Du lịch biển đảo - Thế mạnh của Quảng Ninh
Tiềm năng lớn
Trước hết phải kể đến khu du lịch TP Hạ Long, trung tâm du lịch của Quảng Ninh. Hiện nay, đây là khu du lịch đóng vai trò trọng tâm và là động lực phát triển cho các khu du lịch khác. Hàng năm, khu du lịch này chiếm khoảng trên 75% số lượng khách lưu trú của toàn tỉnh. Điểm nhấn chính của khu du lịch là Vịnh Hạ Long, di sản thiên nhiên thế giới đã 2 lần được UNESCO công nhận bởi giá trị thẩm mỹ, cảnh quan địa chất, địa mạo; chưa kể, theo thông báo chưa chính thức của tổ chức New Open World, Vịnh Hạ Long đã lọt vào danh sách 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới. Cùng với Vịnh Hạ Long, trung tâm du lịch này còn sở hữu nhiều bãi tắm đẹp như: Bãi Cháy, Tuần Châu và một số bãi tắm trên Vịnh Hạ Long như Ti Tốp, Soi Sim...
Tiếp đến là khu du lịch Vân Đồn, ngoài cảnh đẹp nên thơ, quyến rũ của Vịnh Bái Tử Long và Vườn quốc gia Bái Tử Long, Vân Đồn đang sở hữu rất nhiều bãi biển đẹp như: Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng. Điều đáng nói, những bãi biển này vẫn còn giữ nguyên được vẻ đẹp hoang sơ, môi trường sinh thái chưa bị ô nhiễm. Nước biển ở đây xanh ngắt, cát trắng mịn trải dài tới vài cây số. Không những thế cảnh quan nơi đây rất trong lành, yên tĩnh, thích hợp cho những kỳ nghỉ dưỡng dài ngày... Bên cạnh đó, các vùng biển của Quảng Ninh còn chứa đựng các di tích lịch sử và danh thắng đã được xếp hạng cấp quốc gia. Cùng với đó còn có nhiều lễ hội dân gian truyền thống. Các lễ hội còn lưu giữ được nét văn hoá riêng từng vùng miền, tái hiện được những phong tục, tập quán sinh hoạt của ngư dân vùng biển có sức hấp dẫn, thu hút khách du lịch, như Lễ hội Đình Trà Cổ (TP Móng Cái), Lễ hội Quan Lạn (Vân Đồn) v.v.. Đặc biệt, ở các vùng biển đảo của Quảng Ninh còn có nguồn lợi hải sản vô cùng phong phú, với những món ăn ngon từ hải sản hấp dẫn như tôm, cua, ghẹ, mực, tu hài, hàu biển..
Để phát triển kinh tế cũng như thúc đẩy du lịch biển đảo, trong những năm qua việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho những địa phương vùng biển được tỉnh quan tâm, nhất là việc cải thiện điều kiện giao thông đi lại, hệ thống cầu cảng, đường giao thông được làm mới, nâng cấp, từng bước gắn kết các khu du lịch biển với trung tâm du lịch của tỉnh. Nhìn chung, bức tranh tổng thể về phát triển du lịch biển đảo ở Quảng Ninh đã có những bước khởi sắc nhất định. Du lịch biển đang ngày càng khẳng định là một trong những ngành kinh tế nhiều tiềm năng, mang lại lợi ích về nhiều mặt và trở thành sự lựa chọn điểm đến của rất nhiều du khách trong và ngoài nước.
Có thể nhận thấy, tiềm năng du lịch biển đảo của Quảng Ninh là rất lớn, tuy nhiên, sự phát triển du lịch biển đảo của tỉnh vẫn chưa thực sự phát huy được lợi thế để thu hút khách du lịch. Ngoài một số sản phẩm du lịch đặc sắc tại trung tâm du lịch Hạ Long, như ngủ đêm, tham quan làng chài trên Vịnh Hạ Long… thì hầu hết chất lượng các sản phẩm du lịch còn kém chất lượng, thiếu các dịch vụ phục vụ vui chơi, giải trí, chưa nói đến các sản phẩm dịch vụ cao cấp. Các sản phẩm du lịch biển đảo chủ yếu vẫn là những tour du lịch tắm biển, tham quan cảnh đẹp đơn thuần, chưa tạo được nét độc đáo riêng để hút khách.
Để tạo nên các sản phẩm du lịch đặc sắc dựa trên nguồn tài nguyên sẵn có nhằm phát triển hiệu quả và bền vững, du lịch biển đảo cần nâng cao chất lượng dịch vụ và đa dạng hoá các loại hình du lịch biển đảo như nghỉ dưỡng biển, vui chơi giải trí, tham quan, thể thao mạo hiểm, khám phá đáy biển và các đảo ven bờ, du lịch tàu biển... kết hợp với phát triển các loại hình du lịch bổ trợ như du lịch sinh thái (nghỉ mát, thể thao leo núi...), du lịch văn hoá (tham quan lễ hội, các di tích lịch sử văn hoá…), du lịch MICE (hội thảo, hội nghị…). Các khu du lịch này, không chỉ xây dựng, phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo dựa trên thế mạnh của riêng mình mà cần phải liên kết chặt chẽ với địa phương khác để tạo nên những sản phẩm du lịch liên kết vùng và tránh sự trùng lặp. Sản phẩm du lịch được xây dựng dựa trên các yếu tố thân thiện với môi trường, đặc biệt, có sự tham gia của cộng đồng dân cư đối với các hoạt động phát triển du lịch. Bên cạnh các dịch vụ cao cấp, cần đem đến cho du khách thưởng ngoạn những nét văn hoá truyền thống, tìm hiểu cuộc sống thường ngày của người dân địa phương. Theo các chuyên gia du lịch, yếu tố quan trọng nhất trong việc hút khách du lịch biển là tạo sự khác biệt.
Một tín hiệu vui cho du lịch Quảng Ninh, hiện nay, hầu hết các hãng lữ hành trên thế giới có tour du lịch đến Quảng Ninh, đều đưa du lịch tham quan Vịnh Hạ Long vào chương trình. Đây là tín hiệu đáng mừng cho du lịch Quảng Ninh trong quá trình xây dựng thương hiệu du lịch biển đặc thù, chất lượng cao.
Theo phê duyệt quy hoạch phát triển kinh tế biển đảo Việt Nam đến năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ thì phát triển du lịch được coi là hướng trọng điểm, mang tính đột phá trong phát triển kinh tế biển đảo những năm tới. Chiến lược quốc gia về phát triển du lịch giai đoạn 2011-2020 coi du lịch biển là loại hình chủ đạo cần ưu tiên phát triển bên cạnh du lịch văn hoá và du lịch sinh thái cộng đồng. Đây chính là cơ hội để du lịch biển đảo Quảng Ninh phát huy được tiềm năng và thế mạnh, khẳng định được ưu thế, nét khác biệt so với các địa phương có du lịch biển đảo khác.
