Giữ lửa hồn quê trong từng viên ngói cũ

Nếp nhà truyền thống, với mái ngói lợp đều, cột gỗ vững chãi, sân gạch đỏ au và vườn cây xanh mướt, là hình ảnh quen thuộc đã in sâu vào tâm khảm của bao thế hệ người Việt. Mỗi ngôi nhà là một bức tranh sống động về đời sống sinh hoạt, tâm hồn và phong tục của gia đình, dòng họ. Ở đó, tiếng cười đùa của con trẻ hòa trong tiếng chày giã gạo, tiếng mẹ ru dịu dàng bên hiên nhà, tất cả tạo nên một bản hòa ca bình yên, ấm áp.

 Những ngôi nhà cổ kính mang đậm nét đặc trưng ở làng cổ Đường Lâm, Hà Nội. Ảnh: dantri.com.vn

Giữa xã hội hiện đại với những căn hộ chung cư khép kín, những thiết kế lạnh lùng thiên về tiện ích, nếp nhà truyền thống hiện lên như một miền hoài niệm, nơi con người tìm thấy sự kết nối với cội nguồn. Đó là nơi ta có thể cảm nhận rõ ràng sự hiện diện của thời gian. Mỗi bức tường phủ rêu phong, mỗi chiếc cột gỗ lim bóng nhẵn bởi bàn tay người xưa đều như thì thầm kể lại câu chuyện của những ngày tháng đã qua.

Trong nếp nhà truyền thống, mọi thứ đều mang một ý nghĩa sâu sắc. Từ cách bố trí gian chính thờ cúng tổ tiên, gian bên để tiếp khách, đến những góc nhỏ dành riêng cho gia đình quây quần, tất cả đều phản ánh triết lý sống coi trọng gia đình và cộng đồng. Chiếc bàn gỗ cũ kỹ nơi ông bà ngồi uống trà, chiếc giường tre kê ngay ngắn bên cửa sổ, hay cái chõng tre đơn sơ đặt ngoài sân... tất cả đều toát lên sự gần gũi, ấm áp, như ôm trọn cả gia đình vào lòng.

Dẫu vậy, sự hiện diện của nếp nhà truyền thống trong cuộc sống hiện đại không hề dễ dàng. Áp lực đô thị hóa, sự thay đổi trong lối sống và tư duy thẩm mỹ đã khiến không ít những nếp nhà xưa được thay thế bởi những công trình hiện đại, tiện nghi hơn. Những ngôi nhà cổ kính, không gian đậm chất làng quê ngày nào giờ đây trở nên xa lạ, chỉ còn lại trong ký ức của những người con xa quê.

Thế nhưng, có một điều không thể phủ nhận rằng, nếp nhà truyền thống vẫn có sức hút mãnh liệt. Đó không chỉ là nơi để trở về, mà còn là nơi giữ gìn và truyền dạy những giá trị văn hóa sâu sắc. Mỗi khi ta đặt chân về ngôi nhà cũ, bước qua cánh cổng tre đơn sơ, hít thở không khí trong lành của khu vườn nhỏ, lòng người như dịu lại. Ở đó, ta tìm thấy sự an nhiên, gắn bó với cội nguồn và những ký ức ngọt ngào của một thời đã qua.

Trong cuộc sống hiện đại, việc giữ gìn nếp nhà truyền thống không chỉ là bảo tồn một không gian vật chất, mà còn là giữ lấy những giá trị tinh thần. Một ngôi nhà truyền thống không chỉ đẹp bởi kiến trúc, mà còn bởi những điều vô giá mà nó chứa đựng - những câu chuyện gia đình, lòng hiếu thảo, tình yêu thương đong đầy qua bao thế hệ. Nó nhắc nhở chúng ta về sự quý giá của những giá trị đơn sơ, mộc mạc, nhưng bền vững.

Trước xu hướng hoài cổ của giới trẻ hiện nay, những nếp nhà truyền thống thu hút nhiều người đến tham quan, trải nghiệm. Ảnh: laodong.vn

Thật đáng mừng khi ngày nay, ngày càng nhiều người trẻ trân trọng hơn giá trị của nếp nhà truyền thống. Họ không chỉ tìm về những ngôi nhà cổ để chiêm ngưỡng, mà còn nỗ lực phục dựng, bảo tồn và thổi vào đó hơi thở mới mẻ của thời đại. Những ngôi nhà truyền thống giờ đây không chỉ là nơi để sống, mà còn trở thành điểm giao thoa của quá khứ và hiện tại, của những ký ức xưa cũ và nhịp sống đương thời.

Nếp nhà truyền thống, dẫu giản dị mà sâu lắng, như một dòng suối nhỏ chảy mãi qua thời gian, nuôi dưỡng tâm hồn con người. Đó là nơi ta tìm thấy sự thanh thản giữa những bon chen của cuộc sống, là nơi ta học cách trân trọng những gì giản dị nhất. Mỗi khi bước chân trở về ngôi nhà xưa, lắng nghe tiếng gió xào xạc qua tán cây, hít hà mùi hương của đất trời, ta như được trở lại với chính mình, được ôm ấp trong vòng tay ấm áp của quê hương.

Giữa bao biến động của cuộc sống hiện đại, nếp nhà truyền thống chính là biểu tượng của sự bền bỉ, của những giá trị không bao giờ thay đổi. Nó là một phần hồn của dân tộc, là niềm tự hào và là sợi dây nối liền các thế hệ. Dẫu thời gian có trôi qua, nếp nhà ấy vẫn sẽ mãi là ánh sáng dịu dàng, soi rọi con đường mà ta luôn muốn quay về.

An Nhiên