Trong đó, hai ngôi nhà cổ được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia là nhà cổ ông Trần Công Vàng và nhà cổ ông Trần Văn Hổ (phường Phú Cường, TX.TDM) được ngành du lịch chọn làm một trong những điểm đến của tour du lịch di tích tỉnh Bình Dương.

Tìm hướng đi mới

Nhà cổ ông Trần Công Vàng và nhà cổ ông Trần Văn Hổ đã được người dân địa phương cũng như một số tỉnh thành khác biết tiếng. Chính vì thế, nhiều người mong muốn ít nhất một lần được đến chiêm ngưỡng những tác phẩm hoàn mỹ này như một chứng nhân của thời gian về kiến trúc và cổ vật.

Nhà cổ ông Trần Công Vàng có kiến trúc theo kiểu nhà rường. Du khách ở bên ngoài nhìn vào trông căn nhà có vẻ thấp, nhưng khi bước vào bên trong sẽ thấy hệ thống kèo cột, trần nhà rất cao làm cho không gian thoáng mát. Đó chính là nét hấp dẫn đầu tiên dành cho du khách thưởng ngoạn. Bước vào trong là cả một không gian cổ xưa với 6 hàng 24 cây cột, cùng những câu liễn đối bằng chữ Hán Nôm nhảy múa trước mắt. Ở đây, còn lưu giữ câu đối theo lối viết thư pháp mà chưa ai giải được nghĩa cũng sẽ làm cho du khách phải tò mò, thú vị. Nhà cổ ông Trần Văn Hổ thuộc kiểu nhà 5 gian 2 chái rất rộng lớn, hoàn toàn bằng gỗ chạm trổ kỹ lưỡng từ cột, kèo đến vách. Những ngôi nhà cổ ở huyện Tân Uyên cũng không kém phần bề thế và giá trị. Thế nhưng, nhà cổ ở TX.TDM do thuận lợi về địa thế nên được đánh giá mạnh về tiềm năng khai thác du lịch.

Hầu hết các tour du lịch bằng đường sông hoặc đường bộ từ các điểm du lịch như khu du lịch xanh Dìn Ký, khu du lịch sinh thái Phương Nam, các nhà hàng, khách sạn, sân golf đều có thể kết nối với di tích nhà cổ, nhà tù Phú Lợi, chùa Hội Khánh rồi đến Khu du lịch Lạc Cảnh Đại Nam Văn Hiến. Chính vì điều này, năm 2008, ngành du lịch đã tổ chức nhiều buổi giới thiệu với các công ty du lịch lữ hành ở TP.HCM, Đồng Nai, Vũng Tàu... về các điểm đến của du lịch di tích Bình Dương và được đánh giá cao. Biết được thông tin này, gia đình chủ sở hữu của 2 ngôi nhà cổ đều sẵn sàng để đầu tư, xây dựng, thậm chí làm người hướng dẫn viên để thuyết trình cho khách tham quan hiểu về ngôi nhà cổ của mình. Thế nhưng, để phát huy được tiềm năng du lịch của nhà cổ cần phải có cách làm mới.

Đáp ứng nhu cầu du khách?

Có thể nói rằng, cái thiếu nhất ở các điểm đến khu du lịch di tích hiện nay để thật sự hấp dẫn du khách là như thế nào để làm sống lại những giá trị cổ vật tạo được sự hứng thú, tò mò đến những khám phá, bất ngờ, thú vị cho du khách. Song song đó, là các dịch vụ giải trí, vui chơi, ăn uống, mua sắm quà lưu niệm... Từ lâu, con đường vào ngôi nhà cổ ông Trần Công Vàng tồn tại cảnh bán buôn chen lấn của các tiểu thương gây không ít khó khăn cho hoạt động du lịch. Ông Nguyễn Văn Thủy - Trưởng ban Quản lý di tích và danh thắng tỉnh cho biết: trong các tour đến tham quan nhà tù Phú Lợi, rất nhiều đoàn du khách đề nghị đến tham quan nhà cổ nhưng do nhà cổ đang trong quá trình hoàn chỉnh đường sá, quang cảnh nên chưa đưa khách vào.

Từ năm 2008 đến nay, ngành du lịch kết hợp với Ban Quản lý di tích và danh thắng tỉnh đã tiến hành cải tạo, trùng tu, đầu tư hệ thống nhà vệ sinh nhằm tạo quang cảnh đẹp phục vụ du khách. Theo đại diện ngành du lịch cho biết, hiện nay, con đường vào nhà cổ đang được tráng nhựa và bố trí tiểu thương buôn bán trật tự. Sau khi hoàn chỉnh thiết kế hạ tầng bảo đảm tạo điều kiện thuận lợi phục vụ cho các đoàn khách du lịch, sẽ tiếp tục thiết kế dịch vụ giải trí, vui chơi như ca múa nhạc dân tộc, phục vụ ẩm thực Nam bộ, bố trí các gian hàng bán quà lưu niệm... phục vụ nhu cầu mua sắm, vui chơi của du khách. Với những hành động tích cực nhằm khơi dậy tiềm năng của du lịch di tích Bình Dương, nơi đây hứa hẹn sẽ là điểm đến hấp dẫn, tạo sự phong phú, đa dạng thu hút du khách.