Khai mạc Liên hoan hát Văn, hát Chầu Văn toàn quốc năm 2021
Các nghệ nhân, diễn viên tỉnh Vĩnh Phúc trình diễn giá Chúa bà đệ nhất Tây Thiên.
Liên hoan diễn ra tại đền Chân Suối, xã Hợp Châu, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc, thu hút gần 400 nghệ nhân, cung văn, hầu giá, diễn viên, nhạc công tham dự.
Dự buổi khai mạc có bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; ông Vũ Việt Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc và lãnh đạo một số địa phương.
Hát Văn là một loại hình nghệ thuật ca hát cổ truyền của Việt Nam, gắn liền với nghi thức hầu đồng của tín ngưỡng Tứ phủ (Đạo Mẫu) và tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần (Đức Thánh Vương Trần Hưng Đạo). Đây là hình thức diễn xướng dựa trên cách sử dụng âm nhạc mang tính tâm linh với các lời ca trau chuốt, cùng các nghi lễ nghiêm trang và múa minh họa để con người có thể giao tiếp với thần linh. Hát văn thường diễn ra nơi cửa đền.
Liên hoan năm nay được tổ chức để kỷ niệm 5 năm triển khai chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể "Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt" được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Liên hoan cũng nhằm tôn vinh, quảng bá và phát huy các giá trị nghệ thuật của loại hình hát Văn, hát Chầu Văn, tạo cơ hội để các nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên gặp gỡ, giao lưu, giới thiệu với công chúng, du khách về di sản văn hoá phi vật thể của các địa phương trong toàn quốc.
Tham gia Liên hoan năm nay có các diễn viên, nghệ nhân của 18 đơn vị ở các tỉnh, thành phố có nghệ thuật hát Văn, hát Chầu Văn trên toàn quốc. Bao gồm các câu lạc bộ đến từ các tỉnh, thành phố: Vĩnh Phúc, Thanh Hóa, Hưng Yên, Nam Định, Hà Tĩnh, Thái Bình, Ninh Bình, Hải Phòng, Hà Nam, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai; Trung tâm Văn hóa, Trung tâm Văn hóa - Nghệ thuật, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh, Trung tâm Văn hóa Người cao tuổi Việt Nam, Trung tâm Bảo tồn và Phát triển nghệ thuật sân khấu Việt Nam, Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật Đông Nam Á, Viện nghiên cứu và bảo tồn tín ngưỡng Văn hóa dân gian Việt Nam, Trung tâm UNESCO bảo tồn di tích lịch sử văn hóa Ba Vì, Sơn Tây, Hà Nội, Câu lạc bộ sân khấu nghệ thuật dân tộc tỉnh Yên Bái.
Các đơn vị tham gia dưới hình thức hát đơn, hát tập thể hoặc vừa đàn, vừa hát, có múa phụ hoạ. Chầu Văn được trích trong các giá hầu, được thao tác theo trình tự nghi lễ trong giá đồng. Thời lượng biểu diễn của một đơn vị không quá 30 phút; thời gian biểu diễn của thanh đồng phụ thuộc vào giá hầu.
Trong đêm khai mạc liên hoan, các nghệ nhân, cung văn, hầu giá, diễn viên tỉnh Vĩnh Phúc đã trình diễn giá Chúa bà đệ nhất Tây Thiên; tiết mục Vĩnh Phúc thiên anh hùng ca; hát Văn: Ai về Vĩnh Phúc hôm nay; chầu Văn: Quan Hoàng Mười, Quan đệ nhị, Chúa Thác Bờ, Cô Chín Giếng, Quan lớn tuần tranh.
Tiếp theo, các nghệ nhân đến từ Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh và Triển lãm tỉnh Nam Định biểu diễn các tiết mục: giá Ông Hoàng Mười, Cô đôi Thượng ngàn; hát Văn: Hội làng, Tây Thiên miền đất linh thiêng.
Liên hoan kéo dài đến hết ngày 18/4/2021.
