Đà Nẵng: Đưa nghề dệt chiếu cói Kim Bồng thành sản phẩm du lịch
Du khách tìm hiểu nghề dệt chiếu cói truyền thống Kim Bồng. Ảnh: Xuân Sơn
Làng Kim Bồng - “ốc đảo tài hoa” thuộc phường Hội An (thành phố Đà Nẵng), nổi danh với những nghề thủ công truyền thống như nghề mộc, nghề đan thúng, nghề dệt chiếu cói…
Tại đây có một không gian trải nghiệm ven sông Thu Bồn để du khách ghé tham quan, theo chân người dân địa phương ra cánh đồng cói lác, tìm hiểu nghề làm chiếu cói truyền thống và đặc biệt là hóa thân thành người thợ làm chiếu với những công đoạn tỉ mỉ. Du khách cũng được thưởng thức ly cà phê thơm, đĩa khoai nóng hổi tại vùng ốc đảo thơ mộng.
Hoạt động trải nghiệm này do Cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ Cói Kim Bồng (Kiboco) tổ chức nhằm khôi phục nghề dệt chiếu cói có lịch sử hình thành hơn 100 năm, cải tiến sản phẩm và góp phần phát triển du lịch làng nghề tại địa phương.
Chị Charlotte White, du khách từ Hà Lan tập chẻ cói để làm chiếu. Ảnh: Xuân Sơn
Có mặt tại Kim Bồng từ sớm sau buổi điểm tâm ở phố Hội, bà Trudi Finn, du khách Australia, dành trọn buổi sáng chủ nhật cho hoạt động trải nghiệm làm chiếu cói truyền thống.
Dưới sự hướng dẫn của người dân địa phương, bà Finn làm quen với việc chẻ cói, phơi cói, chọn màu sắc nhuộm yêu thích và dệt nên tấm chiếu của mình.
“Tôi đến Việt Nam nhiều lần trong suốt 23 năm qua, nhưng đây là lần đầu tiên được theo dõi quy trình làm một tấm chiếu cói truyền thống. Từng công đoạn đều đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn và tỉ mỉ, điều mà tôi chưa từng hình dung tới. Đây là một trải nghiệm đầy thú vị”, bà Finn chia sẻ.
Chị Phạm Thị Công (giữa) hướng dẫn du khách các công đoạn làm chiếu cói truyền thống. Ảnh: Xuân Sơn
Chị Phạm Thị Công, chủ cơ sở Kiboco cho hay: “Các làng nghề truyền thống hiện nay thường có dịch vụ trải nghiệm cho du khách, tuy nhiên thời gian du khách ghé qua thường rất ngắn, chỉ khoảng 15 - 20 phút. Trong khi đó, người dân địa phương lại mong muốn được chia sẻ nhiều hơn những giá trị của nghề truyền thống với du khách”.
Từ nhìn nhận đó, chị Công tổ chức mô hình du lịch cộng đồng với workshop làm chiếu cói kéo dài 4-5 tiếng đồng hồ. Ngôi nhà nhỏ ven sông Thu Bồn được cải tạo thành không gian trình diễn dệt chiếu và sản xuất sản phẩm thủ công từ cói.
Sản phẩm tại cơ sở cũng được đa dạng hóa, từ chiếu cói nhiều kích cỡ đến túi xách, quạt, lồng đèn, tấm lót…
Chị Công lớn lên trên vùng đất Kim Bồng, trồng cói, dệt chiếu từ nhỏ và chứng kiến những thăng trầm của nghề dệt chiếu cói truyền thống. Mấy năm trước, chị rời công việc hướng dẫn viên du lịch, trở về ngôi làng ven sông với mong muốn phục hồi những giá trị của chiếu cói truyền thống đang trên đà mai một.
Sau nhiều khó khăn, điểm trải nghiệm tại Kiboco được nhiều du khách biết đến. Cơ sở được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, sản phẩm OCOP 3 sao, tạo việc làm cho người dân trong làng.
Nghề dệt chiếu cói truyền thống được giới thiệu đến du khách tại hoạt động Chợ quê Kim Bồng. Ảnh: Quốc Tuấn
Cuối năm 2024, nghề dệt chiếu cói Kim Bồng được UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) công nhận là nghề thủ công truyền thống của địa phương. Thời gian gần đây, nghề này được quảng bá rộng rãi trong các sự kiện văn hóa, du lịch của địa phương.
Theo chị Công, làng Kim Bồng với nhiều nghề truyền thống, nằm gần phố cổ Hội An và làng du lịch cộng đồng Triêm Tây (phường Điện Bàn) là cơ hội cho phát triển du lịch trải nghiệm, đa dạng hóa sản phẩm, khai thác tốt giá trị truyền thống để nâng cao giá trị thương mại.
Trong niềm tự hào với những giá trị của làng, người dân địa phương kỳ vọng những nghề truyền thống, trong đó có nghề dệt chiếu cói sẽ phát triển hơn trong thời gian tới.
Xuân Sơn