Hòa Bình: Lễ hội Gầu Tào - nét văn hóa dân tộc Mông
Người dân và du khách tay trong tay nhảy theo tiếng khèn vòng quanh cây nêu trong lễ hội Gầu Tào của đồng bào Mông, xã Hang Kia, Pà Cò (Mai Châu).
Lễ hội năm nay được tổ chức từ ngày 31/12/2022 - 1/1/2023, tại sân vận động xã Pà Cò. Ngay từ sáng sớm, các chàng trai, cô gái trong trang phục truyền thống tay trong tay nói cười rộn vang đến địa điểm tổ chức lễ hội để hoà mình trong không khí náo nhiệt của ngày hội. Vàng Y Thủy, xã Pà Cò cho biết: Chúng em ai cũng háo hức, chuẩn bị cho mình những bộ trang phục mới để đi chơi hội. Tại lễ hội, chúng em được tham gia các hoạt động văn nghệ, trò chơi dân gian truyền thống và cũng là dịp để được giao lưu, tìm hiểu, kết thêm bạn mới. Đặc biệt, được hiểu hơn về nguồn gốc, ý nghĩa lễ hội, từ đó góp phần gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc.
Bí thư Đảng ủy xã Pà Cò Sùng A Màng cho biết: Lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông là lễ hội dân gian truyền thống, nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng có từ lâu đời, được phục dựng lại từ năm 2017 đến nay. Lễ hội gồm 2 phần: phần lễ và phần hội. Một phần không thể thiếu trong lễ hội Gầu Tào là dựng cây nêu. Trước ngày diễn ra lễ hội hơn 1 tuần, cây nêu đã được dựng lên để báo hiệu cho dân bản gần xa biết Tết năm nay sẽ mở hội Gầu Tào. Cây nêu được dựng trên bãi đất rộng, bằng phẳng, thể hiện sự vững chãi, tâm điểm của trời đất. Ngọn cây nêu bao giờ cũng hướng về hướng Đông, là hướng sinh, với mong muốn của người Mông là cầu sinh con, cũng là hướng của mặt trời mọc, với mong ước mùa màng bội thu, cầu cho sức khỏe của bản làng. Tại lễ hội, thầy cúng làm lễ ngay dưới gốc cây nêu để trời đất, thần linh phù hộ cho bản làng yên vui, năm mới mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, cầu chúc cho mọi người, mọi nhà yên vui, khỏe mạnh, ăn nên làm ra, chăn nuôi sinh sôi, trồng trọt được mùa.
Đến với lễ hội Gầu Tào dân tộc Mông, ngoài việc được thưởng thức chương trình nghệ thuật đặc sắc mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc, du khách còn được thăm quan các gian hàng ẩm thực, nông sản, các sản phẩm đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông. Tham gia vào các hoạt động như: giã bánh dày, ném pao, đánh tu lu, đi cà kheo... Chị Trần Thị Thu Quỳnh, phường Phương Lâm (TP Hòa Bình) chia sẻ: Đã nhiều lần đến thăm quan, khám phá, trải nghiệm phong cảnh thiên nhiên, văn hoá truyền thống của đồng bào dân tộc Mông ở xã Hang Kia, Pà Cò nhưng đây là lần đầu tiên tôi được tham gia lễ hội Gầu Tào. Tôi thấy rất đẹp, đặc sắc, mang đậm nét văn hoá đặc trưng của dân tộc. Những món ăn truyền trống, những trò chơi dân gian, bộ trang phục rực rỡ sắc màu, tôi có ấn tượng mạnh với tiếng khèn của người Mông. Khi tiếng khèn vang lên, những người dân và du khách cùng nắm tay nhau nhảy múa quanh cây nêu, tạo nên sự gắn kết cộng đồng.
Việc tổ chức lễ hội Gầu Tào góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tăng cường quảng bá, giới thiệu lịch sử, văn hóa, tiềm năng du lịch của 2 xã Hang Kia, Pà Cò đến với du khách trong nước và quốc tế. Đồng thời xây dựng hoạt động truyền thống hàng năm, từng bước thường xuyên tổ chức các trò chơi dân gian gắn với rèn luyện thể dục thể thao, nâng cao sức khỏe, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho Nhân dân 2 xã chào đón xuân Quý Mão 2023.
Đỗ Hà
