Hà Tĩnh: Đền thờ Phạm Tôn Tuyển đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia
Thừa ủy quyền Bộ trưởng Bộ VHTTDL, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Lê Ngọc Châu trao Bằng công nhận cho đại diện dòng họ Phạm Bá
Dự buổi lễ có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Châu; Thiếu tướng Phạm Bá Hiền – Tư lệnh Binh đoàn 16 (Bộ Quốc phòng) cùng đại diện các Sở, ngành, địa phương.
Đền thờ Phạm Tôn Tuyển là di tích lịch sử cấp tỉnh và ngày 29.12.2023, Bộ VHTTDL đã có Quyết định số 4243 công nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia.
Thừa ủy quyền Bộ trưởng Bộ VHTTDL, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Châu đã trao Bằng công nhận cho đại diện dòng họ Phạm Bá, đồng thời chúc mừng dòng họ, quê hương và yêu cầu Cấp ủy, chính quyền các cấp, con cháu, Nhân dân trong vùng nâng cao ý thức bảo vệ di tích, giữ gìn, bảo tồn các giá trị văn hóa, phát huy giá trị của di tích. Thực hiện nghiêm các quy định hiện hành của Bộ VHTTDL , tiếp tục duy trì, sưu tầm thêm các tư liệu, hiện vật về Phạm Tôn Tuyển để làm nổi bật thêm vai trò, cống hiến của ông trong lịch sử.
Lễ rước Bằng từ trụ sở UBND huyện về di tích được thực hiện trang nghiêm, trọng thể, đầy đủ nghi thức
Phạm Tôn Tuyển thuộc đời thứ 6 dòng họ Phạm Bá, sinh vào năm Ất Hợi (1695) tại làng Vĩnh Luật nay là thôn Hợp Tiến, xã Mai Phụ (Lộc Hà). Là người am hiểu đạo cương thường và giàu nghĩa khí. Ông là một nhân vật có nhiều công lao, đóng góp cho lịch sử quê hương, đất nước ở thế kỷ XVII. Ông từng giữ một số chức vụ quan trọng trong quân đội dưới thời Lê - Trịnh, được phong hàm Chánh nhất phẩm. Đặc biệt, Phạm Tôn Tuyển cũng là người đã góp công giúp dân khai khẩn đất đai, đắp đê ngăn mặn, mở rộng ruộng đất canh tác. Những cánh đồng rộng tại vùng đất Mai Phụ đến nay vẫn còn gắn với tên tuổi của Phạm Tôn Tuyển như: Đồng Chung, Đồng Nẩy, Bải Cáng, Cửa Vườn...
Ông mất vào ngày mồng 1 tháng 4 âm lịch, không rõ năm. Sau khi ông mất, vua Khải Định đã 2 lần ban sắc phong tôn vinh, ca ngợi công đức của ông đối với đất nước. Ông được tôn làm Thành hoàng và thờ tại đình làng Vĩnh Phúc, được thờ tại miếu Nhà Quan.
Đền thờ Phạm Tôn Tuyển tọa lạc trên một khuôn viên rộng đẹp, phía Đông tựa dãy Nam Giới, phía Bắc tựa dãy Bằng Sơn, phía Nam gần sông Hạ Vàng, phía Tây nhìn dãy Trường Sơn hùng vĩ: "Bắc Hướng Bằng Sơn Sơn Án Đại/Nam Phương Hải Thủy Thủy Lưu Trường".
Đền thờ gồm 3 tòa: Thượng Điện là nơi thờ phụng linh thiêng có các ban thờ sơn son thiếp vàng, ở đó thờ phụng ông với pho tượng uy nghi mà nhân từ cùng với 2 đạo sắc, thẻ bài, 2 thanh binh đao dài 2,7 mét cùng với các đồ thờ cổ kính, hoành phi, câu đối. Tiếp đến là phần Mái Đính là nơi ông tiếp đón các bậc Thánh Nhân thiên địa, hai bên là tả vu, hữu vu được bố trí hài hòa và đối xứng, phía trước Mái Đính là Ban thờ cộng đồng- nơi Tổ Binh, Quân Thần của ông tham dự, trước đó là Hương Án và lư hương chung để cháu con thuận tiện trong việc 4 hương khói phụng thờ.
Đền thờ Phạm Tôn Tuyển tọa lạc tại thôn Hợp Tiến, xã Mai Phụ (Lộc Hà, Hà Tĩnh)
Tòa thứ 3 là Bái Đường - nơi mà Ban Lễ dòng họ tiến hành các nghi lễ cung tiến lên ông. Nơi đây có các bức hoành phi, câu đối và trưng bày 1 bộ Kiệu rước mà trước đây ông cha đã vào rước Đạo sắc của ông từ Cung Đình Huế. Phía trước Bái Đường là Tắc Môn và 2 cột nanh mang những linh vật uy nghi và linh thiêng. Phía bên phải là nhà bia khắc ghi công trạng to lớn của ông, bên trái là nhà bia tưởng niệm ghi danh Bà mẹ Việt Nam anh hùngvà 13 liệt sĩ là những người con của dòng họ đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến cứu quốc. Phía trước là cổng Tam Quan với nét thiết kế cổ kính mà hiện đại với các câu đối giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn và định vị địa danh Ngôi Đền.
Đền thờ Phạm Tôn Tuyển là một công trình có giá trị văn hoá – lịch sử được con cháu dòng họ và địa phương lưu giữ, bảo tồn, thể hiện giá trị tâm linh rất quan trọng của di tích trong đời sống nhân dân địa phương cũng như con cháu dòng họ. Đón nhận Bằng công nhận Di tích quốc gia đền thờ Phạm Tôn Tuyển là dịp để Cấp ủy, chính quyền huyện Lộc Hà và con cháu dòng họ Phạm Bá tưởng nhớ tiền nhân, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.
Văn Ba
