Năm nay là năm lẻ nên tỉnh Phú Thọ làm chủ lễ, trực tiếp đứng ra lo toan chu tất cho lễ hội, đúng như quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đây cũng là năm đầu tiên, Đền Hùng cùng với 1.416 di tích thờ các vua Hùng trong cả nước thực hiện nghi thức tưởng niệm chung. Thế nên, ông Nguyễn Tiến Khôi, Giám đốc Ban Quản lý di tích Đền Hùng đã nói: Lễ hội năm nay được tổ chức trang trọng với nhiều nét mới ở cả phần lễ và phần hội.

Lễ hội bảo tồn văn hóa

Ngày chính giỗ là 10/3 âm lịch (4/4) nhưng lễ hội đền Hùng năm nay bắt đầu từ 6/3 âm lịch (tức 31/3) và kéo dài đến hết ngày 10/3 âm lịch. Ngày chính giỗ sẽ có các nghi thức cúng tế và dâng hương tưởng niệm các vua Hùng, lãnh đạo Đảng,Nhà nước và lãnh đạo tỉnh Phú Thọ tiến hành theo đúng các nghi thức Bộ VH, TT& DL quy định. Nghĩa là lễ phẩm sẽ gồm 18 chiếc bánh chưng bọc lá dong tươi, lạt màu đỏ, 18 chiếc bánh dày có dán chữ phúc, hương hoa, trầu cau, rượu nước và ngũ quả. Trang phục hành lễ trên cơ sở lễ phục đã được Bộ thống nhất sử dụng năm 2004, nhạc lễ thì sử dụng đĩa nhạc Giỗ tổ Hùng Vương mà Bộ đã duyệt. Đêm trước ngày giỗ chính, sẽ có bắn pháo hoa tầm thấp tại khu di tích Đền Hùng. Được biết, Công ty Mai Linh sẽ cung tiến chiếc bánh chưng khổng lồ chất lượng cao, được xếp từ 6.000 chiếc bánh chưng nhỏ.

Phần hội năm nay mở ra các hoạt động văn hoá, thể thao trong một không gian rộng từ Việt Trì đến núi Nghĩa Lĩnh, gắn với chương trình "Du lịch cội nguồn" giữa 3 tỉnh Phú Thọ - Lào Cai - Yên Bái. Năm nay, ngoài "chủ nhà" Phú Thọ, các tỉnh, thành phố như Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Lào Cai, Yên Bái, Đà Nẵng và Vĩnh Phúc cũng tham dự lễ hội với nhiều hoạt động đặc sắc và phong phú: Giới thiệu sản phẩm làng nghề, văn hoá ẩm thực, trưng bày hoa thơm trái ngọt các tỉnh, thi gói, nấu bánh chưng, giã bánh dày. Ngoài ra, còn có cácgiải thể thao, vật dân tộc, giải cờ tướng, cờ người mở rộng, bơi chải Bạch Hạc. Lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa độc đáo: Diễn xướng dân gian truyền thống, hát xoan, đâm đuống, đánh trống đồng, dân ca dân vũ… Trong các ngày lễ hội, các rạp chiếu bóng đều phục vụ nhân dân.

Cảnh quan làm vừa lòng du khách

Cùng với nơi thờ tự các vua Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh, những năm gần đây Nhà nước cho phép quy tụ những giá trị văn hoá về khu Đền Hùng. Thế nên, khách thập phương về Đền Hùng năm nay sẽ tiếp tục chứng kiến diện mạo mới của khu di tích với không gian rộng lớn từ Đền Hạ, Đền Trung, Đền Thượng, đến Đền Mẫu Âu Cơ sang Đền Lạc Long Quân, Bảo tàng Hùng Vương... Sân hành lễ có không gian rộng lớn, với chiều dài 250m, rộng 160m, đường lên sân trước cổng đền được lát bằng đá xanh, hai bên là thảm cỏ, cây xanh và đặc biệt trồng 18 cây chò nâu (hoàn thành trong tháng 2 âm lịch). Sân trước cổng đền được mở rộng gấp 5 lần, lát bằng đá lấy từ Bình Định. Đền Thượng cũng được hoàn thành việc tu bổ trước Tết Kỷ Sửu. Để tạo cảnh quan trong khu di tích, từ khu vực ngã năm đền Giếng đến cổng đền, các kiốt, quầy bán hàng được sắp xếp quy củ. Các hộ kinh doanh đều phải đăng ký bán hàng đủ lượng, đúng giá, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Năm nay, việc phân luồng giao thông sẽ được thực hiện hợp lý hơn, từ khu vực ngã ba Hàng, quốc lộ 32C để giảm thiểu lượng xe vào khu vực trung tâm. Các bãi gửi xe máy, xe ôtô cơ bản đáp ứng nhu cầu của du khách. Dự kiến năm nay, lượng khách hành hương về đất Tổ sẽ đông hơn năm ngoái (năm ngoái có khoảng 6 triệu khách). Thế nên ngay từ những ngày này, nhân viên thu gom rác đã được tăng cường, hai đoàn kiểm tra liên ngành đã có mặt sẵn sàng xử lý các vi phạm trong vệ sinh an toàn thực phẩm, môi trường, xử lý người "chặt chém" khách… Họ cũng đã có các phương án đảm bảo an toàn tuyệt đối cho ngày lễ.

Hôm qua (29/3), Đền Quốc tổ Lạc Long Quân tại quần thể khu di tích Đền Hùng cũng đã được khánh thành để hướng tới ngày Quốc giỗ. Được khởi công xây dựng từ ngày 26/3/2007, đền thờ có diện tích hơn 13ha, với tổng vốn đầu tư 139 tỷ đồng, gồm các hạng mục: Cổng đền, cổng biểu tượng, nghi môn nội ngoại, sân hành lễ, phương đình (nhà bia) tả vu cùng khu nhà thờ hình chữ "đinh" gồm đền thờ chính, tiền tế, đại bái và hậu cung. Lễ đúc tượng Quốc tổ Lạc Long Quân cũng đã bắt đầu từ 7/2 với ba bức tượng có tổng trọng lượng là 2,5 tấn gồm: Tượng Đức Quốc tổ Lạc Long Quân (nặng 1,5 tấn, cao 1,98m), ở tư thế ngồi trên ngai, đặt trên bệ đá, hai bức tượng tướng lĩnh hầu cận (mỗi bức nặng 0,5 tấn, cao 1,8m). Sau khi hoàn thiện, ba bức tượng này sẽ được rước về yên vị tại Đền thờ Lạc Long Quân để thờ tự, tôn vinh công đức của Đức Quốc tổ.

Việc khánh thành Đền Quốc tổ trước ngày Quốc giỗ cũng là một trong các hoạt động của Đại lễ giỗ tổ Hùng Vương. Đây cũng là hoạt động chuẩn bị cho Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.