Khách tham quan trải nghiệm các điểm du lịch trên hồ Ba Bể.

Trải nghiệm danh thắng hồ Ba Bể

Hồ Ba Bể được thiên nhiên ưu ái ban tặng cảnh sắc tuyệt đẹp, với những dãy núi đá vôi bao bọc xung quanh và thảm thực vật vô cùng phong phú. Ba Bể được biết đến là một trong số những hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất, được UNESCO xếp vào top 20 hồ nước ngọt đẹp nhất thế giới cần được bảo vệ và phát triển. Nằm trong khu vực xã Nam Mẫu thuộc các thôn Pác Ngòi, Bó Lù, Cốc Tộc và các xã Khang Ninh, Cao Thượng, Quảng Khê, Hoàng Trĩ, hồ Ba Bể có rất nhiều điểm du lịch hấp dẫn.

Đến tham quan hồ Ba Bể, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ mà còn được hòa mình vào cuộc sống, sinh hoạt, ăn nghỉ cùng các gia đình sống trong bản. Đặc biệt, du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đậm chất núi rừng như rau bồ khai, hoa chuối rừng, măng, rau dớn; các món ăn được chế biến từ tôm, cá của hồ Ba Bể; các loại bánh do chính tay đồng bào chế biến.

Pác Ngòi là một trong những thôn có nhiều hộ dân làm du lịch của xã Nam Mẫu. Toàn thôn có 96 hộ thì có tới 30 hộ tham gia làm du lịch theo mô hình Homestay. Đây là loại hình du lịch lưu trú mà tại đó, khách du lịch sẽ cùng ăn, nghỉ, cùng sinh hoạt với người dân bản địa, được coi như là người nhà, được tham gia vào các công việc thường ngày.

Theo người dân ở Pác Ngòi, lượng khách du lịch đặc biệt là khách quốc tế đến với Ba Bể đã tăng cao trong những năm gần đây. Để đáp ứng nhu cầu của du khách đến tham quan, trải nghiệm, thôn Pác Ngòi đã huy động người dân sửa sang sân nhà văn hoá, khu sân khấu ngoài trời, bến xuồng. Các hộ từng bước hoàn thiện trang trí nhà cửa, nơi đón khách; thiết kế các phòng ăn, nghỉ, ban công hướng ra mặt hồ để du khách có thể thoả sức ngắm cảnh và chụp hình. Mới đây Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã triển khai mô hình chợ đêm Pác Ngòi trong những ngày cuối tuần, với những hoạt động phong phú như ẩm thực, văn hóa văn nghệ, bán hàng và tham gia các trò chơi dân gian để du khách có dịp được trải nghiệm, tìm hiểu những nét văn hóa của người dân nơi đây.

Giá cả dịch vụ Homestay hiện nay khá phù hợp với nhiều đối tượng du khách; trung bình khách nghỉ tại các Homestay có các dịch vụ tối thiểu giá nghỉ 70.000 đồng/người/ngày đêm, phòng khép kín đầy đủ tiện nghi từ 200.000 - 350.000 đồng/phòng/ngày đêm. Du khách có thể yêu cầu chủ nhà lên thực đơn các món ăn địa phương được chế biến theo phong cách của người dân bản địa, như thịt lợn gác bếp, thịt trâu khô, gà nuôi thả, cá hồ và các loại rau rừng, xôi lá cẩm… với giá trung bình khoảng 100.000 - 150.000 đồng/suất. Có thể thấy, đến với hồ Ba Bể, sự thân thiện, mến khách cùng với cảnh đẹp say đắm lòng người sẽ để lại dấu ấn khó quên trong lòng du khách.

Bản Pác Ngòi nằm ven hồ Ba Bể.

Thúc đẩy phát triển du lịch hồ Ba Bể

Huyện Ba Bể tiếp tục ưu tiên và dành nguồn lực để đầu tư, xây dựng, từng bước hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm thúc đẩy, phát triển du lịch hồ Ba Bể. Trong năm 2019, tỉnh cho chủ trương đồng ý giao 4.000m2 đất và bàn giao đoạn tuyến Tỉnh lộ 258 - đoạn từ cổng Vườn Quốc gia cũ đến bến bờ Bắc hồ Ba Bể, để huyện phát triển du lịch, dịch vụ.

Đến nay, hệ thống đường giao thông từ TP. Bắc Kạn đến khu du lịch hồ Ba Bể đã được đầu tư, mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, giao thương của người dân và du khách. Hệ thống cơ sở lưu trú, dịch vụ trong khu du lịch ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng dịch vụ. Huyện Ba Bể hiện có 87 khách sạn, nhà nghỉ, dịch vụ Homestay, trong đó có những khách sạn, khu nghỉ dưỡng được xếp hạng 5 sao như Khách sạn Sài Gòn - Ba Bể... Sản phẩm du lịch ngày càng phát triển gắn với vẻ đẹp thiên nhiên, những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của người dân vùng hồ. Bên cạnh đó, huyện luôn chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu hình ảnh du lịch hồ Ba Bể... Nhờ đó lượng khách du lịch đến với khu du lịch hồ Ba Bể ngày càng tăng. Tính hết tháng 11/2019 đạt  83.220 lượt người; trong đó khách nội địa là 66.543 lượt, khách quốc tế 13.176 lượt, trẻ em 3.501 lượt. Tổng doanh thu phí tham quan danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể và động Hua Mạ đạt hơn 3,1 tỷ đồng.

Để tiếp tục thúc đẩy, phát triển du lịch hồ Ba Bể, UBND tỉnh đã có Quyết định phê duyệt Quy hoạch xây dựng tổng thể phát triển du lịch đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030.

Theo đó, điểm quan trọng nhất của Quy hoạch là định hướng và các biện pháp cơ bản phát triển du lịch khu vực Ba Bể, như xác định phương hướng, định hướng phát triển các sản phẩm du lịch; định hướng cho quá trình đầu tư, khai thác du lịch gắn với phát triển kinh tế nông lâm nghiệp - dịch vụ; bảo tồn sự đa dạng sinh thái tự nhiên; quy hoạch phân vùng phát triển không gian, sử dụng đất, bố trí các công trình, kiến trúc, cảnh quan… Phát triển du lịch Ba Bể hướng tới trở thành khu du lịch sinh thái số 1 của Việt Nam; nơi du khách có thể cảm nhận sự kỳ diệu của tự nhiên, tận hưởng thời gian thư thái.

Chiến lược cơ bản phát triển du lịch là xây dựng phân tán nhiều địa điểm để trải nghiệm vẻ đẹp và sự hấp dẫn của núi, rừng, mặt nước, làng bản nông nghiệp; hình thành một bảo tàng tổng hợp ngoài trời trên tổng thể từ mạng lưới các địa điểm này, mang lại sự ngạc nhiên vô hạn để du khách thưởng thức những nơi mình thích; phát triển các địa điểm có thể thoải mái trải nghiệm tự nhiên và văn hóa mang tính đặc trưng của vùng; phát triển các tuyến đường bộ, đường sông, đường đi bộ, dịch vụ giao thông có thể di chuyển an toàn, thoải mái; đồng thời xây dựng các địa điểm lưu trú hấp dẫn, nơi du khách có thể nghỉ trọ, thưởng thức ẩm thực và mua sắm.

Du lịch Ba Bể còn kỳ vọng cả về hiệu quả tạo ra công ăn việc làm cho những người hoạt động trong lĩnh vực du lịch. Dự tính, đến năm 2020, số có cơ hội việc làm trực tiếp là 760 người, khi đạt mục tiêu vào năm 2030 sẽ tạo được công ăn việc làm cho khoảng 1.650 người. Các hiệu quả lan truyền khác như tiêu dùng dành cho các dịch vụ ở trọ, nhà hàng ăn uống của du khách sẽ được dùng để chi trả lại cho những nông hộ cung cấp thực phẩm, đơn vị xây dựng nên các công trình, công ty vận tải và dùng cho việc tuyển dụng nhân viên, mua nguyên vật liệu. Như vậy, khoản thu từ du lịch ngoài việc đem lại lợi ích cho các ngành liên quan trực tiếp tới du lịch, còn lan truyền tới nhiều ngành nghề khác./.

Nguyễn Nghĩa