Đặc sản tương Khả Do, Vĩnh Phúc

Ngày nay, nghề làm tương vẫn được cha truyền con nối, với những bí quyết truyền nghề riêng nên nước tương vẫn giữ được hương vị thơm ngon, độc đáo. Nguyên liệu sản xuất nước tương là loại đỗ tương họ cúc, hạt nhỏ, loại ngô gié, ngô 7 lá, chắc, dẻo, màu đỏ. Khi chế biến tương phải qua hàng chục công đoạn từ rang đỗ, ngâm đỗ, sôi, ủ mốc ngô và ngả tương... Tương được ủ trong chum sành từ 3-5 tháng, phơi nửa nắng nửa râm cho đến khi nước tương vàng sậm màu cánh gián và đặc sền sệt. Nước tương Khả Do có mùi vị rất đặc trưng, ăn có vị ngọt thơm tự nhiên của ngô và đỗ tương. 

Hiện nay nghề làm tương ở làng Khả Do không còn phát triển như trước, do sản phẩm làm ra không cạnh tranh được với nhiều loại nước chấm  trên thị trường. Cả làng Khả Do trước kia có hàng trăm hộ làm tương, nay chỉ còn vài chục hộ giữ được nghề, sản phẩm làm ra cũng chỉ phục vụ sinh hoạt trong gia đình và làm quà biếu cho khách.  

Để khôi phục và phát triển nghề truyền thống, xã Nam Viêm đã mời các cụ già cao niên có kinh nghiêm làm tương cổ truyền tổ chức đào tạo, truyền nghề lại cho hàng chục đoàn viên thanh niên của xã. Đồng thời, quy hoạch 40 ha đất phát triển vùng nguyên liệu, trong đó chủ yếu trồng các giống ngô nếp, ngô gié, đỗ họ cúc để chuyên làm tương. Xã cũng tạo điều kiện về mặt bằng, hỗ trợ vốn, mua sắm thiết bị, xây dựng thương hiệu, quảng bá giới thiệu sản phẩm giúp các cơ sở phát triển sản xuất. Dự kiến đến năm 2010, xã sẽ thành lập Hợp tác xã tương Khả Do, thu hút từ 80-100 lao động làm nghề, mỗi năm sản xuất 72.000-75.000 lít nước tương, mở rộng thị trường tiêu thụ ra các vùng lân cận.