Là địa phương có 3 khu du lịch lớn là Tràng An, Cố đô Hoa Lư và Tam Cốc - Bích Động, thời gian qua, hoạt động du lịch - dịch vụ trên địa bàn huyện Hoa Lư phát triển khá mạnh mẽ với khoảng 2.700 cơ sở kinh doanh thương mại, dịch vụ; 400 nhà hàng, khách sạn đang hoạt động.

Đặc biệt, từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thiên nhiên thế giới, lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến Hoa Lư tham quan ngày một đông. Chính vì vậy mà lãnh đạo huyện đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng nếp sống văn minh, cách ứng xử văn hóa tại các khu, điểm du lịch nhằm thu hút khách du lịch, đưa du lịch sớm trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của huyện và của tỉnh.

Cùng với công tác tuyên truyền, đặc biệt là tuyên truyền, quảng bá về ý nghĩa và giá trị của các điểm du lịch đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, huyện đã vận động nhân dân xây dựng nội quy, quy định thực hiện nếp sống văn minh tại các khu, điểm du lịch; xây dựng các tổ tự quản và nhân rộng mô hình “Dân vận khéo” tại những khu, điểm du lịch.

Ban Thường vụ Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng, các xã có khu du lịch kết hợp với Ban quản lý khu du lịch, các công ty du lịch và các cơ quan, doanh nghiệp liên quan đến hoạt động du lịch tổ chức thực hiện các quy chế, quy định khi hoạt động du lịch như: hướng dẫn khách tham quan, chở đò, chụp ảnh, bán hàng; bảo đảm an ninh, trật tự, cảnh quan, vệ sinh môi trường. Đơn cử như tổ chèo đò đã thực hiện gắn biển đò cố định cho các thuyền, tổ dịch vụ chụp ảnh được cấp thẻ, chứng chỉ và đeo biển khi hành nghề…; tổ chức di dời toàn bộ các lán, quán bán hàng của các hộ dân trong Quần thể danh thắng Tràng An ra các ki- ốt đã được quy hoạch.

Bên cạnh đó, cùng với việc vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, các sai phạm trong tổ chức hoạt động du lịch như “chặt chém”, móc túi, xin tiền, chèo kéo khách… đều được huyện chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý, chấn chỉnh nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng mất an ninh trật tự, các tệ nạn xã hội tại các khu, điểm du lịch.

Chính nhờ thực hiện những giải pháp nêu trên mà đến nay việc thực hiện nếp sống văn minh ở các khu, điểm du lịch trên địa bàn huyện Hoa Lư có nhiều chuyển biến rõ rệt, đặc biệt là về an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, các dịch vụ du lịch và cách ứng xử, giao tiếp của những người làm du lịch... góp phần tăng doanh thu từ hoạt động thương mại, dịch vụ, du lịch trên địa bàn từ 676 tỷ đồng (năm 2010) lên 1.028 tỷ đồng (năm 2015), tăng 52% so với đầu nhiệm kỳ.

Cùng với tập trung xây dựng nếp sống văn minh tại các khu, điểm du lịch, phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá cũng góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân Hoa Lư, khôi phục và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, xoá bỏ các hủ tục lạc hậu, xây dựng môi trường lành mạnh trong cộng đồng dân cư.

Hiện 100% thôn xóm, tổ dân phố trên địa bàn huyện đã xây dựng và thực hiện tốt các hương ước, quy ước. Trên 83% số hộ gia đình được công nhận gia đình văn hoá. 81% thôn, xóm, phố và 82% cơ quan, đơn vị doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn văn hoá theo tiêu chí mới, 86/91 thôn, xóm, phố có nhà văn hoá…

Nếu như năm 2014, Hoa Lư chỉ có 01 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới thì đến hết năm 2015 đã có 6 xã được công nhận, hướng tới mục tiêu năm 2017, Hoa Lư trở thành huyện nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Ninh Bình.

Phong trào văn nghệ, thể dục - thể thao quần chúng cũng có bước phát triển mạnh mẽ. Toàn huyện hiện có 46 câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể thao đang hoạt động, trong đó có 6 câu lạc bộ chèo truyền thống. Hầu hết các xã, thị trấn trong huyện đều duy trì hiệu quả các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ. 100% các xã, thị trấn có hệ thống truyền thanh, được phủ sóng truyền hình, có điểm bưu điện văn hóa, tủ sách pháp luật. Các đợt biểu diễn, các hội thi, hội diễn cũng thường xuyên được tổ chức, thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, bên cạnh tăng cường vai trò quản lý nhà nước về văn hóa, huyện Hoa Lư xác định củng cố, duy trì hoạt động của các tổ tự quản về an ninh trật tự như: tổ chụp ảnh, tổ xe ôm, tổ dịch vụ bán hàng, tổ trông giữ xe, tổ vệ sinh môi trường…;bổ sung, điều chỉnh các quy chế, quy định về an ninh trật tự; dịch vụ du lịch, vệ sinh môi trường...; làm tốt công tác dân vận nắm bắt tâm tư nguyện vọng, thu thập những sáng kiến hay của nhân dân, tránh tình trạng áp đặt, hành chính hóa phong trào, phát huy tinh thần làm chủ của nhân dân trong thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa./.