Trên thực tế, vẻ đẹp tiềm ẩn của du lịch Hoà Bình đang dần hé mở và khiến biết bao du khách xao lòng. Những “điều thú vị đang còn phong kín” ấy có thể là cảnh trí thiên nhiên bốn mùa tươi đẹp, là những quần thể sinh thái khoáng đạt gắn liền với câu chuyện dân gian làm say đắm lòng người, là khu du lịch lòng hồ Hoà Bình đã nức tiếng gần xa, là thung lũng Mai Châu hoang dã bao năm vẫn còn e ấp nguyên sơ như nàng sơn nữ mới lớn… Nằm ngay cửa ngõ vùng thủ đô, miền sơn cước nhỏ bé này được ví như một bông hoa rừng thanh khiết và lãng mạn. Cảnh sắc và cuộc sống nơi đây chắc hẳn sẽ mang tới cho du khách cảm giác êm đềm, dễ chịu như chính cái tên gọi Hoà Bình.

Anh Phạm Huân – một du khách đến từ tỉnh An Giang chia sẻ: “Ấn tượng đầu tiên và mạnh mẽ nhất của tôi về Hoà Bình là núi! Bởi vừa bước vào địa phận huyện Lương Sơn đã thấy xung quanh trập trùng và hùng vĩ núi đá. Khung cảnh đó thực sự chinh phục tầm mắt tôi với vẻ đẹp nguyên sơ và khoáng đạt đặc trưng của núi rừng. Quê tôi là miền đồng bằng sông nước và đây là lần đầu tiên tôi đi du lịch đến một tỉnh miền núi nên vẻ đẹp đặc trưng của núi rừng Hoà Bình đã hấp dẫn tôi theo một cách rất đặc biệt”.    

Qủa thực, thiên nhiên đã ưu đãi cho nơi đây nhiều thắng cảnh. Hơn nữa, lịch sử còn để lại cho nơi đây nhiều nét văn hoá đậm đà. Đây là hai giá trị cốt lõi để du lịch Hoà Bình khai thác thành những sản phẩm du lịch độc đáo, giàu sức hút. Người dân Hoà Bình vốn luôn tự hào được sống trong “cái nôi văn hoá của người Việt cổ” - nơi có hơn 70 di chỉ phân bố trong các thung lũng đá vôi, là minh chứng cho sự hình thành và phát triển của loài người; nơi hiện có 177 di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh làm say đắm lòng người; nơi lưu giữ hàng trăm chiếc trống đồng và hàng ngàn chiếc cồng chiêng quý giá; nơi diễn ra hàng chục lễ hội văn hoá dân gian truyền thống với rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu và tưng bừng lời ca điệu múa; nơi tình người vẫn thấm nhuần trong thuần phong mỹ tục, với bản sắc văn hoá Mường tinh tế và ý nhị quấn quanh mỗi nếp nhà sàn… Với tôi, sức hấp dẫn của miền sơn cước đặc biệt này có thể là hàng loạt điểm du lịch sinh thái cộng đồng như bản Lác (Mai Châu), bản Giang Mỗ (Cao Phong), xóm Ải (Tân Lạc)… Còn với bạn, sức hấp dẫn lại lần lượt hé mở qua hàng trăm di tích và danh thắng, như hang xóm Trại (Lạc Sơn), hang Chổ (Lương Sơn), khu mộ Mường cổ Đống Thếch (Kim Bôi), động Nam Sơn (Tân Lạc), hang Mỏ Luông (Mai Châu), động Thiên Tôn (Yên Thuỷ)… Nhưng với nhiều người khác, vẻ đẹp của Hoà Bình biết đâu chỉ được bày ra rực rỡ và trọn vẹn nhất vào mùa xuân – mùa của những lễ hội văn hoá dân gian đặc sắc như lễ hội Khai hạ Mường Bi (Tân Lạc), lễ hội chùa Tiên, Đình Vai (Lạc Thuỷ), lễ hội Xên Mường (Mai Châu)… Lấp lánh ánh xạ vào từng mảng màu của cuộc sống hiện đại, vẻ đẹp tiềm ẩn của vùng “đẻ đất, đẻ nước” đang mở ra như những món quà thú vị dành tặng du khách muôn phương và khẳng định sức hấp dẫn của du lịch Hoà Bình.   

Nhìn nhận sự tất yếu phù hợp của việc phát triển du lịch gắn với bảo tồn các giá trị văn hoá, bà Hoàng Thị Chiển - Giám đốc Sở VH,TT&DL cho biết: Thực tế những năm qua trên địa bàn tỉnh đã có không ít bản làng dân tộc thiểu số biết khai thác thế mạnh sẵn có là vẻ đẹp của thiên nhiên và các giá trị văn hoá cổ truyền để phát triển loại hình du lịch sinh thái cộng đồng, ví dụ như bản Lác, bản Văn, bản Poom Coọng ở Mai Châu, bản Giang Mỗ ở Cao Phong, thôn Đồi Thung ở Lạc Sơn, xóm Ải ở Tân Lạc… Chứng tỏ loại hình du lịch sinh thái cộng đồng là hướng tiếp cận phù hợp đối với du lịch tỉnh ta. Xác định rõ tiềm năng của sản phẩm du lịch này, ngành VH,TT&DL đã tham mưu cho UBND tỉnh về chủ trương xây dựng những làng văn hoá – du lịch trong cộng đồng dân cư. Đồng thời, lồng ghép nội dung này khi xây dựng Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Hoà Bình giai đoạn 2011 – 2020 và định hướng đến năm 2025; xây dựng Kế hoạch quản lý, khai thác di sản văn hoá, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh trong hoạt động kinh doanh du lịch; hoàn thành Quy hoạch phát triển du lịch các huyện Kỳ Sơn, Cao Phong, Mai Châu, Lạc Sơn, Yên Thuỷ, Lạc Thuỷ và thành phố HB…

Bà Hoàng Thị Chiển nhấn mạnh: Khách du lịch muốn được hưởng thụ các giá trị văn hoá giàu bản sắc đang hiện lên sống động trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân. Nhưng vấn đề là hiện nay, những sinh hoạt văn hoá của các dân tộc trên địa bàn tỉnh vẫn mang tính tự nhiên mà chưa được xây dựng thành sản phẩm du lịch thực sự. Do đó, việc quan trọng cần làm là xây dựng du lịch sinh thái cộng đồng thành sản phẩm đặc trưng tạo nên sức hấp dẫn thực sự mang tên “du lịch Hoà Bình”.