Hát Bội TP. Hồ Chí Minh: Sáng tạo không ngừng, thực hiện sứ mệnh lan tỏa văn hóa

Đến gần với công chúng

Trong nhiều năm qua, Nhà hát Nghệ thuật Hát Bội TP. Hồ Chí Minh đã kiên trì duy trì đều đặn các suất diễn hằng tuần tại các không gian công cộng của thành phố, đồng thời kết hợp với các trường học, đưa Hát Bội đến gần hơn với giới trẻ.

Mỗi suất diễn, dù có thể chỉ là những trích đoạn, nhưng luôn được các nghệ sĩ của nhà hát trình diễn lại nhiều lần, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của khán giả.

Chính sự tâm huyết và nhiệt tình đó khiến không chỉ những người trẻ mà cả người dân thành phố dần có ấn tượng và thiện cảm hơn với loại hình nghệ thuật truyền thống này.

Một buổi biểu diễn tại không gian công cộng

Chị Nguyễn Công Dung, 38 tuổi, lần đầu được xem một buổi biểu diễn hát bội tại đường sách Nguyễn Văn Bình, chia sẻ rằng dù đã từng nghe nói nhiều về hát bội - loại hình nghệ thuật song hành với cải lương, nhưng đây là lần đầu tiên chị được xem trực tiếp và cảm thấy vô cùng thích thú: “Lần đầu tiên trong đời tôi được khám phá bộ môn này. Hiện tại tôi đã có góc nhìn mới, cách tiếp cận mới. Trước đó, được xem vở liên quan đến Hai Bà Trưng, tôi rất ấn tượng với tiếng trống, điệu nhạc và phong cách biểu diễn rất riêng của Hát Bội", chị Dung nói.

Khán giả nước ngoài xem một buổi biểu diễn hát bội tại Đường sách TP. Hồ Chí Minh

Nhiều khán giả theo dõi chương trình

Ông Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng Tổ chức Biểu diễn, Nhà hát Nghệ thuật Hát Bội TP. Hồ Chí Minh, cho biết về kết quả đáng ghi nhận của nhà hát: Hàng năm, Nhà hát hoàn thành từ 150 đến 160 suất diễn, bao gồm các chương trình được hỗ trợ kinh phí và các suất diễn doanh thu, trung bình khoảng 2 ngày có một suất diễn.

Để phục vụ rộng rãi khán giả trong và ngoài nước, nhà hát thường xuyên tổ chức biểu diễn cuối tuần tại các không gian công cộng như: Lăng Lê Văn Duyệt và khu vực Đền Hùng (thuộc Bảo tàng Lịch sử, trong khuôn viên Thảo Cầm Viên Sài Gòn).

Ngoài ra, nhà hát vẫn đi phục vụ các lễ hội kỳ yên ở các đình làng và các chương trình sân khấu học đường ở các di tích lịch sử.

"Thông qua chương trình biểu diễn ngoài cộng đồng, nhà hát mong muốn lan toả nghệ thuật Hát Bội truyền thống của dân tộc, qua đó bảo tồn và phát huy được giá trị đặc sắc của nghệ thuật Hát Bội. Đây cũng là cách để quảng bá giới thiệu cho du khách trong và ngoài nước từ đó có thể đến rạp, hoặc đến xem các chương trình bán vé của nhà hát trong tương lai", ông Bình nói.

Nỗ lực thay đổi

Loại hình nghệ thuật truyền thống cần được bảo tồn và phát huy. Nhưng chính những người làm nghề cũng cần có cái nhìn mới, thay đổi để phù hợp với thị hiếu của công chúng hiện đại.

Theo dõi một chương trình giới thiệu nghệ thuật hát bội tại trung tâm thành phố, Lâm Hoàng Xuân Nghi, sinh viên Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, những vở diễn trích đoạn trong hát bội đều gắn với lịch sử dựng nước và giữ nước của ông cha ta.

Xuân Nghi thậm chí còn xem hết vở diễn, vẽ lại hình dáng, khuôn mặt của các nhân vật trong buổi diễn đó vì quá ấn tượng.

Bức hoạ do khán giả trẻ vẽ lại hình ảnh các nhân vật trong buổi biểu diễn hát bội

Bên cạnh đó, Xuân Nghi cũng cho rằng, để loại hình truyền thống này thu hút thêm nhiều đối tượng khán giả, hát bội có thể kết hợp với các loại hình, câu chuyện hiện đại để hấp dẫn người trẻ đến xem, thậm chí quảng bá được trên các nền tảng mạng xã hội thông qua các nhà sáng tạo nội dung.

"Nếu thay đổi càng mới, càng nhiều thì sẽ thu hút được nhiều sự quan tâm hơn. Các bạn trẻ từ đó cũng có thể hiểu được những giá trị tinh hoa văn hoá của đất nước mình", Nghi nói thêm.

Theo ông Nguyễn Thanh Bình, để thu hút và giúp du khách quốc tế dễ tiếp cận hơn, Nhà hát còn thiết kế chương trình bằng cách chọn những trích đoạn đặc sắc về nghệ thuật hóa trang và vũ đạo, giảm bớt phần lời thoại, nhấn mạnh vào hình thức, giúp du khách vẫn nắm bắt được nội dung câu chuyện.

Khán giả được lên sân khấu trực tiếp giao lưu, tìm hiểu về nghệ thuật hát bội

Bên cạnh mục tiêu quảng bá nghệ thuật truyền thống, nhà hát còn xây dựng những chương trình du lịch trải nghiệm độc đáo, như photo tour hoặc các tour trải nghiệm nghệ thuật hát bội kéo dài khoảng 30 - 60 phút tùy theo yêu cầu của khách, có thể sử dụng song ngữ (như Việt - Anh hoặc Việt - Hoa): “Chương trình này giúp du khách được trải nghiệm, tìm hiểu tiếp cận nghệ sĩ từ quá trình hình thành nhân vật cho đến khi hoàn thành và được trải nghiệm thực tế một vài động tác, lời thoại từ đó cảm nhận được nghệ thuật Hát Bội", ông Bình cho biết thêm.

Những nỗ lực không mệt mỏi này đã được ghi nhận xứng đáng. Vừa qua, Nhà hát Nghệ thuật Hát Bội TP. Hồ Chí Minh đã vinh dự được Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hồ Chí Minh tuyên dương là 1 trong 8 tập thể có nhiều đóng góp xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước và thúc đẩy sự phát triển của ngành Văn hóa và Thể thao Thành phố.

Đây chính là sự khẳng định cho hành trình cống hiến không ngừng nghỉ, tiếp thêm động lực để các nghệ sĩ tiếp tục sứ mệnh lan tỏa văn hóa dân tộc.

Vũ Hường