Khám phá vẻ đẹp tự nhiên của huyện đảo Vân Đồn (Quảng Ninh)
Từ thị trấn Cái Rồng, các tuyến xe khách liên tỉnh, liên huyện hoạt động liên tục; tuyến xe buýt từ trung tâm du lịch Bãi Cháy đến khu du lịch Bãi Dài đã đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân từ các địa phương khác đến Vân Ðồn và ngược lại.
Cũng giống như tất cả các đảo trong vịnh Bắc Bộ, các đảo của huyện Vân Ðồn vốn trước kia là những đỉnh núi của phần thềm lục địa, ở vị trí tây bắc vịnh Bắc Bộ, phần kéo dài của dãy núi Ðông Triều. Sau thời kỳ biển tiến, hình thành vịnh Bắc bộ, các đỉnh núi này còn sót lại, nằm nổi trên mặt biển thành các đảo độc lập thuộc hai vùng của vịnh Bắc Bộ là vịnh Bái Tử Long và vịnh Hạ Long. Các đảo thuộc huyện Vân Ðồn chỉ là một phần trong quần đảo tây bắc vịnh Bắc Bộ. Trên các đảo không có sông ngòi lớn mà chỉ có vài con suối trên những đảo lớn. Người dân địa phương thường gọi các eo biển giữa các đảo với nhau và với đất liền là sông, như sông Voi Lớn nằm giữa đảo Cái Bầu với đất liền, sông Mang ở đảo Quan Lạn. Trên địa bàn huyện có hai hồ nhỏ là hồ Vồng Tre và hồ Mắt Rồng.
Vân Ðồn là huyện đảo ôm trọn vịnh Bái Tử Long - một quần thể biển đảo mà vẻ kỳ thú, giá trị địa chất, địa mạo, tính đa dạng sinh học không hề thua kém Hạ Long vốn lừng lẫy xưa nay. Cảnh sắc thiên nhiên của Vân Ðồn rất hùng vĩ, như một chiến luỹ chắn biển Ðông. Biển Vân Ðồn tiềm ẩn nhiều hải sản quý; nhiều bãi tắm đẹp trên các đảo Quan Lạn, Ngọc Vừng; nhiều hang động kỳ ảo từng quyến rũ bao du khách trong và ngoài nước. Chỉ cần qua khỏi ranh giới của khu Di sản thế giới đã được công nhận, hướng thẳng ra biển Ðông, thắng cảnh đầu tiên mà người ta có thể chiêm ngưỡng là hòn Ðũa - một minh chứng điển hình của "trang sử đá" trên vùng biển này. Hòn Ðũa là một tháp đá vôi có hình trụ, kết quả của những vận động tạo sơn - biển thoái, sụt chìm - biển tiến hàng trăm triệu năm. Các nhà khoa học lý giải đó là mẫu hình tuyệt vời về Karst trưởng thành trong điều kiện nhiệt đới ẩm, còn dân gian thì gọi là chiếc đũa trời đánh rơi.
Hòn Ðũa chênh vênh và mảnh mai giữa trời và nước, trong những ngày sương khói bao trùm lên Bái Tử Long. Cách hòn Ðũa chừng ba ki-lô-mét là hòn Thiên Nga. Tự nhiên đã tạo nên tuyệt vời, và du khách không ít người không khỏi phải thắc mắc về hình dạng của cặp "núi đôi" này, chỉ có điều kỳ lạ là sao nó có thể duyên dáng đến thế, như không phải từ đá, mà có một cặp thiên nga khổng lồ nào đó đã dẫn nhau đến đây, đã yêu nhau, rồi thanh thản chết đi và hóa thành đá, để cho mọi đường nét đá đều mềm mại và quyến rũ những kẻ hậu thế ít có thời gian cũng như tâm thế cho sự yêu đương.
Nếu không thích chỉ ngắm nhìn, du khách đi thêm 15 km nữa ra khơi, người thích khám phá có thể tìm thấy không phải một mà là một chuỗi những bãi tắm vào loại đẹp không chỉ của Việt Nam mà có thể nói là "thiên đường nơi hạ giới" với bãi cát phẳng, mịn như nhung, một mầu trắng thanh khiết vì hàm lượng si-lic cao có khi đến 90%, mầu trắng kéo dài hàng chục cây số từ Quan Lạn đến Minh Châu, vòng về Ngọc Vừng. Nguyên sơ không một dấu chân người, chỉ có những cành phi lao rụng là vật điểm xuyết duy nhất trên cát, hơn thế nữa, bãi cát rộng và thoải đến độ có thể ra xa hàng trăm mét mà vẫn chỉ ngập nước ngang ngực.
Với vẻ đẹp tự nhiên không làm cho người thích mạo hiểm thất vọng, vì toàn bộ Hạ Long và Bái Tử Long, những hòn đảo mẹ con rồng rắn chắn ngang tầm mắt đã ở lại sau lưng, trước mặt chỉ có một mầu xanh bất tận của biển Ðông và một vài con tàu thỉnh thoảng chạy ngang, lừng lững kéo còi. Vì thế, sóng ở đây khá lớn, đủ để nhảy trên những con sóng bạc đầu vào mỗi lúc chiều về, và ngày có gió nồm nam thổi. Với những Minh Châu, Quan Lạn, Ngọc Vừng... không chỉ đẹp vì có bãi tắm mà còn là "mặt tiền" của vườn quốc gia Bái Tử Long - vốn trước đây gọi là vườn quốc gia Ba Mùn.
Không chỉ được biết đến là một địa điểm du lịch biển, đảo đặc sắc với hơn 600 hòn đảo lớn nhỏ và những danh lam thắng cảnh kỳ thú, huyện đảo Vân Ðồn còn được nhiều du khách thích thú đến tìm hiểu về du lịch văn hóa tâm linh với những dấu ấn của một thương cảng sầm uất bậc nhất một thời, hay những đền thờ các vị tướng tài của dân tộc.
