Cá hủn hỉn kho tiêu - món ăn dân dã của miền quê châu thổ sông Cửu Long

Nghịch lý thay, chính họ là người bắt được những con cá to, ngon nhưng không bao giờ dám ăn mà thường đem ra chợ bán để lấy ít tiền mua gạo, nước mắm, nước tương... và họ chỉ dám ăn những con cá vụn vặt mà người ta thường gọi là cá hủn hỉn.

Cá hủn hỉn không phải là tên gọi của một loài cá nào mà là sự tổng hợp của nhiều loài cá nhỏ, vụn vặt như: cá lòng tong, lòng ròng, bảy chầu, lia thia, cá sặt con, cá rô con... Khi người ta đem những con cá to, ngon ra chợ bán thì phần còn lại là cá hủn hỉn này. Người ta lượm bỏ cỏ, rác ra, rửa sạch rồi đem kho. Không ai đem cá hủn hỉn nấu canh bao giờ. Món cá hủn hỉn kho tiêu này là một món ăn độc đáo có khi còn ngon hơn cá to đem kho. Loại này có thể kho tiêu hoặc kho còn xăm xắp nước đều được. Đặc biệt là phải để tiêu nhiều một chút và cho nước màu vừa phải để khi kho xong cá có màu vàng ngà trông ngon mắt. Loại cá này nếu được kho với mẻ kho bằng đất thì càng ngon tuyệt. Ăn với cá hủn hỉn kho tiêu thì nên nấu cơm khô một chút mới ngon. Vì cá này nhỏ nên kho rất mau chín, đặc biệt là trong lúc đang kho, mùi thơm phất lên ngửi phát thèm. Vừa đi ruộng về bụng đói cồn cào, bước vào ngạch cửa, bắt được mùi cá kho này đã nuốt nước miếng ừng ực. Rau chấm với cá kho này thường là chuối chát, khế và một số loại khác có sẵn ở ruộng vườn.

Ở đồng về, cả nhà quây quần bên cạnh mâm cơm đạm bạc làm cho không khí gia đình càng ấm cúng. Mở nắp nồi cơm ra, khói bay nghi ngút, hương gạo thơm lừng. Mẻ cá khô và dĩa rau để giữa bàn, màu cá kho ngà ngà giống y như màu của mẻ khô trông càng thêm bắt mắt. Mùi thơm của tiêu bay phảng phất hòa quyện với mùi nước mắm thoang thoảng, kích thích vào khứu giác làm cho bao tử càng cồn cào thêm. Nếu thích ăn cay, chúng ta có thể nhích thêm một vài trái ớt. Và một miếng cơm, gắp mấy con cá để vào miệng. Cá vừa chạm vào đầu lưỡi thì tất cả các mùi vị đều tỏa ra, trong đó có vị mằn mặn của nước mắm, vị ngọt của đường và bột ngọt, vị cay gắt của ớt, cay hắt của hạt tiêu, vị ngọt thơm của cá, vị chát của chuối, vị chua của khế... cứ tan ra, thấm vào đầu lưỡi, qua cuống họng và thẳng xuống dạ dày... tất cả tạo cho người ăn một cảm giác ngon miệng. Ăn được mấy miếng, mồ hôi tươm ra, đưa tay áo ra vệt ngang cho mồ hôi ngưng chảy, miệng hít hà vì cay, hớp vào một ngụm nước mưa mát rượi thật thú vị vô cùng. Có thể trong lúc đang ăn phải nhờ đứa nhỏ sang nhà hàng xóm xin một tô cơm vì cơm nhà đã hết.

Nếu bạn không tin xin mời bạn thưởng thức thử món ăn cá hủn hỉn kho tiêu... một món ăn rất đơn sơ và giản dị, nhưng lại thú vị vô cùng. Bạn sẽ nhận thấy cuộc sống có rất nhiều điều lạ, đôi khi lạ đến bất ngờ.