Hệ thống di sản văn hóa phong phú

Dịp đến Hưng Yên, chúng tôi có cơ hội tham quan chùa Chuông, nơi được mệnh danh là “phố Hiến đệ nhất danh lam”. Trong làn khói hương bảng lảng, lịch sử về ngôi chùa thêm huyền bí.

Chùa Chuông mang kiến trúc "nội công ngoại quốc" cùng "tứ thủy quy đường", hài hòa từ tam quan đến nhà Mẫu. Ngôi chùa được khởi dựng gắn với truyền thuyết quả chuông vàng trên bè gỗ trôi theo dòng nước hung dữ. Dân làng thôn Nhân Dục lúc bấy giờ phát hiện, bảo nhau kéo chuông lên, góp công, góp của xây dựng chùa thờ Phật.

Du khách tham quan chùa Keo (xã Vũ Tiên, tỉnh Hưng Yên).

Cách chùa Chuông gần 50km, đền A Sào (xã A Sào) là nơi thờ Quốc công tiết chế Hưng Đạo Đại vương cùng hai tướng Yết Kiêu và Dã Tượng. Theo sử sách, năm 1288, một lần xuất quân đánh quân của Ô Mã Nhi trên sông Bạch Đằng, voi chiến của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn bị sa lầy bên bờ sông Hóa. Mọi người tìm đủ cách kéo voi lên nhưng không được. Ông đành nuốt nước mắt bỏ voi lại. Voi ứa nước mắt nhìn chủ tướng, kêu rống lên thảm thiết rồi từ từ chìm vào lòng đất. Tiếc thương voi chiến, Hưng Đạo Đại vương tuốt gươm chỉ xuống dòng sông, thề rằng: Nếu trận này không thắng giặc Thát, ta thề không trở lại bến sông này nữa.

Ông Nguyễn Tiến Bàng, Phó trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã A Sào cho biết, A Sào có nghĩa là “sào huyện nhà Trần”, gắn với câu ca: “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc - Đệ nhị sinh từ A Sào”. Phát huy truyền thống, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã A Sào chú trọng bảo tồn bản sắc văn hóa gắn với lễ hội truyền thống đền A Sào. Lễ hội hằng năm được tổ chức tiêu biểu có lễ rước thánh, kéo chữ... Nhiều năm qua, đền A Sào đã trở thành nơi giáo dục truyền thống, nhiều trường học về đây tổ chức thi kéo co, đối đáp về lịch sử nhà Trần giúp cho lượng du khách ngày càng tăng cao”.

Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh hiện có 3.716 di tích, gồm 6 di tích và cụm di tích quốc gia đặc biệt, 284 di tích cấp quốc gia, 884 di tích cấp tỉnh và 10 bảo vật quốc gia. Bên cạnh di sản vật thể, Hưng Yên còn có 29 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, hơn 1.152 lễ hội truyền thống và 257 làng nghề. Điều này minh chứng cho bề dày lịch sử, chiều sâu văn hóa và sức sống trường tồn của cộng đồng cư dân nơi đây.

Bà Bùi Thị Lương, Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hưng Yên cho biết: “Sau sáp nhập, cơ cấu sản phẩm du lịch Hưng Yên trở nên đa dạng, phong phú hơn. Du lịch văn hóa - tâm linh vẫn là sản phẩm lõi, đồng thời, tỉnh đẩy mạnh du lịch làng nghề, du lịch biển, du lịch nghỉ dưỡng sinh thái, du lịch cộng đồng và du lịch đường sông”.

Khai thác du lịch gắn với bảo tồn di sản văn hóa

Xác định văn hóa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, Hưng Yên triển khai nhiều chương trình sáng tạo văn hóa gắn với du lịch lễ hội, làng nghề và di sản phi vật thể. Tỉnh khuyến khích cộng đồng tham gia trực tiếp vào các hoạt động văn hóa, vừa giữ gìn truyền thống vừa tạo ra sản phẩm mới phù hợp với thời đại. Các chương trình truyền thông - giáo dục văn hoá được đẩy mạnh thông qua trường học, mạng xã hội, video clip, trưng bày, triển lãm... giúp người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ tiếp cận và biểu đạt văn hóa đa dạng, trở thành chủ thể của quá trình bảo tồn.

Cùng với đó, Hưng Yên cũng chú trọng bảo tồn, tu bổ, tôn tạo di tích. Giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh Hưng Yên (cũ) đã đầu tư tu bổ cho 210 di tích với tổng kinh phí 1.158 tỷ đồng. Cùng thời điểm, ngân sách tỉnh Thái Bình (cũ) cũng bố trí hơn 88,5 tỷ đồng cho tu bổ nhiều di tích như: Đền Chòi, đền Hạ Đồng, đền An Cố, đình Lạng, đình Phương Cáp, đình Tịnh Xuyên, đình Nhuệ...

Năm 2025, Hưng Yên dự kiến đón 3,9 triệu lượt khách, trong đó có 71.000 khách quốc tế; tổng thu du lịch ước đạt 1.700 tỷ đồng. Hiện nay, hạ tầng đô thị, du lịch của tỉnh phát triển nhanh với các khu đô thị hiện đại như: Ecopark, Ocean Park, Wonder City... tạo nền tảng để Hưng Yên tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, giải trí quy mô lớn.

Ông Nguyễn Quý Phương, Trưởng phòng Quan hệ quốc tế và Xúc tiến du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) nhận định, Hưng Yên cần tiếp tục đẩy mạnh các chương trình sáng tạo văn hóa gắn với du lịch lễ hội, du lịch làng nghề và di sản văn hóa; đồng thời hình thành tuyến du lịch liên kết, phát triển các tour trải nghiệm tại chỗ và mở rộng liên kết vùng để tạo chuỗi sản phẩm đa trải nghiệm cho du khách./.

Hoa Lư