Thực ra, dọc bờ biển Bình Thuận dài hơn 192 cây số có biết bao rừng dương chắn cát, che gió được nhiều du khách biết đến như: Bãi dương Bình Thạnh, rừng dương Chí Công, Hòa Minh, Đồi Dương Thương Chánh, rừng dương Cam Bình… nhưng địa danh Đồi Dương, Bình Tân (La Gi) lại mang những dấu ấn riêng. Bởi lẽ, ở đây không chỉ là một thắng cảnh đẹp, một dải cát trắng lượn sóng dọc theo bờ biển dài hơn 5km với hàng trăm ngàn cây dương xanh thẳm, phần lớn cây dương liễu được trồng từ thời Pháp thuộc cách đây hơn 80 năm để chống cát biển xâm thực. Bãi biển đẹp bởi sắc màu xanh đậm, nhạt của rừng dương, của nước biển trên nền cát trắng tinh, sóng vỗ rì rào. Không những thế Đồi Dương, Bình Tân còn đọng mãi trong ký ức của mỗi người dân từng sống trên mảnh đất La Gi. Ông Lê Hòa, cán bộ cách mạng ở Bình Tân chia sẻ: “Sự kiện vào lúc 5 giờ chiều ngày 28/8/1945 trên bầu trời trong xanh xuất hiện chiếc máy bay nghiêng mình thả 13 chiếc dù dọc bờ biển Đồi Dương. Hàng trăm người dân từ các làng Phước Lộc, Tân Lý, Tân Long, Tam Tân… ào ạt cầm dao, rựa, cuốc, xẻng, tay chèo đổ xô đến Đồi Dương vây bắt Tây nhảy dù. Sự kiện của một thời hào hùng ấy đã làm cho địa danh Đồi Dương, Bình Tân đi vào lịch sử cách mạng. Và 30 năm sau một sự trùng hợp lạ kỳ là cuộc chiến tranh chống Mỹ sắp kết thúc thì Đồi Dương trở thành cửa ngõ cuối cùng của hàng ngàn ngụy quân, ngụy quyền tháo chạy bằng đường biển lại bị quân và dân La Gi cùng bộ đội chủ lực chặn đánh tan tác vào đêm 22/4/1975…”.

Biển Đồi Dương hung hãn, nổi sóng, tung bọt trắng xóa, mang dấu ấn những sự kiện lịch sử cách mạng ngày nào, giờ đây mặt biển bằng phẳng, bình yên. Đồi Dương với hàng trăm ngàn cây phi lao cổ thụ cao vút che gió, chắn sóng để những người dân làng chài ven biển có cuộc sống thanh bình. Xen lẫn trong rừng dương, bãi cát hoang sơ là những mái nhà sang trọng của các resort, khu nghỉ dưỡng cao cấp, mỗi năm đón hàng chục ngàn lữ khách đến tham quan, nghỉ dưỡng, tìm hiểu thắng cảnh, văn hóa, lịch sử cách mạng. Anh Lê Văn Hoan, du khách từ Đắk Nông đến Khu du lịch Đồi Dương nghỉ dưỡng cuối tuần chia sẻ: “Bãi biển Đồi Dương – La Gi quá đẹp, nhất là lúc hoàng hôn buông xuống từ đồi cát trắng nhìn ra Hòn Bà với những câu chuyện tình huyền thoại đầy trắc ẩn hay nghe người dân làng chài kể chuyện về giếng nước nhỉ độc nhất ở đầu rừng dương, nước ngọt trong vắt từ động cát trắng chảy ra không bao giờ ngừng; rồi những chú còng gió chạy nhanh như bay trốn đàn chim sà cánh trên bãi biển…”.

Tháng tư trở về Đồi Dương, Bình Tân - La Gi, mặt biển như tấm gương soi, thi thoảng những con sóng bạc đầu vỗ nhẹ vào bãi cát trắng, nắng vàng trải rộng làm cho lòng người thư giãn vô cùng. Đến đồi Dương hôm nay nghe tiếng sóng rì rào của biển, tiếng vi vu của gió thổi qua ngọn dương, trước những tiện nghi hiện đại của villa các resort…bao câu chuyện lịch sử về một Đồi Dương mang dấu ấn hào hùng cứ hiện về trong tôi. Khi tham quan Hòn Bà, ngồi trên gành đá chân đảo nhìn qua làn nước biếc xanh như ngọc, thấy những chòm san hô lấp lánh và từng đàn cá hồn nhiên bơi lội giữa biển mênh mông. Khung cảnh thiên nhiên thật kỳ diệu “Hòn Bà như động tiên sa”. Những đứa trẻ bây giờ nghe kể chuyện xưa về Đồi Dương cứ ngỡ là thần thoại, càng nghe càng thấy hấp dẫn…/.

Lê Thanh