Tất nhiên, nếu bạn ghé Huế, đến một nhà hàng sang trọng hay nhà hàng vỉa hè, trong thực đơn thì món vả trộn đứng đầu bảng. Có thể nói đây là món ăn không đụng hàng với bất cứ vùng miền nào, và muốn ăn trái vả chỉ đến Huế mới có.

Vả - lọai cây họ hàng với cây sung, người dân Huế hay trồng sau nhà. Điểm đặc biệt là trồng vả phải trồng hai cây, không trồng đơn lẻ bao giờ. Cây vả dễ trồng, lớn nhanh, tỏa bóng mát và cho trái quanh năm. Trái vả gần giống như trái bần miền Nam, cũng gần giống như trái cà dĩa nhưng nhỏ hơn. Vả có vị ngọt, bùi.

Từ một vài trái vả đơn sơ, rẻ tiền, người nội trợ đã chế biến thành những món ngon lạ miệng, ăn mãi cũng không chán, du khách ai đã một lần nếm lại muốn có dịp ăn thêm nhiều lần, nhiều lần hơn nữa cho thoả thích. Và người Huế xa quê, trong nỗi nhớ thương quê nhà - những món ăn từ trái vả làm họ luôn tơ tưởng nhớ nhung.

Món vả trộn xúc bánh tráng: luộc vả chín cho bớt vị chát, gọt vỏ, xắt thành từng lát mỏng, trộn với tôm thịt cùng mè (vừng), tỏi, muối tiêu, rau thơm, rau răm. Nướng bánh tráng chín giòn thơm, bẻ từng miếng nhỏ thong thả xúc vả đã trộn đủ màu mè như trên, ăn rất ngon, món này có trong các nhà hàng sang trọng và trên các vỉa hè cho thiên hạ lai rai chiều tan sở.Đơn giản hơn là vả chấm ruốc, vả tươi gọt vỏ sạch, xắt lát đừng mỏng quá mà ít giòn, chấm với ruốc pha chanh, tỏi, ớt, ăn cùng cơm gạo trắng thơm nóng hổi, rất ấm bụng những khi đói lòng.

Vả nấu canh với tôm rằn: vả gọt vỏ, xắt vả thành từng lát mỏng, um tôm tiêu hành mắm muối cho thấm, thêm nước đủ dùng, nêm tý ruốc, nước sôi thả vả vào, khi vả vừa chín tới, cho lá hành, lá sung lót vào, thơm phức, ăn rất mát dạ.Vả hầm xương heo: gọt vỏ, xắt lát to bằng ngón tay cái, hầm xương trước cho mềm rồi thả vào, sôi một lúc là chín, bắc xuống cho lá hành, lá lốt vào, hấp dẫn.

Vả hầm giò heo, cách làm như hầm với xương heo vậy, đây là món ưu tiên cho phụ nữ sau khi sinh, ăn vào sẽ có nhiều sữa cho em bé bú.Ngoài ra vả còn là món ăn kèm trong rau sống, để ăn với bánh khoái, nem lụi, vả với tôm chua thịt phay, nếu ăn chay thì chấm với tương chao.

Ngày tết, vả đắt hơn ngày thường, ôi món vả chua ngọt ăn kèm với nem chả, thịt dầm... vị chua chua ngọt ngọt thoang thoảng tí chát chát ăn kèm với vị mặn mà.... thêm tí cay của rượu bia, thế gian còn gì tuyệt vời hơn!