Vào thời Pháp thuộc, người Pháp cho đào kênh Thom trên địa phận huyện Mỏ Cày để nối liền từ sông Hàm Luông qua sông Cổ Chiên nhằm mục đích khai thác thuộc địa. Trong hai cuộc kháng chiến để giải phóng dân tộc khỏi áp bức ngoại xâm, dòng sông Thom là nơi ghi dấu biết bao chiến công của quân và dân ta, dòng sông cũng đã gắn bó với tuổi thơ của biết bao thế hệ người con Xứ Dừa.

Từ lâu, chợ nổi Dừa trên sông Thom đã được mệnh danh là chợ nổi Dừa độc nhất của miền Tây bởi sản phẩm chủ lực là dừa và các sản phẩm từ dừa. Chợ nổi là một nét đẹp văn hóa tại miền Tây Nam Bộ bởi nơi đây được thiên nhiên ban tặng hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt nên cảnh mua bán, trao đổi hàng hóa thường diễn ra ngay trên ghe xuồng luôn khiến du khách thích thú và muốn một lần trải nghiệm. Nếu Cần Thơ có chợ nổi Cái Răng, Tiền Giang có chợ nổi Cái Bè, Hậu Giang trước đây có chợ nổi Ngã Bảy, An Giang có chợ nổi Long Xuyên,…thì Bến Tre với chợ nổi Dừa trên sông Thom, là một niềm tự hào của người dân Mỏ Cày Nam nói riêng và của Bến Tre nói chung.

Chợ nổi Dừa bắt nguồn do dòng sông Thom nối liền sông Cổ Chiên và Hàm Luông là giao thông thủy trung tâm của rừng dừa Cù lao Minh. Những cơ sở khai thác dừa mọc lên và người mua, người bán ngày càng tấp nập đã trở thành "chợ nổi Dừa". Mỗi ngày, có hàng trăm chiếc ghe nườm nượp từ trong và ngoài tỉnh (Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh và các huyện lân cận trong tỉnh) đổ về đây để mua bán dừa, các du khách sẽ có dịp tận mắt nhìn thấy những người thợ làm việc liên tục từ sáng sớm tinh mơ cho đến chiều tối với các công việc quen thuộc như: lột vỏ dừa, cạy cơm dừa, tách và phơi chỉ xơ dừa,... Qua đó, du khách sẽ cảm nhận được phần nào sự chăm chỉ cần cù trong cuộc sống mưu sinh của người dân nơi đây nhưng niềm vui, nụ cười vẫn luôn rạng ngời trên khuôn mặt, bởi dừa vốn là loài cây đặc trưng của quê hương, đã gắn bó với biết bao thế hệ và các công việc liên quan đến trồng, khai thác, chế biến dừa tại Bến Tre luôn là nét đẹp trong lao động cần được giữ gìn, phát huy.

Hiện hai bên bờ sông Thom có rất nhiều cơ sở hoạt động xuyên đêm nhằm kịp cung ứng nguồn hàng cho các doanh nghiệp trong tỉnh để làm ra nhiều sản phẩm độc đáo từ dừa như: cơm dừa sấy khô, chỉ sơ dừa, than gáo dừa, đất sạch từ mụn dừa, dầu dừa, kẹo dừa, thảm chỉ sơ dừa, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ dừa,…Đặc biệt, các làng nghề ven sông Thom tại xã An Thạnh huyện Mỏ Cày Nam, xã Khánh Thạnh Tân, huyện Mỏ Cày Bắc,…đã tạo ra việc làm cho hàng ngàn lao động, giúp cho người dân địa phương ổn định cuộc sống và là sản phẩm du lịch độc đáo tại Bến Tre.

Ngành du lịch sẽ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Bến Tre trong tương lai, với đặc thù là những rừng dừa bạc ngàn, những vườn cây ăn trái sum suê và nhiều sản phẩm du lịch mang đậm chất miệt vườn sông nước nên thương hiệu "Du lịch sinh thái sông nước Xứ Dừa" ngày càng được xúc tiến và quảng bá rộng rãi. Nắm bắt được những tiềm năng và vẻ đẹp trong du lịch tại chợ nổi Dừa bên dòng sông Thom nên trong những năm gần đây, nhiều công ty du lịch, lữ hành trong và ngoài tỉnh đã đưa sản phẩm này vào các chương trình tour, tuyến để phục vụ du khách tham quan chợ nổi dừa kết hợp nhiều sản phẩm du lịch khác liên huyện của Bến Tre hoặc liên tỉnh Bến Tre - Trà Vinh.

Từ thành phố Bến Tre, du khách có thể đi bằng đường bộ đến thị trấn Mỏ Cày Nam rồi xuống các tàu du lịch chạy dọc sông Thom hoặc du khách có thể đi bằng đường thủy từ bến tàu tại trung tâm thành phố Bến Tre ra sông Hàm Luông để vào sông Thom. Hiện tại, Bến Tre có nhiều tour du lịch sinh thái để du khách thoải mái khám phá ngôi chợ đặc biệt này từ các công ty lữ hành tại Bến Tre.

Khi trải nghiệm sông nước Xứ Dừa, du khách sẽ được ngồi trên tàu du lịch, nghe thuyết minh và thưởng ngoạn cảnh đẹp thơ mộng của những hàng bông bần, những hàng dừa nước hai bên bờ sông Thom; sau đó, hướng dẫn viên sẽ đưa du khách ghé thăm các làng nghề để du khách được tìm hiểu về các công việc của người dân địa phương như: lột vỏ dừa, cạy cơm dừa, làm kẹo dừa,…và chụp hình lưu niệm; tiếp theo, du khách sẽ di chuyển đến cồn Thành Long để viếng lăng Ông Thủy Tướng vô cùng linh thiêng rồi dùng cơm trưa tại nhà người dân với nhiều món ăn dân dã như: canh chua cá lóc, tép rang dừa, cháo gà ta thả vườn,…; ngoài ra, hành trình 01 ngày này còn đưa du khách về Khu di tích lịch sử Bến Tre, Đồng Khởi "Di tích quốc gia đặc biệt" để quay về những năm tháng kháng chiến hào hùng của phong trào Đồng Khởi năm 1960 tại huyện Mỏ Cày Nam,…

Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, sông Thom đã trở thành một dòng sông huyền thoại và chợ nổi Dừa trên sông Thom luôn mang một nét đẹp văn hóa vô cùng bình dị, mộc mạc và là một trong những điểm đến hấp dẫn của du lịch Xứ Dừa. Hy vọng, trong tương lai không xa, các chương trình tour, tuyến tham quan, trải nghiệm tại Bến Tre sẽ ngày càng được khai thác nhiều hơn để các du khách trong và ngoài nước có dịp được trải nghiệm những điều thú vị, đặc sắc tại chợ nổi Dừa trên dòng sông Thom./.