Lễ hội cầu mùa đầu năm mới của dân tộc Sán Chay (Phú Thọ)
Dân tộc Sán Chay là một trong 21 dân tộc anh em cùng sinh tụ lâu đời trên miền đất trung du Phú Thọ. Với số dân khoảng 2.762 người, địa bàn cư trú tập trung chủ yếu ở các huyện: Đoan Hùng, Yên Lập, Thanh Sơn.
Trong đó, Lễ hội cầu mùa mừng năm mới, là một trong những lễ hội quan trọng của đồng bào, được tổ chức để cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, vạn vật sinh sôi, mọi nhà ấm no, hạnh phúc. Lễ hội cầu mùa mừng năm mới của dân tộc Sán Chay thường được tổ chức vào ngày mùng 1, mùng 2 tháng 2 ÂL hàng năm. Lễ hội gồm hai phần: phần lễ và phần hội. Phần lễ: để chuyển bị cho lễ cúng, cần phải chuyển bị các lễ vật gồm có: xôi, thủ lợn, hương hoa, đèn nến, rượu, nước, trầu cau, ngũ quả, lúa và các vật dụng khác. Sau đó, chủ tế cùng dân làng làm lễ cầu mùa dâng Tam vị đại vương Cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, phong đăng hòa cốc – vật thịnh nhân khang. Cầu mong thần linh, vua Hùng cùng tổ tiên phù hộ cho trăm họ an khang, con cháu dài lũ, đông đàn, thịnh vượng, người người khỏe mạnh, nhà nhà hạnh phúc.
Trong ngày hội, đồng bào dân tộc Sán Chay thường diễn điệu múa “Chim sâu”, múa “Xúc tép”. Đây là hai điệu múa mô phỏng các động tác lao động, sản xuất của dân tộc Sán Chay trong đời sống sinh hoạt thường ngày./.
