Đền Trung Đô - Một di tích lịch sử văn hoá của Lào Cai

Đền Trung Đô là nơi thờ tướng quân Gia Quốc Công Vũ Văn Mật cùng với các thuộc tướng của mình đã có công xây dựng căn cứ ổn định bảo vệ biên cương Tổ quốc và phát triển vùng đất Trung Đô cũng như Bắc Hà thuộc trấn Tuyên Quang xưa ( Lào Cai ngày nay) thành trung tâm kinh tế xã hội thời bấy giờ.

Vũ Văn Mật là nhân vật lịch sử có thật, sống vào thời Lê (Lê Mạt) khoảng những năm từ 1516 trở đi (không rõ năm sinh và mất, ông đã kế tục sự nghiệp người anh là Vũ Văn Uyên xây dựng căn cứ chống nhà Mạc để khôi phục nhà Lê cách đây trên 300 năm ). Các sự kiện liên quan đến hoạt động của ông đều được ghi chép lại khá nhiều trong các thư tịch cổ, cả chính sử cũng như ngoại sử. Qua các sử liệu cho biết, ông là một con người gan dạ khoẻ mạnh và là một vị tướng “ Trung quân ái quốc, biết đặt vận nước lên trên tất cả ) của triều đại phong kiến thế kỷ 16 (Lê Quí Đôn toàn tập – Tiến văn tiểu lục trang 354).

Trải qua những thăng trầm của lịch sử, ngôi đền hiện nay có 3 gian thờ với diện tích hơn 30 m2. Tồn tại hơn 300 tuổi, dấu tích của ngôi đền xưa  còn lại những tảng kê chân cột bằng đá, những hiện vật như gạch ngói, trang trí minh chứng cho một thời vàng son. Song nó có giá trị tinh thần vô cùng to lớn đối với người dân Trung Đô nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung. Đó là giáo dục truyền thống cần cù lao động, tự lực tự cường, yêu nước chống thù trong giặc ngoài để bảo vệ đất nước. Đặc biệt các tư liệu về sự kiện, nhân vật lịch sử, thời gian, không gian của di tích có vai trò trong việc nghiên cứu chiến lược, chiến thuật của cha ông ta trong việc xây dựng căn cứ quân sự và các yếu tố “ Thiên thời địa lợi nhân hòa. “ trong việc xây dựng đất nước. Tiềm năng kinh tế du lịch cũng là một giá trị không thể thiếu đối với di tích Trung Đô. Khách đền Trung Đô không chỉ được sống trong không gian linh thiêng của một ngôi đền mà còn có thể hoà mình với cảnh sắc thiên nhiên, cộng đồng văn hoá nơi đây. Đến với Trung Đô sẽ có thể được tham quan rất nhiều cảnh đẹp theo một hệ thống liên hoàn với các điểm du lịch cực kỳ hấp dẫn như hang Tiên, gốc cây gạo, thành cổ Trung Đô, cảnh đẹp Cốc Ly và ngược trên nữa là đền Bắc Hà, Dinh thự Hoàng A Tưởng đã được nhà nước công nhận là di tích cấp Quốc gia.

Với lợi thế và tiềm năng du lịch, đền Trung Đô cần được tu bổ để khai thác và đưa vào hoạt động đáp ứng lòng mong mỏi của người dân Trung Đô nói riêng và Lào Cai nói chung.