Món lạp xứ Lào
Lạp” trong tiếng Lào nghĩa là may mắn. Ngay từ cái tên đã tiềm ẩn ý nghĩa hết sức lớn lao của món ăn này trong đời sống ẩm thực của người dân Lào. Không có sắc màu rực rỡ giống như món xôi gấc của Việt Nam, cũng không cầu kỳ như những món ăn truyền thống khác của Lào, món lạp cũng giản dị như chính những nguyện ước bình an của người dân nơi đây trong cuộc sống.
Nguyên liệu chủ yếu làm nên món lạp là thịt nạc băm nhỏ, có thể là thịt bò, thịt gà, vịt, thịt hươu, thịt lợn… Ðôi khi người ta còn làm Lạp bằng thịt hổ với cái tên là hổ lạp. Thịt nạc được trộn đều với tim, gan băm nhỏ và các loại gia vị như nước cốt chanh, riềng, sả, thật nhiều ớt và không quên một chút thính nếp. Cũng giống như những món ăn khác của xứ sở triệu voi, món lạp không thể thiếu một chút hương vị thơm cay của thảo mộc. Vài cọng ngò gai, húng lủi mơn mởn vừa được hái ở mé vườn nhà điểm xuyết thêm nét xanh tươi và thanh mát, cho đĩa thịt nâu hồng hấp dẫn. Món ăn này thường được người dân Lào ăn sống để cảm nhận được đầy đủ nhất hương vị đặc biệt của nó. Vị chua của chanh, cay xè của ớt, các loại gia vị và thảo mộc đặc biệt đã làm cho miếng thịt tai tái nhưng vẫn giữ được cái tươi ngon roi rói. Tuy nhiên, nếu không quen ăn bạn vẫn có thể được mời thưởng thức món lạp với phần thịt đã được làm chín.
Ðĩa lạp vun đầy dậy mùi thơm quyến rũ sẽ được các cô gái Lào duyên dáng dọn ra cùng giỏ xôi nếp Lào trắng ngần, dẻo quánh.
Hạt nếp Lào thuôn dài, trắng trong, khi đồ lên vẫn còn giữ nguyên hình dáng và cái sắc trong lúc ban đầu. Thế nhưng chớ tưởng là xôi khô, xôi cứng, nhón một nắm đưa lên miệng mới thấy hết cái thơm dẻo quyện hòa với vị beo béo đặc trưng của xôi nếp Lào sao mà tuyệt diệu. Món xôi này “đẩy đưa” cùng với vị bùi ngậy đậm đà của lạp thì không còn gì tuyệt bằng. Người Lào vốn quen ăn bằng tay, nên bạn đừng ngại ngần nắm từng nắm xôi nếp từ chiếc giỏ tre xinh xắn thành một chiếc “thìa” nho nhỏ, chấm miếng xôi vào đĩa lạp hoặc dùng tay như một chiếc thìa để lùa thức ăn vào miệng.
Miếng lạp dậy vị tươi ngọt của thịt, béo bùi của tim, gan, chua cay của đủ loại gia vị, thính nếp thơm quyện vào hỗn hợp ấy như làm giảm bớt sự ngấy ngán. Hương vị tinh tế của thảo mộc càng thêm kích thích vị giác của người ăn. Vị cay xè của món lạp dễ khiến người ăn lần đầu… giàn giụa nước mắt, nhưng những hạt xôi nếp dẻo thơm ngọt mát đã cân bằng lại vị giác rất kịp thời. Cái ngon của mỗi món ăn bổ trợ cho nhau là vậy, một đậm đà, một lại thanh tao.