Quang cảnh hội thảo.

Hội thảo “Chiến lược đào tạo và nghiên cứu nhằm bảo tồn phức hợp khảo cổ tiểu vùng sông Mekong” tổ chức trong 2 ngày 27 & 28.5 tại Mỹ Sơn (Duy Xuyên) nhân dịp khép lại giai đoạn 1 của dự án “Trung tâm Đào tạo nghề trùng tu và bảo tồn di tích văn hóa tại Quảng Nam”. Đây là sự kiện do Đại sứ quán Ý, Cơ quan hợp tác phát triển Ý (AICS), Trường Đại học Bách khoa Milan phối hợp cùng UBND tỉnh, Trường Cao đẳng Công nghệ Quảng Nam tổ chức. Hội thảo thu hút sự tham gia của hơn 20 đại biểu quốc tế đến từ Trường Đại học Bách khoa Milan (Ý), các quốc gia bao gồm Thái Lan, Myanmar, Lào, Campuchia...

Đào tạo nghề trùng tu

“Trung tâm Đào tạo nghề trùng tu và bảo tồn di tích văn hóa tại Quảng Nam” là dự án mang tính đào tạo chuyên sâu về ngành bảo tồn với sự hỗ trợ từ các chuyên gia của Quỹ Lerici - Trường Đại học Bách khoa Milan (Ý), được nhìn nhận là mô hình thành công đầu tiên của khu vực về chiến lược đào tạo nguồn lực trùng tu. Dự án tập trung vào các hoạt động giáo dục và đào tạo trong lĩnh vực bảo tồn di sản văn hóa, góp phần nâng cao năng lực bảo tồn và quản lý các di sản khảo cổ của Việt Nam, với thời gian thực hiện từ năm 2017 - 2019.

Học viên lớp đào tạo nghề tùng tu di tích tham gia thực địa cùng chuyên gia tại Mỹ Sơn

AICS đã tài trợ tổng kinh phí hơn 26 tỷ đồng để thực hiện các khâu đào tạo chuyên sâu nguồn cán bộ quản lý, giảng viên, cán bộ kỹ thuật và công nhân trong lĩnh vực trùng tu di tích, thiết kế, phục chế các hiện vật khảo cổ và kiến trúc cho các tỉnh khu vực miền Trung, đồng thời xây dựng một phòng thí nghiệm về trùng tu các hiện vật khảo cổ. Ông Nguyễn Quyết Thắng - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ Quảng Nam, Trưởng ban Quản lý dự án cho biết, trong vòng 2 năm, dự án đã tổ chức được 3 lớp học gồm lớp đào tạo kỹ thuật viên, lớp đào tạo giảng viên và lớp đào tạo công nhân kỹ thuật. “Có 38 học viên tham gia lớp đào tạo kỹ thuật viên, từ nguồn lực này dự án đã lựa chọn ra 10 học viên xuất sắc để tham gia lớp đào tạo giảng viên. Với lớp đào tạo công nhân kỹ thuật, chúng tôi huy động được 36 học viên là người dân địa phương đang làm việc tại Mỹ Sơn hoặc sinh sống tại các vùng đất có di tích Chăm. Với phương pháp vừa học lý thuyết vừa tham gia thực địa nghiên cứu đo vẽ, khai quật, bảo tồn hiện vật, trùng tu di tích, các khóa học của dự án đã nhận được sự quan tâm và tham gia tích cực từ các ban quản lý di tích, di sản tại nhiều tỉnh thành như Đà Nẵng, Huế, Phú Yên, Bình Thuận, Ninh Thuận...” - ông Nguyễn Quyết Thắng chia sẻ.

Chiến lược cho tương lai

Tiếp nối thành công của dự án “Trung tâm đào tạo nghề trùng tu và bảo tồn di tích văn hóa Quảng Nam”, các đại biểu tham dự hội thảo đều nhìn nhận tầm quan trọng của việc đào tạo nguồn lực bảo tồn trong trương lai. Ông Mauro Cucarzi - Giám đốc Quỹ Lerici nói, việc đào tạo nguồn lực bảo tồn luôn nằm trong các dự án Xây dựng năng lực của UNESCO. “Dự án Trung tâm đào tạo nghề trùng tu di tích tại Quảng Nam đã đạt được nhiều hiệu ứng tích cực, như đưa việc học đi đôi với thực hành, sử dụng các di sản làm nơi giảng dạy, tăng cường mạng lưới tài nguyên đào tạo hiện có và nêu gương tầm quan trọng của sự hợp tác, quan hệ đối tác và quan điểm liên ngành” - ông Mauro nhìn nhận. Theo đó, ở hiện tại và cả tương lai sau này, Quỹ Lerici đã hình thành hệ thống “cơ sở dữ liệu quản lý di tích” nhằm đánh giá rủi ro các khu vực khảo cổ và cung cấp công cụ cho các nhà quản lý di tích của Đông Nam Á.

Ông Maritino Melli - Giám đốc AICS cho biết, AICS đã thực hiện nhiều dự án, sự kiện trên lĩnh vực bảo tồn văn hóa tại nhiều quốc gia. “Từ năm 1997, chúng tôi đã bắt tay vào thực hiện các ý tưởng, để đến nay hơn 20 năm chúng tôi đã có những hỗ trợ, hợp tác cả về nguồn lực tài chính lẫn con người cho công tác bảo tồn. Ngày nay, trung tâm đào tạo nghề là một trong những mục tiêu cơ bản trong phát triển và bảo tồn văn hóa. Chúng tôi rất tự hào khi dự án này tương quan với sự phát triển bền vững của quốc tế, thúc đẩy việc học tập suốt đời và tăng cường phát triển bền vững, tạo ra công ăn việc làm cho tất cả mọi người dân” - ông Martino Melli nói.