Làng văn hóa Tày bên hồ Ba Bể, Bắc Kạn
Nằm gọn trong vùng lõi vườn quốc gia Ba Bể, thôn Pác Ngòi có 80 hộ với 400 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày sinh sống. Pác Ngòi là một trong những thôn ít ỏi còn lưu giữ được những phong tục, tập quán mang đậm bản sắc dân tộc Tày.
Đến với thôn Pác Ngòi, ngoài thưởng ngoạn cảnh thiên nhiên trong vườn quốc gia Ba Bể, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những ngôi nhà sàn cổ, được nghe những làn điệu then, sli, lượn còn khá nguyên bản và ấn tượng. Hiện nay, thôn đã thành lập một đội văn nghệ với 12 diễn viên là những nam nữ thanh niên say mê các điệu múa, câu hát của dân tộc mình do nghệ nhân Triệu Văn Thư (là người giỏi về hát then, chơi các nhạc cụ: sáo, kèn, đàn tính) làm đội trưởng. Mỗi khi có việc làng, đội văn nghệ lại biểu diễn cho mọi người xem.
Nếu lưu lại lâu ngày cùng với người dân, du khách sẽ cảm nhận được sự trong lành của khí hậu nơi đây, thấy được thư giãn hơn. Bên cạnh đó, còn có cơ hội tìm hiểu sâu về phong tục tập quán của người Tày, được đắm mình trong những làn điệu then, sli, lượn, được sống cùng với lễ hội cầu mùa, cầu mưa, lễ đầy tháng con, lễ mừng thọ người già... được tận mắt xem những người dân bản địa dệt thổ cẩm, nấu rượu ngô, đẽo thuyền độc mộc, thưởng thức những món ăn dân tộc cho chính họ nấu. Do nhu cầu của du khách đến Vườn Quốc gia Ba Bể ngày một đông, họ muốn nghỉ lại trong những bản làng yên tĩnh để tìm hiểu về phong tục, tập quán của các dân tộc, mấy năm gần đây người dân thôn Pác Ngòi đã biết làm du lịch. Đến nay, đã có 6 hộ gia đình sửa sang lại ngôi nhà của mình để đón khách có nhu cầu ở qua đêm. Chủ nhà luôn tiếp đón chu đáo, thân mật, cởi mở.
Ông Hứa Văn Canh - Trưởng thôn cho biết: Pác Ngòi là một trong những thôn của tỉnh có dự án xây dựng thành làng văn hóa. Ngoài giữ gìn bản sắc văn hoá của thôn như; dệt thổ cẩm, đóng thuyền độc mộc, nấu rượu, đan chài lưới..., cơ sở hạ tầng của thôn được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp hơn, con đường nhựa chạy dài từ đầu đến cuối thôn, nhà văn hoá thôn với kinh phí đầu tư 1 tỷ đồng, vừa khánh thành đưa vào sử dụng đã trở thành nơi diễn ra các hoạt động, sinh hoạt văn hóa văn nghệ. Nhà nước cũng đã hỗ trợ người dân làm nhà vệ sinh theo tiêu chuẩn đảm bảo vệ sinh môi trường, hiện nay các gia đình trong thôn đều có nghề phụ, trong thôn không còn hộ đói, không có đối tượng nghiện hút, không còn tình trạng trộm cắp. Các gia đình sống đùm bọc yêu thương, giúp đỡ nhau khi hoạn nạn, chia sẻ công việc khi có chuyện vui chuyện buồn, đây là những điều đáng quý nhất ở làng Pác Ngòi.
