Du khách tìm hiểu nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Thái ở bản Bước, xã Xăm Khòe (Mai Châu).

 

Những ngày cuối năm, chúng tôi có dịp ghé thăm bản Bước, một trong những bản phát triển du lịch homestay từ rất sớm tại huyện vùng cao Mai Châu. Cách trung tâm huyện 25 km, bản Bước nằm trên một quả đồi bao phủ bởi rừng cọ xanh và dòng suối Xia trong lành. Đưa chúng tôi đi thăm một vòng quanh bản, anh Phạm Văn Tùng, cán bộ văn hóa xã Xăm Khòe cho biết: Bản Bước có từ khoảng thế kỷ XIII với tên gọi ban đầu là bản Chừa Lót, sau đổi tên là bản Bước. Trước năm 1957, bản Bước thuộc xã Bao La. Năm 1957 được sáp nhập vào xã Xăm Khòe. Bản có 100% là người dân tộc tộc Thái, cuối năm 2019, xóm Muối được sáp nhập vào, bản Bước tăng lên hơn 130 hộ. Bản vốn nằm sát với bờ suối Xia, nhưng từ cuối những năm 90, người dân trong bản dần chuyển lên gần đường 15 nên được quy hoạch như hiện nay.

 

Đến với bản Bước, du khách không chỉ choáng ngợp với màu xanh của thiên nhiên, mà có thể thoải mái tận hưởng cảm giác thảnh thơi, khi ngắm nhìn những chân ruộng bậc thang uốn lượn quanh bản làng. Chiều đến, từng đụn khói lam bảng lảng từ bếp lửa ấm áp trong những mái nhà sàn. Khi hòa mình vào dòng suối Xia mát lành với trong veo tiếng cười của những cậu bé miền sơn cước. Cũng có khi là những buổi trưa trắng xóa màu sương vùng cao, cùng bạn bè thưởng thức những món ăn ngon của đồng bào Thái, Mường. 

 

Nếu bản Bước được thiên nhiên ban tặng cảnh sắc tươi đẹp, khí hậu ôn hòa thì cuộc sống, văn hóa của người dân nơi đây là điều khiến du khách dù ở xa cũng muốn trở lại lần nữa. Ghé vào nhà mế Nhiệu khi vô tình nghe tiếng thoi đưa lách cách bên khung cửi trước hiên nhà. Nụ cười hồn hậu, mế Nhiệu mời chúng tôi vào chơi. Nhà mế Nhiệu đã đón khách du lịch đến ở từ năm 1992, khi Công ty Du lịch Hòa Bình còn đang hoạt động. Ban đầu chỉ là những nhóm khách theo tour của công ty, nhận thấy ngôi nhà rộng thoáng, mát mẻ nên cho du khách nghỉ nhờ, sau khách cứ vậy mà tìm đến. Anh Hà Văn Thắm, con trai mế Nhiệu chia sẻ: Gia đình chủ yếu đón khách nước ngoài và khách gia đình ở thành phố đi nghỉ hè, nghỉ cuối tuần. Họ cùng ăn, cùng ở với gia đình. Có những đoàn khách ở cả tuần. Có những đoàn năm nào cũng đến như người nhà hàng năm về thăm quê vậy. 

 

Đồng chí Phạm Văn Phòng, Chủ tịch UBND xã Xăm Khòe cho biết: Dự án "Bản người Thái gắn với du lịch” được triển khai tại xã từ nhiều năm trước đã đánh thức tiềm năng vốn có ở nơi đây. Trong bản đã thành lập được một đội văn nghệ gồm 12 người có thể múa xòe, hát dân ca Thái và biểu diễn các tiết mục khác. Khi trong bản có khách du lịch, các đội văn nghệ sẽ đến biểu diễn phục vụ. 

 

Hiện tại, bản Bước có gần 20 hộ phát triển homestay đón khách du lịch. Khách đến bản Bước nghỉ, sau đó có thể đi bộ từ bản Bước sang Bao La, lên Cun Pheo, Hang Kia, Pà Cò... Tuy nhiên, du khách chủ yếu lựa chọn bản Bước làm điểm ăn nghỉ, tìm hiểu tập quán canh tác lúa nước, làm nương, có thể trực tiếp tham gia lao động sản xuất với đồng bào dân tộc tại bản Bước. Em Nguyễn Diệu Linh, sinh viên tại Hà Nội tâm sự: Dù đã nhiều lần trải nghiệm du lịch Mai Châu nhưng em vẫn muốn đến bản Bước để được hưởng bầu không khí trong lành, cảm nhận sự mến khách, tấm lòng đôn hậu, hiền hòa của đồng bào Thái nơi đây. Trải nghiệm lối sống bình dị, cùng làm đồng, gặt lúa với bà con để tận hưởng cuộc sống không bộn bề, không vội vã. Qua mỗi lần trải nghiệm cuộc sống nơi thôn quê, khi trở lại thành phố có năng lượng làm việc hăng say, nhiệt huyết hơn. 

 

Xuân về, bản Bước khoác lên mình một nét đẹp khác, nhộn nhịp hơn, sôi động hơn. Anh Lường Văn Trân, Trưởng bản cho biết: Sân vận động sẽ đông vui hơn với những  đội bóng đá, bóng chuyền. Bà con trong xóm vẫn giữ truyền thống đụng lợn ngày Tết, gói bánh và bao giờ cũng có những tiết mục văn hóa, văn nghệ đặc sắc. Đặc biệt trong những ngày Tết, du khách đến đây là khách quý, cùng tham gia các hoạt động với người dân trong bản. 

 

Có ai đó nói rằng, người vùng cao múc tiếng hát đổ tràn sông suối, gieo màu xanh trên nương đồi và gùi ước mơ theo từng bước chân rắn rỏi. Một ngày ở bản Bước để cảm nhận điều đó, cuộc sống khó khăn nhưng niềm vui, sự lạc quan yêu đời vẫn luôn hiện hữu trong nụ cười, ánh mắt mỗi người dân nơi vùng cao này.  

 

 

Đinh Hòa