Cô Tô  có thể thuê xe máy đi bất cứ đâu trên khu vực đảo, có để xe máy ở đó và đi cả ngày quay về cũng không bao giờ mất. Cuộc sống ở đây thực sự khiến con người cảm thấy bình yên và thư thái. Mọi cảnh vật trên đảo vẫn còn khá hoang sơ, nên du khách rất thích thú khi đến với Cô Tô"./.