Độc đáo các trò chơi trong lễ hội “Xên Mường” của người Thái

Trò ném còn: phân thành hai hình thức để chơi. Một là: Dựng một cây tre ở giữa sân cao khoảng 7m trên đỉnh cây tre có một vòng tròn đường kính 50cm, dán giấy màu đỏ, ai ném trúng vòng tròn thì được “Chảu xửa” thưởng. Hai là ném còn trao duyên, một bên nam và một bên nữ. Tung quả còn qua lại, người nào bắt được còn thì người tung phải trao khăn hoặc trao nhẫn cho người bắt được còn (nữ trao khăn, nam trao nhẫn).

Lạk bài (kéo co bằng dây mây): Thành lập nhiều đội chơi từ 5 đến 7 đội. mỗi đội khoảng 15 đến 17 người. Dây kéo bằng dây mây rừng (dài 20 m) tổ chức kéo theo vòng thứ tự. Các đội về nhất thì được “chảu xửa” thưởng còn những đội thua thì phải cõng những đội về nhì, ba tư một vòng quanh sân.

Tó mák lẹ: Là trò chơi mà người Thái rất ưa chuộng. họ dùng hạt mák lẹ lấy trên rừng về. Họ phân ra làm hai đội, mỗi đội khoảng 7 đến 10 người. Có cả nam và nữ. khi chơi bên nào thua thì phải uống rượu và cõng bên thắng.

Trò chơi chém cổ, chém chân: Là một trò chơi đậm đà bản sắc dân gian. Thanh niên ở mọi lứa tuổi đều tham gia chơi được. Đây là trò chơi thể hiện tinh thần thượng võ của dân tộc, mang ý niệm, ý trí kiên cường của người dân trong quá trình lịch sử khai hoang vỡ đất dựng bản, chống lại giặc giã ngoại xâm và thiên nhiên hung dữ, với ý niệm đầu đội trời chân đạp đất, đầu minh mẫn, chân tay khéo léo nhanh nhạy. Hình thức chơi là chọn ra hai đội mỗi đội ba người mỗi đội đứng một bên gianh giới là vạch kẻ ngang. Người chơi chỉ được dùng tay chém vào đầu và chân của đối phương. Ai chém được vào đối thủ một lần là thắng. Ai chạm vạch là phạm lỗi.

Bắn nỏ: Là trò chơi được các chang trai ưu thích. Họ sẽ trổ tài để các cô gái để ý tới mình. Những ai bắn giỏi đều thể hiện được mình là người đã trưởng thành, tài giỏi. Chính vì thế mà những người tham gia phải là những người thật xuất sắc. Mỗi người sẽ được bắn mười tên, bia có từ năm vòng trở lên, người bắn phải đứng cách bia khoảng 15m. Ai bắn được nhiều điểm nhất sẽ là người thắng cuộc. Trong trò chơi này phần thưởng là hiện vật được “chảu xửa” thưởng.

Các làn điệu dân ca, điệu múa được thanh niên trai gái hát múa xuốt đêm. Họ thi hát đối đáp xem ai là người tài giỏi nhanh trí nhất, xem ai múa xoè đẹp nhất. Cứ thể họ chơi, nhảy múa trong tiếng trống, tiếng chiêng, bên đống lửa cả đêm cho tới sáng thì ai về nhà nấy và tiếp tục công việc hàng ngày của mình./.