Người Tày bảo cứ độ xuân về mặt hồ Ba Bể trong xanh, rợn sóng, bãi đất hồ thoai thoải nhú lên những mảng cỏ xanh cũng là lúc người dân vùng cao kéo nhau về trẩy hội Ba Bể để xem chọi bò. Điều độc đáo là bò chọi đều được tuyển chọn từ các bản làng của người Mông, thậm chí được gọi là cuộc thi chọi bò của người Mông dù diễn ra trên khoảng đất của người Tày (xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Từ sáng sớm, 6 con bò mộng được chủ dắt ra một đấu trường bằng phẳng, phủ đầy cỏ non. Người người nô nức kéo nhau qua chiếc cầu tre để xem chọi bò. Tiếng bò rống lên cùng tiếng chân người, tiếng gọi nhau í ới tạo nên thứ âm thanh trầm bổng, báo hiệu những trận thư hùng giữa các "đấu sĩ bò".

Theo ông Lương Hồng Thảo - Phó Ban tổ chức cuộc thi, chọi bò được tổ chức vào năm 1997 ở Ba Bể và được duy trì hằng năm từ đó đến nay. Mục đích chính của cuộc thi là thể hiện tình yêu thương, sự công phu và nghệ thuật chăm sóc bò của người chủ.

Không giống nhiều người vẫn nghĩ bò thì hiền, có đánh nhau cũng chỉ lườm nguýt rồi “dĩ hòa vi quý”; tại hội chọi bò Ba Bể bạn sẽ được chiêm ngưỡng những con bò vàng ruộm hoặc đen bóng, vai u, thịt nở, sừng nhọn và ánh mắt luôn đảo cuồn cuộn, lườm người.

Để bắt đầu cuộc đấu, bò sẽ được chủ dắt ra bãi đất rộng. Kế đó người chủ sẽ dùng các cách như kéo sừng, lấy gậy chọc vào yếm bò để khiêu khích hai con bò chọi nhau

Dạo đầu cuộc đấu sẽ là màn khiêu khích bằng mắt giữa hai chú bò, rồi cả hai sẽ tỉ thí sức lực bằng chiếc sừng nhọn hoắc. Luật chọi bò quy định con bò nào bỏ chạy hoặc bị húc ngã sẽ bị loại. Khác với chọi trâu, các "đấu sĩ bò" vô địch hoặc không vô địch đều được nuôi dưỡng để phục vụ việc đồng áng, nương rẫy.